Wiebengahal

Het gebouw is ontworpen in 1912 door de architect-constructeur Jan Wiebenga, aan wie het gebouw zijn naam dankt. De hal was oorspronkelijk onderdeel van een groter complex van fabriekshallen van de aardewerkfabriek Société Céramique.

Nadat de Société Céramique gefuseerd was met haar oude concurrent, de eveneens in Maastricht gevestigde aardewerkfabriek Koninklijke Sphinx en geleidelijk aan steeds meer productieonderdelen naar elders verplaatst werden, raakten de meeste gebouwen op het fabrieksterrein in verval. In 1987 begon de herontwikkeling van de wijk, naar een masterplan van architect Jo Coenen. De Wiebengahal en enkele aangrenzende hallen zouden als industriële monumenten behouden worden en ingepast worden in het nieuwe Bonnefantenmuseum, dat op deze plek gepland was. Het lukte de Italiaanse architect Aldo Rossi echter niet om het hallencomplex te integreren in zijn museumplannen. Uiteindelijk werd besloten alleen de huidige Wiebengahal te behouden, wat onder meer in hield dat de Avenue Céramique met een knik zou aansluiten op de Limburglaan in Randwyck (vandaar de asymmetrische rotonde voor het Vodafonegebouw).

Een nieuwe bestemming werd niet meteen gevonden. Aanvankelijk wilde men er de archeologische collecties van het Bonnefantenmuseum in onderbrengen, maar het gebouw werd klimatologisch niet geschikt bevonden. De benedenverdieping werd daarop door het museum ingericht als tentoonstellingszaal voor grote sculpturen. In 1995 verruilde de Stichting Restauratie Atelier Limburg (SRAL) haar huisvesting in de Abdij Rolduc voor een etage in de Wiebengahal. Vanaf 2006 was een dependance van het Nederlands Architectuurinstituut, het NAiM, op de begane grond en de bovenverdieping gevestigd. Later werd dit architectuurcentrum verzelfstandigd en werd de naam gewijzigd in NAiM/Bureau Europa, nog later verviel de toevoeging NAiM. In 2013 verhuisde het Bureau Europa naar de Timmerfabriek in het Boschstraatkwartier.

Jan Wiebenga maakte voor de hal en andere gebouwen van zijn hand, gebruik van toen vrij moderne skeletconstructies in gewapend beton, waardoor hij beschouwd kan worden als een pionier van het nieuwe bouwen in Nederland. De Wiebengahal is mede behouden voor sloop vanwege de bijzondere dakconstructie. Het dak is opgebouwd uit betonnen schaaldaken waarin overkoepelende glazen lichtkappen zijn aangebracht. Ook vanwege de toegepaste betonskeletbouw kan de Wiebengahal als een van de eerste voorbeelden van het nieuwe bouwen in Nederland beschouwd worden.

• 
  Maquette Aldo Rossi
• 
  Schaaldakconstructie
• 
  Lichtkap dakverdieping
• 
  Bureau Europa

• Website SRAL

Zie de categorie Wiebengahal van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.