Fluoriet
Het mineraal vloeispaat of fluoriet is calciumfluoride met de chemische formule CaF2.
Vloeispaat Fluoriet | ||||
Mineraal | ||||
Chemische formule | CaF2 {Ce,Y} | |||
Kleur | kleurloos, groen, blauw, geel, rood | |||
Streepkleur | wit | |||
Hardheid | 4 (per definitie) | |||
Gemiddelde dichtheid | 3,01 - 3,25 kg/dm3 | |||
Glans | Glasglans | |||
Splijting | [111], volkomen | |||
Habitus | kubus, octaëder, dodecaëder | |||
Kristaloptiek | ||||
Ruimtegroep | Fm3m | |||
Eenheidscel | a=546,38 pm | |||
Brekingsindices | 1,433 | |||
Overige eigenschappen | ||||
Chemisch gedrag | Dikwijls fluorescent in uv-licht en kathodestralen | |||
Lijst van mineralen | ||||
|
Eigenschappen
In zuivere vorm is het kleurloos, maar afhankelijk van de sporenelementen (veelal transitiemetalen) die het bevat kan het verschillende kleuren hebben. Sommige specimina zijn amethistachtig, andere groen, geel of blauw en soms zelfs rood. De gemiddelde dichtheid van fluoriet is 3,13 kg/l en de hardheid is 4, daar fluoriet het typemineraal voor die hardheid is.
Naam
De namen fluoriet en vloeispaat zijn afgeleid van het Latijnse fluere, dat betekent "stromen, vloeien". Ook de naam van het element fluor is ervan afgeleid.
Het verschijnsel fluorescentie is voor het eerst bij fluoriet bestudeerd en is hiernaar genoemd.
Het mineraal moet niet verward worden met veldspaat, dat een tectosilicaat is.
Voorkomen
Het komt vaak in aders voor samen met bariet, kwarts en calciet. Het is een algemeen voorkomend mineraal, vooral in lagen van pneumatolytische oorsprong en het is een primair mineraal in graniet.
Industriële toepassing
De prachtige blauwe vorm die gevonden wordt in Derbyshire (Engeland) wordt onder de naam Derbyshire Blue John wel voor ornamentele doeleinden gebruikt maar het mineraal is te zacht om als edelsteen gebruikt te worden. Wanneer het mineraal gekrast wordt of blootgesteld aan ultraviolet licht fluoresceert het vaak.
Vloeispaat wordt als vloeimiddel (flux) gebruikt in de productie van staal, in het maken van opalescerend glas, email voor keukengerei. Het is de voornaamste bron voor de productie van difluor (F2) en waterstoffluoride (HF) en daarmee voor de fluorchemie. Verder wordt calciumfluoride (CaF2) gebruikt voor lenzen van optische apparatuur of monsterhouders van spectrometers.
Afbeeldingen
- Kristalstructuur van fluoriet
- vloeispaatkristallen (blauw) met pyriet (goudkleurig) in het museum voor natuurlijke historie in de Italiaanse stad Milaan
Zie ook
- Calciumfluoride
- Lijst van mineralen
- Veldspaat (niet mee te verwarren!)
Zie de categorie Fluorite van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |