Accijns

Accijns of verbruiksbelasting is een vorm van indirecte belasting, die wordt geheven op de verkoop van bepaalde (verbruiks)goederen. In Nederland en België is vooral sprake van accijns op alcoholische dranken, frisdranken, tabak en brandstoffen (bijvoorbeeld benzineaccijns). In het verleden zijn ook wel andere producten met accijns belast geweest, zoals suiker en keukenzout.

Accijns wordt over het algemeen geheven over de hoeveelheid van het product en niet over de waarde daarvan. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld de btw, de belasting over de toegevoegde waarde. Bij accijnsgoederen wordt de btw geheven over het totale bedrag inclusief de accijns. In Nederland worden accijnzen geheven op grond van de Wet op de accijns.[1]

Doel

Het voornaamste doel van accijnzen is het verschaffen van inkomsten aan de staat. Een tweede doel is het gebruik van bepaalde zaken te ontmoedigen.[2]

Soorten accijns

Bij de invoering van de interne Europese markt mogen vanaf 1 januari 1993 alleen accijnzen worden geheven op producten als benzine, tabak en alcohol.

Benzineaccijns

Op zowel benzine als diesel wordt accijns geheven. Deze is direct in de prijs verwerkt en wordt geheven per liter.

Tabaksaccijns

Om het roken te ontmoedigen heft de overheid ook accijns op tabak. Voor sigaren, sigaretten en rooktabak gelden aparte tarieven.

Alcoholaccijns

De hoogte van de alcoholaccijns is afhankelijk van het soort product, waarbij over het algemeen geldt dat hoe hoger het alcoholpercentage van een drank, hoe meer accijns erover wordt geheven.

Opbrengst in Nederland

In Nederland brengen de accijnzen jaarlijks zo'n 12 miljard euro op. De belangrijkste accijnsinkomsten komen van benzine en minerale olieën, gevolgd door tabak.

Accijnsinkomsten overheid, in miljoenen euro's
Jaar[3] Benzine Overige minerale oliën Alcohol Bier Wijn/ mousserende dranken Tabak Tussen-producten[4] Totaal
1995270816084082781091327396477
2000315121393972631391590347713
2005383525853732972002000379327
20104067359233138927424373011120
20154109375731445132922222511207
20164226386232444633324912511707
20174293387533144732323972311689
20184472391934245732526692212206

Andere vergelijkbare heffingen

Wet op de verbruiksbelasting van alcoholvrije dranken

In Nederland werd sinds 1972 een frisdrankenaccijns geheven. Deze is later uitgebreid tot mineraalwater, vruchtensappen en siropen. Door de interne Europese markt heeft de Nederlandse regering de naam van deze accijns per 1 januari 1993 gewijzigd in een "verbruiksbelasting" (wel is overigens per 1993 de suikeraccijns afgeschaft). Deze belasting wordt geregeld in de Wet op de verbruiksbelasting van alcoholvrije dranken.[5] In 2018 bracht deze belasting zo'n 278 miljoen euro op.[3]

Verbruiksbelasting op alcoholvrije dranken in Nederland

In hieronderstaande tabel worden de huidige tarieven per liter gegeven (2018, excl. btw). Opvallend is dat er op drinkyoghurts en chocolademelk geen verbruiksbelasting wordt geheven.

Vruchten- en groentesap, mineraalwater en limonade € 0,083 per liter
Limonadesiropen € 0,333 per liter
Drinkyoghurts geen
Chocolademelk geen
Koffie geen
Thee geen
(Karne-)melk geen

Accijns op alcoholvrije dranken in België (per juli 2012)

In hieronderstaande tabel worden de accijnzen op op alcoholvrije dranken gegeven.[6]

Mineraalwater-/bronwaters en groente- en vruchtensappen geen
Limonades, frisdranken, zowel light als gesuikerd, en andere alcoholvrije dranken € 0,119233 per liter
Water, bruisend of niet-bruisend, met aroma's zonder suiker of zoetstoffen € 0,068133 per liter
Substanties voor bereiding van limonades, frisdranken en andere alcoholvrije dranken (vloeibaar) € 0,715405 per liter
Substanties voor bereiding van limonades, frisdranken en andere alcoholvrije dranken (vast) € 1,192343 per kg
Ongebrande Koffie € 0,2001 per kg
Gebrande Koffie € 0,2502 per kg
Extracten van Koffie € 0,7004 per kg
Melk en sojamelk geen

Verpakkingsaccijns

In landen als België en Duitsland wordt accijns ook gebruikt in het milieubeleid. Zo kennen bijvoorbeeld wegwerpverpakkingen een accijnsheffing. In Nederland kende men sinds 1 januari 2008 de verpakkingenbelasting. In 2013 verdween deze weer en werd vervangen door een afvalbeheersbijdrage aan het afvalfonds verpakkingen.[7]

Vettaks

In Denemarken werd in 2011 een vettaks ingevoerd op ongezonde levensmiddelen. Een jaar na de invoering van de vettaks werd deze weer afgeschaft.[8] De maatregel bleek duur en de Denen veranderden hun eetgewoonten niet. Tegen deze achtergrond heeft Denemarken besloten de vettaks weer af te schaffen en de geplande suikerbelasting te annuleren.

Voorstanders van de "vettaks" pleiten dat ongezond eten ontmoedigd zou moeten worden om dezelfde redenen dat roken en drinken ontmoedigd worden: vanwege individuele gezondheidsrisico's, maar ook om voor de samenleving de hoge medische kosten te verlagen voor het bestrijden van gerelateerde ziekten en arbeidsuitval. Tegenstanders zijn van mening dat burgers zelf verantwoordelijk zijn voor hun eetgedrag en dat het geen taak van de overheid is zich met het privéleven van mensen te bemoeien.

Zie ook
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.