Varsseveld

Varsseveld is een dorp en voormalige gemeente in de gemeente Oude IJsselstreek in de Nederlandse provincie Gelderland, met over 6.055 inwoners. De naam Wazovelde, de oude naam van Varsseveld, is voor het eerst genoemd in een akte uit 823. De gemeente Varsseveld ontstond op 1 januari 1812 door de splitsing van de gemeente Wisch in de gemeenten Terborg en Varsseveld. Op 1 januari 1818 werd de oude situatie hersteld.

Varsseveld
Plaats in Nederland

Situering
Provincie Gelderland
Gemeente Oude IJsselstreek
Coördinaten51° 57′ NB, 6° 28′ OL
Algemeen
Inwoners (BAG, 2019)6.055[1]
Overig
Postcode7051
Netnummer0315
Woonplaatscode1574
Portaal    Nederland
Het voormalige gemeentehuis

Geschiedenis

Waarschijnlijk was Varsseveld al veel eerder bewoond. In de Vennebulten (dicht bij Varsseveld) zijn al vondsten gedaan van de rendierjagers. Later leefden in de omgeving van Varsseveld de Chamaven, die contact onderhielden met het Romeinse Rijk, in de vorm van o.a. handel en het leveren van soldaten. Er is een munt van Antoninus Pius (138-161) gevonden. Er liep ook een grote Hessenweg langs De Vennebulten en het Zwarte Veen. Deze weg was erg onveilig vanwege rovers. Rond 1110 vestigde een zoon van Godschalk I van Loon Godschalk van Varsseveld zich in een versterkt huis te Varsseveld dat toen in het Graafschap Lohn lag. (In 2009 werden bij een archeologische opgraving in het centrum sporen van de bijbehorende gracht gevonden.[2]) In 1234 verliet deze adellijke familie Varsseveld weer toen het goed tegen goederen van klooster Betlehem werd geruild. Op 14 september 1723 brak in Varsseveld een brand uit, waarbij geen enkel huis gespaard bleef.[3] Door een sterke wind werden in twee uren tijd de kerk, 54 huizen en zes schuren in de as gelegd. De schade bedroeg 65.000 gulden, uitgezonderd de kerk. Door een landelijke collecte werd succesvol geld voor herstel ingezameld.[4]

In de huidige dorpskern van Varsseveld staat de Grote of Laurentiuskerk (genoemd naar Laurentius van Rome), die in 1556 is gewijd. Ook staat er het gemeentehuis van de voormalige gemeente Wisch. Op 1 januari 2005 fuseerde Wisch met de gemeente Gendringen tot de nieuwe gemeente Oude IJsselstreek. Varsseveld was tot begin vorige eeuw het knooppunt van spoor- en tramlijnen: de spoorlijnen Winterswijk - Doetinchem - Zevenaar en Varsseveld - Dinxperlo en de tramlijn Zeddam - Terborg - Varsseveld - Lievelde (station Lichtenvoorde-Groenlo). Het personenvervoer op de twee laatstgenoemde lijnen werd in de jaren 30 beëindigd. De spoorlijn naar Dinxperlo is in 1942 opgebroken. Het goederenvervoer op de tramlijn hield nog stand tot 1953, waarna ook de tramlijn werd opgebroken. Enkele sporen van deze lijn zijn overigens nog te vinden, zoals langs de Lichtenvoordseweg, in de buurt van de kruising met de Slingebeek.

Het dorp heeft in de Tweede Wereldoorlog een sterke stempel gedrukt op het verzetsleven. Met name de rol van burgemeester J.J.G. Boot was daarbij zeer belangrijk. Hij tekende na de oorlog zijn ervaringen op in het boek Burgemeester in bezettingstijd. Daarnaast was de rol van de dames Jolink zeer belangrijk; zij hielpen joden, verzetsmensen en geallieerde piloten met onderduiken en op de vlucht.

Nadat de regionale verzetsgroep de Bark op 25 februari 1945 vier Duitsers had gedood (de Duitsers hadden de verzetsgroep toevallig ontdekt en de verzetsstrijders hadden toen geen andere keus) werden op 2 maart 1945 even buiten het dorp door de bezetter 46 willekeurige gevangenen door de Duitsers opgesteld in een akker en aldaar geëxecuteerd.[5][6][7] Een monument, bij de kruising van de Aaltenseweg en de Entinkweg, bevat nog altijd graan met het daar vergoten bloed en herinnert zo nog aan het drama.

Economie

In het dorp staan onder andere de hoofdkwartieren van de industriële ondernemingen Svedex (binnendeuren) en technische handelsonderneming Kramp. Bovendien zijn er nog sporen van een oudere economie. Er staan in het dorp twee windmolens, de Kwaksmölle en de Engel. Eerstgenoemde zonder kap en wieken en laatstgenoemde functioneert nog volledig en maalt koren.

Landschap rondom Varsseveld

Het landschap rond Varsseveld wordt gekenmerkt door kleinschalige reliëfverschillen. Dit gebied staat bekend als de Varsseveldse kopjes. Deze dekzandkopjes zijn ontstaan in de laatste ijstijd.

Bekende Varssevelders
Guus Hiddink, geboren te Varsseveld.

Zie ook
Zie de categorie Varsseveld van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
Beluister (info)

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.