Top Gun

Top Gun is een Amerikaanse actiefilm uit 1986 met Tom Cruise, Anthony Edwards, Kelly McGillis, Val Kilmer en een klein rolletje van Meg Ryan. De film is geregisseerd door Tony Scott.

Top Gun
RegieTony Scott
ProducentDon Simpson
Jerry Bruckheimer
ScenarioJim Cash
Jack Epps jr.
HoofdrollenTom Cruise
Anthony Edwards
Kelly McGillis
MuziekHarold Faltermeyer
Giorgio Moroder
Michael Jay
MontageBilly Weber
Chris Lebenzon
CinematografieJeffrey L. Kimball
DistributieParamount Pictures
Première16 mei 1986
GenreActie
Speelduur109 minuten
TaalEngels
Land Verenigde Staten
Budget± $ 15.000.000
(en) IMDb-profiel
MovieMeter-profiel
Portaal    Film

Het idee voor de film kwam uit California Magazine waarin een artikel stond met de naam Top Guns. Producent Don Simpson las het artikel, het inspireerde hem en Jerry Bruckheimer om Top Gun te maken. Jim Cash en Jack Epps Jr. werden aangetrokken om het scenario te schrijven.

Verhaal

Luitenant Pete Mitchell (Tom Cruise), roepletter Maverick, is net als zijn tijdens de Vietnamoorlog neergeschoten vader Duke Mitchell een piloot van de Amerikaanse Marine. Hij vliegt op de F-14 Tomcat vanaf het vliegdekschip USS Enterprise (CVN-65). Tijdens een BARCap missie, waarmee de film aanvangt, worden hij en zijn wingman Cougar (John Stockwell) belaagd door twee vijandige toestellen. Cougar krijgt daarbij een zenuwinzinking. Hij is zo over zijn toeren dat Maverick hem naar het vliegdekschip moet begeleiden terwijl beide toestellen praktisch zonder kerosine zitten. Maverick druist hiermee in tegen orders om zelf onmiddellijk te landen.

Nadat Cougar op volle zee ontslag heeft genomen zit commandant Stinger (James Tolkan) met een probleem. Hij wilde Cougar naar Top Gun Fighter Weapons School sturen om opgeleid te worden tot de beste der besten. Zijn ontslag doet de commandant besluiten om de nummer twee van zijn squadron, de roekeloze Maverick, in diens plaats te sturen.

Vóór aanvang van de eerste lessen ontmoet Maverick tijdens een feest een vrouw. Hij wordt straalverliefd en probeert haar te versieren, zonder succes. Een dag later staat dezelfde vrouw als astrofysicus Charlotte "Charlie" Blackwood (Kelly McGillis) voor de klas.

De vermissing van zijn vader houdt Maverick sterk bezig. Het beïnvloedt zowel zijn sociale als zijn vlieggedrag. Hiervan ondervindt hij last tijdens zijn opleiding aan Top Gun. Al op dag één overtreedt hij enkele regels en raakt hij in de clinch met studiegenoot Iceman (Val Kilmer). Tevens wordt hij ernstig in de gaten gehouden door de instructeurs. Maverick is een goede piloot maar maakt grove fouten. Hij gedraagt zich niet als teamspeler, een vitaal onderdeel van het marinepiloot zijn. Bij de evaluatie van een oefenmissie waarbij Maverick een onwaarschijnlijke maar succesvolle manoeuvre heeft gemaakt krijgt hij negatieve kritiek van Charlie. Maverick wordt boos op haar. Charlie achtervolgt hem en verklaart hem de liefde.

Tijdens een volgende oefenmissie komt Maverick in de sterk verstoorde luchtstroom terecht achter Iceman's vliegtuig. Hierdoor verliest hij de controle over zijn eigen toestel en komt hij in een horizontale spin terecht. Maverick weet zich niet te herstellen en besluit op aandringen van zijn Radar Intercept Officer (RIO) en goede vriend Goose (Anthony Edwards) het toestel te verlaten. Zijn schietstoel weet Maverick te lanceren, maar bij Goose gaat het volledig mis. Hij slaat met zijn hoofd tegen de canopy (het glazen dak) van het vliegtuig en verliest daarbij het leven.

Maverick verliest zijn edge en begint te twijfelen of hij nog wel piloot wil blijven. Na het verlies van zijn vader en zijn beste vriend heeft hij niemand meer. Ondanks dat de instructeurs de eerstvolgende oefenmissie extreem gemakkelijk maken voor Maverick om hem aan Top Gun te houden, hapt hij niet toe. Ondertussen krijgt Charlie een andere baan aangeboden op het Pentagon.

Tijdens een persoonlijk gesprek met een van de instructeurs, Viper (Tom Skerritt), hoort Maverick de ware toedracht van de missie waarbij zijn vader het leven liet. Viper vloog destijds met Duke Mitchell. In tegenstelling tot waar het onderzoek van de Marine over rept, was Duke een held. Voordat hij neerstortte redde hij drie collega's door vijandelijke toestellen neer te schieten. Pas daarna stortte hij zelf neer, aan de 'verkeerde kant van een op een kaart getekende grens' zoals Viper het omschrijft (vrij vertaald).

Naar aanleiding van het gesprek met Viper hervindt Maverick zijn zelfvertrouwen en maakt zijn opleiding af. Tijdens het eindexamenfeest wordt een aantal bemanningen verzocht om zich te melden op het vliegdekschip USS Enterprise. Maverick zou ter plekke een co-piloot aangewezen krijgen, maar Viper biedt zijn diensten aan mocht de co-piloot niet verschijnen.

In eerste instantie wordt Maverick in reserve gehouden. Als het toestel van Hollywood (Whip Hubley) wordt neergeschoten en Icemans toestel wordt beschadigd, wordt Maverick gelanceerd. De beide katapulten van de USS Enterprise, die gebruikt worden om de vliegtuigen te lanceren, haperen plots waardoor niemand anders te hulp kan schieten.

Maverick zakt de moed in de schoenen als hij aan het luchtgevecht deelneemt en keert terug. In gedachten bij zijn overleden RIO Goose schraapt hij zijn moed bij elkaar en besluit om toch actie te ondernemen. Hij draait zijn vliegtuig om en schiet een vijftal MiG-28's uit de lucht. De resterende vijanden kiezen eieren voor hun geld.

Als gevolg hiervan wordt Maverick een held. Hij mag iedere baan kiezen die hij wil. Hij besluit om instructeur te worden aan Top Gun. In die hoedanigheid wordt hij herenigd met Charlie, die besloten heeft haar nieuwe baan niet te accepteren.

Scenario

In het California Magazine verscheen er een artikel van Ehud Yonay, Top Guns, over een opleiding voor de beste marinepiloten in Miramar, Californië. Producent Don Simpson las het artikel en zag er een film in. Nadat hij collega Jerry Bruckheimer het artikel liet lezen besloten ze de film te gaan maken.

Veel scenaristen weigerden het scenario te schrijven voor de film. De producenten schakelden Jim Cash en Jack Epps Jr. in om een ruwe versie van het scenario te schrijven. In zijn onderzoek voor inspiratie bezocht Epps een aantal niet-geclassificeerde lessen op Miramar en werd hij in de gelegenheid gesteld een zogenaamde back-seat ride in een Tomcat te maken. De eerste ruwe versie voldeed niet aan de wensen van Bruckheimer en Simpson, waardoor het scenario werd herschreven.

De film had ondersteuning nodig van de Amerikaanse marine. De marine was bereid om te helpen met het maken van de film op drie voorwaarden;

  • de film moest de marine in een positief daglicht plaatsen;
  • het scenario diende zo echt mogelijk te zijn;
  • het moest een 'goede smaak en zeden' hebben.

Hoewel de marine de film An Officer and a Gentleman haatte vanwege de weigering van de producenten om zich aan bovenstaande eisen te houden die werden gesteld aan de producenten van Top Gun, geloofde de marine dat deze film toch hulp bood bij de rekrutering. Dit beeld was van invloed op het besluit om samen te werken met de makers van Top Gun.

Van de deal die de Amerikaanse marine en de producenten sloten profiteerden beide partijen: de marine kreeg supervisie bij de productie van de film zodat de geschonden reputatie door de film An Officer and a Gentleman kon worden opgepoetst. De producenten bespaarden een flinke hoeveelheid geld omdat ze mochten filmen op locaties van de Amerikaanse marine. De kosten werden ook binnen de perken gehouden doordat een groot deel van de kosten al gereserveerd stonden in de begroting van de marine (zoals de starts en landingen op een vliegdekschip).

De marine had een krachtige greep op het scenario, zo werden de volgende wijzigingen doorgevoerd;

  • de openingsscène speelt zich af in internationale wateren (de bedoeling was Cuba);
  • grof taalgebruik werd beperkt;
  • een scène met een vliegtuigongeluk op een vliegdekschip sneuvelde.

Rolverdeling

Acteur PersonageOpmerkingen
Cruise, Tom Tom CruiseMaverickhoofdrol
McGillis, Kelly Kelly McGillisCharliehoofdrol
Kilmer, Val Val KilmerIceman
Edwards, Anthony Anthony EdwardsGoose
Skerritt, Tom Tom SkerrittViper
Ironside, Michael Michael IronsideJester
Stockwell, John John StockwellCougar
Tubb, Barry Barry TubbWolfman
Rossovich, Rick Rick RossovichSlider
Robbins, Tim Tim RobbinsMerlin
Gilyard Jr., Clarence Clarence Gilyard Jr.Sundown
Hubley, Whip Whip HubleyHollywood
Tolkan, James James TolkanStinger
Ryan, Meg Meg RyanCarole
Pasdar, Adrian Adrian PasdarChipper

Achtergrond

Dodelijk ongeval

Tijdens opnames van manoeuvres stortte het toestel van piloot en cameraman Art Scholl neer, die daarbij omkwam. De oorzaak van het neerstorten werd nooit bekend. Doordat hij in de Grote Oceaan neerstortte, zijn zijn lichaam en het vliegtuig nooit teruggevonden. De film is aan hem opgedragen.

MiG-28

Alle vijandelijke toestellen worden MiG-28's genoemd. Dit type toestel bestaat echter niet. In werkelijkheid zijn het Northrop F-5's met een verzonnen kleurenschema die als de MiG-28 dienstdoen. De MiG-28's worden gevlogen door piloten uit een niet genoemd land. Wel is duidelijk dat het (fictieve) land connecties heeft met de Sovjet-Unie of misschien deel uitmaakt van het Warschaupact.

Bekendheid

Verschillende acteurs genoten door of na Top Gun bekendheid bij het grote publiek.

Ontvangst

De eerste recensies waren gemengd, de actiescènes kwamen hierin als beste uit de bus. Later bleek dat de film een grote invloed had op nieuwere actiefilms. De film bracht ongeveer 350 miljoen dollar wereldwijd op, en nadat de film was uitgebracht stegen de rekruteringscijfers van zowel de Amerikaanse marine als de Amerikaanse luchtmacht. Ook de Nederlandse Koninklijke Luchtmacht profiteerde van dit zogenaamde 'Top Gun-effect'.

Prijzen en nominaties

Top Gun won wereldwijd verschillende prijzen waaronder een Golden Globe voor Beste originele lied en een Oscar voor Beste muziek, origineel lied.

Citaten

Afkomstig van de Special Edition DVD-hoes:

You were in a 4G inverted dive with a MiG-28? - Charlie
You don't have time to think up there. If you think, you're dead. - Maverick
I'm gonna send you up against the best. You two characters are going to Top Gun. - Stinger

Berlin

Een van de muziekfragmenten uit de film is Take My Breath Away van de groep Berlin. Het nummer werd dankzij de film een internationaal succes.

Vervolg

Op 25 mei 2017 bevestigde Tom Cruise dat er een vervolg zal komen op Top Gun. Tom Cruise zou opnieuw de rol van Maverick op zich nemen. In juni van datzelfde jaar werd bekend dat deze Top Gun: Maverick zal gaan heten. De film wordt midden 2020 in de bioscopen verwacht.

Film

Referentie

  • Top Gun Special Edition DVD, Paramount Pictures, 2005
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.