Ton Sijbrands

Ton Sijbrands (1967)

Sijbrands maakte in 1961 kennis met dammen op clubniveau toen zijn vader hem op een zaterdagmiddag mee nam naar de jeugddamclub van Leen de Rooij. Hij werd al snel jeugdkampioen van Amsterdam en van Nederland. Hij werd nationaal bekend toen hij op 5 juni 1965 in het Brinta-toernooi te Hoogezand-Sappemeer wereldkampioen Vjatsjeslav Sjtsjogoljev versloeg en om die prestatie te gast was bij Willem Duys.

In 1967, 1969, 1970, 1971, 1973 en 1988 was hij Nederlands kampioen. In 1972–1973 was hij wereldkampioen dammen. Hij heeft deze titel in 1973 verdedigd in een match tegen Andris Andreiko, die hij met 22-18 won. Na deze match trok hij zich voor enige tijd terug van het hoogste niveau. In 1989 speelde hij nog een match om de wereldtitel, die in een gelijkspel eindigde, waardoor de Rus Aleksej Tsjizjov de wereldtitel behield. Daarnaast werd hij vier keer Europees kampioen: in 1967, 1968, 1969 en 1971.

Ton Sijbrands staat bekend als een 'damencyclopedie'. Hij schreef verschillende boeken over dammen, onder andere over de legendarische Senegalese wereldkampioen Baba Sy en zijn tegenstander in de WK-match van 1973, Andris Andreiko. Verder schrijft hij wekelijks in het dagblad de Volkskrant.

In oktober 2006 kondigde hij aan zijn actieve carrière te beëindigen, of in ieder geval af te zien van deelname aan het WK 2007 (in Hardenberg). Als reden hiervoor gaf hij op te willen werken aan zijn - zeer uitgebreide - memoires. Ook speelde mee dat hij ontevreden was over de toenmalige ontwikkelingen in de damsport, zoals het instellen van dopingcontrole, de beperking van de tijdsduur van een wedstrijd tot zes uur en de wijzigingen in de puntentelling.

Vanaf dat moment heeft Sijbrands alleen nog in de Nederlandse competitie gespeeld, eerst voor Heijmans Excelsior Rosmalen, daarna voor Bart Smit Volendam en het Amersfoorts Dam Genootschap ADG.

Ton Sijbrands tijdens zijn blindsimultaan in IJmuiden in 1987.

In 2002 behaalde Ton Sijbrands met blindsimultaandammen 17 overwinningen en 5 remises uit 22 partijen (een score van 88%).

Op 18 december 2004 verbeterde Sijbrands in Lutten het wereldrecord blindsimultaandammen tot 24 partijen. Tijdens de recordpoging, die ruim 24 uur duurde, wist hij twintig partijen te winnen; de overige vier eindigden in remise (92%).

Op 4 en 5 oktober 2007 verbeterde Sijbrands op de campus van de Universiteit van Tilburg zijn oude record door in 28 uur en 23 minuten, in 25 partijen 21 keer te winnen en 4 remises te spelen, een score van 92%.

Dit record hield stand tot 5 juli 2008, toen Erno Prosman in Delft het wereldrecord bracht op 27 partijen. Prosman speelde gedurende 22 uur tegen 27 tegenstanders, won vijftien partijen, speelde er acht remise en verloor viermaal. Daarmee haalde hij een score van iets meer dan de noodzakelijke 70 procent.

Op 26 september 2009 heroverde Sijbrands de titel opnieuw met een record: hij speelde blindsimultaan tegen 28 tegenstanders en behaalde een nieuw record met een score van 77 procent. Hij won 18 keer, behaalde 7 remises en verloor 3 keer. De simultaan duurde 41 uur en 36 minuten en vond plaats van 24 tot 26 september in het Olympisch Stadion in Amsterdam.

Erno Prosman nam op 7 juli 2012 het wereldrecord opnieuw van hem over door in Gouda 30 partijen te spelen. Hij won er 17, speelde 8 keer remise en verloor 5 partijen, waarmee de score op precies 70 procent kwam te staan.

Op 21 december 2014 heroverde Sijbrands het record opnieuw: hij speelde blindsimultaan tegen 32 tegenstanders en behaalde een score van 72 procent. Hij won 14 keer, speelde 18 keer remise en verloor geen partij. Het simultaan duurde ongeveer 48 uur en vond plaats van 19 tot 21 december in het raadhuis van Hilversum.

• Ton Sijbrands, Topprestaties op het dambord. 1968, Ten Have, Amsterdam; Analyses van veertig partijen uit het wereldkampioenschap 1968
• Ton Sijbrands/Jules Welling, Ton Sijbrands Dammer. 1973, Prisma, Utrecht/Antwerpen
• Ton Sijbrands/Alexander Münninghoff, Sijbrands - Andreiko. 1973, Keesing, Amsterdam; Tweekamp om het wereldkampioenschap dammen 1973
• Ton Sijbrands, Tweekamp Wiersma - Clerc 1978, 1978, Willem Jurg
• Ton Sijbrands/H.Kiers, Gantwarg - Wiersma. 1979; Volmacmatch om het WK 1979
• Ton Sijbrands/Philip de Schaap, Beter dammen. 1979 Amsterdam/Antwerpen
• Ton Sijbrands/Philip de Schaap, Dammen. 1985 Luitingh, Utrecht; Een praktische handleiding voor beginnende en geoefende dammers
• Ton Sijbrands/Herman Fokkink, De 20 partijen van de tweekamp om het wereldkampioenschap 1985. 1986, Dordrecht
• Ton Sijbrands/Gagnon Gaetan, Het Damspel. 1988, Thieme, Zutphen
• Ton Sijbrands, Baba Sy. 1989, Dammen, Voorst; Het grote Baba Sy boek, Tweetalig (ned. en Frans)
• Ton Sijbrands, Andries Andreiko. 1990, Dammen,Voorst
• Ton Sijbrands, Wereldkampioenschap dammen Groningen 1990. 1991 Dammen, Voorst
• Ton Sijbrands, De 15 blindpartijen van Middelburg 1991. 1993, Middelburgse Damclub; Wereldrecord blindsimultaan Middelburg 1991. Analyses
• Ton Sijbrands, Les Croniques de Ton Sijbrands Nr 1 t/m Nr 18 Amsterdam - Voorst; Verzamelde rubrieken.
• Ton Sijbrands, Wereldrecord blindsimultaan dammen 1999. 2001
• Ton Sijbrands/Wouter van Beek Jan Bom, dammer 2002 Stichting werelddambond
• Ton Sijbrands, Henk Smit, mijn leermeester en inspirator. 2008

Medeauteur van:

• Mondilederdamtoernooi om het kampioenschap van Nederland 1979. 1979 Dammagazine D.B.
• Wereldkampioenschap dammen 1988 annex tweekamp Gantwarg Sijbrands. 1988. Dammen, Voorst
• WK Dammen 1994. 1994 KNDB. Den Haag 6 t/m 27 november
• Challege Mondial 1997 Stadskanaal. 1998

Ton Sijbrands is oprichter en auteur geweest van het tijdschrift Dammen

In 2008 werd hij Ridder in de Orde van Oranje-Nassau.

Sijbrands nam in totaal 7 keer deel aan het Nederlands kampioenschap, 5 keer aan de finale van het Europees kampioenschap en 7 keer aan het wereldkampioenschap met de volgende resultaten:

• In zijn jeugd heeft Ton Sijbrands gevoetbald bij Ajax.
• Toen hij in Voorst woonde was hij clubkampioen van de plaatselijke schaakclub.

• Profiel op Toernooibase
• Informatie over de blindsimultaanpartijen van 2007 in Tilburg