The Temptations

The Primes was een groep uit Birmingham (Alabama), gevormd uit Eddie Kendricks, Paul Williams, Kel Osborne en Wiley Waller. Ze begonnen als groep in 1955 en noemden zichzelf toen nog The Cavaliers. In 1957 verliet Wiley Waller de groep en het overgebleven trio wilde nu echt doorbreken in de muziekwereld. Nadat ze een tijdje hun heil hadden gezocht in Cleveland (Ohio) gingen ze al snel naar "The Motor City", Detroit. Daar hadden ze de groep een nieuwe naam gegeven, namelijk The Primes. Ze kregen zelfs een zustergroep, genaamd The Primettes. Daar zaten onder andere Florence Ballard, Diana Ross en Mary Wilson in, het trio dat later wereldberoemd werd als The Supremes.

The Distants was een groep gevormd uit Otis Williams, Melvin Franklin, Richard Street, Elbridge Bryant en James "Pee-Wee" Crawford. De groep werd in 1958 in Detroit gevormd. Toen heette de groep nog Otis Williams & The Siberians. Op dat moment zaten Melvin Franklin en Richard Street er echter nog niet in. Hun plaatsten waren toen bezet door Arthur Walton en Vernard Plain. Zij hadden een single opgenomen met daar de nummers "Pecos Kid" en "All Of My Life" erop. De nummers haalden echter de muziekmarkt buiten Detroit niet. Vlak hierna noemde de groep zichzelf The El Domingoes. In 1959 werd Arthur Walton dus vervangen door Melvin Franklin en Richard Street werd leadzanger in plaats van Vernard Plain, die ook vertrok. De groep kreeg een contract bij Northern Records. Rond deze tijd werd James "Pee-Wee" Crawford vervangen door Albert "Mooch" Harrell. De groep werd in deze zelfde tijd door baas van Northern Records, Johnnie Mae Matthews, veranderd in Otis Williams & The Distants. Nadat twee singles waren uitgebracht ("Come On" en "Alright") en ze het minder goed deden dan verwacht werden ze ontslagen bij Northern Records.

Toen The Distants ontslagen waren, verlieten Richard Street en Albert Harrell de groep. Ook verloor de groep de rechten op hun naam. Toevallig had in die tijd Kel Osborne The Primes verlaten en waren dus alleen nog Eddie Kendricks en Paul Williams over. De twee groepen kenden elkaar, doordat ze aan dezelfde talentenshows en dergelijke meededen. Ze waren dan wel rivalen, maar konden wel goed met elkaar overweg. Toen Eddie Kendricks Otis Williams opbelde, omdat hij wist dat Williams twee zangers nodig had, nodigde Williams Kendricks uit om ook lid van de groep te worden. Dat vond Kendricks een goed idee, maar hij had wel één voorwaarde. Die voorwaarde luidde dat zijn jeugdvriend en lid van The Primes Paul Williams ook in de groep mocht komen. Daar stemde Otis Williams mee in.

Toen Paul Williams en Eddie Kendricks ook lid waren van de groep mochten ze een auditie doen bij Berry Gordy, de baas van Motown. Ze moesten wel nog een naam verzinnen voor de groep. Die naam werd "The Elgins". Toen de auditie in maart 1961 was afgelopen besloot Berry Gordy de groep te contracteren. Vlak voordat hij ze contracteerde kwam Gordy er echter achter dat er al een andere groep was die de naam The Elgins droeg. De groep moest snel een nieuwe naam verzinnen. Uiteindelijk werd dat "The Temptations".

Toen "The Tempts" (zo werden ze liefkozend door hun fans genoemd) in '61 waren aangenomen bij Motown werden de leads vooral verdeeld tussen Paul Williams en Eddie Kendricks. Soms zong een van de andere drie lead. Alle 7 singles die van 1961 tot en met 1963 waren opgenomen haalden echter de US toplijst niet. "Dream Come True", opgenomen in 1962, haalde nog het grootste succes. Het haalde namelijk nummer 22 op de R&B lijst. Verschillende liedjesschrijvers, o.a. Berry Gordy zelf en Norman Whitfield, hadden geprobeerd een hit te maken voor de groep. Het lukte hun allemaal echter niet. Toen kwam Smokey Robinson in beeld als songwriter. Het eerste nummer dat hij schreef was, "I Want A Love I Can See". Uit dit nummer bleek dat op dat moment Robinson de beste man was voor The Temptations.

Elbridge Bryant werd in 1963 ontslagen. Nadat The Temptations hun optreden hadden afgerond op het kerstfeest van Motown, stelde Paul Williams voor om nog een paar liedjes te gaan zingen. Hij hoorde namelijk het publiek de naam van de groep schreeuwen. De rest stemde ermee in om nog een paar liedjes te doen, behalve Bryant. Hij was moe en had geen zin meer. Toen Paul Williams daar wat van zei, begon Bryant op hem los te slaan. Om deze reden werd hij ontslagen.

Vervanger van Bryant werd David Ruffin. Hij was het neefje van Melvin Franklin en het broertje van Motown-ster Jimmy Ruffin. Na de komst van Ruffin leek alles veel beter te gaan. Iedereen kreeg een eigen rol. Otis Williams werd de leider en regelde de financiën, Paul Williams maakte dansjes, Eddie Kendricks zorgde voor de kleding, David Ruffin entertainde het publiek en Melvin Franklin zorgde voor de goede sfeer in de groep en in heel Motown.

In januari 1964 schreef Smokey Robinson samen met Bobby Rogers "The Way You Do The Things You Do". Het schrijven van het nummer begon als een grap in de bus van Motortown Revue (de optredens van alle Motown-artiesten samen). Toen bleek dat ze echt wat hadden begonnen ze het nummer uit te werken voor The Temptations. In april van hetzelfde jaar werd dit hun eerste hit. Het haalde nummer 11 op US-lijst. In december werd "My Girl" opgenomen, dit keer geschreven door Robinson en Ronnie White. In maart 1965 werd dit hun eerste nummer 1-hit in Amerika, zowel op de US-lijst als op de R&B-lijst. Na dit succes schreef Robinson ook nog de nummers "It's Growing", "Since I Lost My Baby" en "My Baby". Allemaal haalden ze de top 20. Op de b-kant van My Baby stond "Don't Look Back". Dit bleek onverwacht nog een grote hit te worden op de R&B lijst en is later nog gecoverd door Peter Tosh en Mick Jagger.

In 1966 werd Norman Whitfield de nieuwe songwriter en producer van The Temptations, in plaats van Smokey Robinson. De reden hiertoe was dat Whitfields "Ain't Too Proud To Beg" het beter deed dan Robinsons "Get Ready". Hierna werden nog hits geschreven als "Beauty Is Only Skin Deep" en "(I Know) I'm Losing You". In december 1967 werd de ballad "I Wish It Would Rain" geschreven. Ook dit werd een hit. Vanaf dat nummer schreef Norman Whitfield alle nummers samen met Motownzanger Barrett Strong.

Door al dit succes, met vooral Ruffin als leadzanger, begon Ruffin zich als enige verantwoordelijk te voelen voor het succes van de groep. Hij eiste dat hij zijn eigen limousine te krijgen om naar optredens te komen, in plaats van in de groepslimousine te zitten waar de andere vier wel in zaten. Ook eiste hij dat de naam The Temptations veranderd zou worden in "David Ruffin & The Temptations". Hij wilde hetzelfde als The Supremes, want daar was de naam veranderd in Diana Ross & The Supremes. Ook gebruikte Ruffin op dit moment cocaïne en miste hij repetities en optredens. Dit vonden de andere Temptations maar niks. Ze hadden met z'n vieren besloten dat David Ruffin de groep moest verlaten. Toen in juni 1968 Ruffin weer een optreden miste om in plaats daarvan naar een optreden te gaan van zijn toenmalige vriendin, vonden The Temptations het genoeg.

Ruffin werd ontslagen en vervangen door Dennis Edwards, toen zanger van "The Contours" een andere Motowngroep. Ruffin en Edwards waren goede vrienden en Ruffin ging er eerst mee akkoord dat Edwards hem had vervangen. Na een tijdje vond Ruffin het echter niet zo'n goed idee meer. Hij verscheen bij optredens van The Temptations, klom dan op het podium en stal de microfoon en begon te zingen. Hoewel het publiek het geweldig vond, vonden The Temptations het verschrikkelijk. Uiteindelijk werd er extra beveiliging ingezet om Ruffin weg te houden bij het podium.

Door de komst van Dennis Edwards begon er weer een heel nieuw tijdperk voor The Temptations. Door zijn krachtige stem kon Norman Whitfield een nieuwe stijl toepassen, namelijk psychedelic soul. Samen met Sly & the Family Stone waren zij de grondleggers voor deze nieuwe stijl. Deze stijl was meestal om iets duidelijk te maken aan de wereld. Ook kregen nu meestal in elk liedje alle Temptations een lead. Ook was er altijd een scheurende gitaar in het nummer. Het eerste psychedelic nummer van The Tempts was "Cloud Nine" uit 1968. Het werd een mega-hit in de US en kreeg een Grammy voor beste R&B-nummer van een groep in 1969. Andere psychedelic nummers waren bijvoorbeeld "I Can't Get Next To You" en "Psychedelic Shack". Als The Temptations deze stijl niet hadden toegepast en populair gemaakt, waren nummers als "Love Child" voor The Supremes en "What's Going On" van Marvin Gaye er waarschijnlijk nooit geweest.

Paul Williams had sikkelcelziekte en begon eind jaren zestig ook met drinken. Deze combinatie was niet goed en in begin jaren zeventig moest ook bij elk optreden van The Temptations een zuurstoftank voor Williams mee worden genomen. Ook ging ex-Distant Richard Street mee met optredens. Vaak was Paul Williams dan nog wel aan het dansen en aan het lip syncen, maar Street zong de stukjes van Williams. Rond de zomer van 1970 nam Street zelfs vaak de plaats van Williams in op het podium, omdat Williams het niet meer kon en ook vaak in het ziekenhuis lag.

Eddie Kendricks raakte ook steeds losser van de groep. Hij vond het niet leuk dat zijn jeugdvriend Paul Williams niet meer mee kon doen en wilde liever ook weer ballads zingen net zoals in de beginjaren. Hij kreeg nu ook steeds vaker ruzie over wie de leider in de groep zou zijn met Melvin Franklin en Otis Williams. Na een nieuwe ruzie met Otis Williams en Melvin Franklin tijdens een optreden in de Copacabana verliet hij tijdens het optreden het podium en kwam niet meer terug. Nu was duidelijk dat Kendricks de groep zou verlaten. Het laatste nummer waarbij Kendricks zou zingen was hij ook leadzanger (behalve voor één zin die zong Paul Williams). "Just My Imagination" was de naam van het nummer en was weer een ballad net zoals in de beginjaren. Het liedje werd nummer 1, maar tegen die tijd was Kendricks al vertrokken. Hij begon een solocarrière. Op zijn eerste album hebben Dennis Edwards, Melvin Franklin, Paul Williams en Otis Williams geschreven dat ze hem veel succes wensen en dat ze niet boos op hem zijn dat hij de groep had verlaten.

Net nadat Kendricks was vertrokken moest Paul Williams vanwege zijn gezondheid ook de groep verlaten. Williams werd vervangen door Richard Street. Kendricks in eerste instantie door Ricky Owens. Owens beviel echter niet goed en na een paar weken werd hij vervangen door Damon Harris.

Na het vertrek van Eddie Kendricks en Paul Williams werden hun plaatsen ingenomen door Damon Harris en Richard Street. Een van hun eerste hits met de nieuwe formatie was "Superstar (Remember How You Got Where You Are)". Dit liedje was gericht tegen David Ruffin en Eddie Kendricks. In september 1972 werd "Papa Was A Rollin' Stone" geschreven. Dit werd de vierde nummer 1-hit van The Temptations en is vandaag de dag op "My Girl" na nog het meest bekende liedje van The Tempts. Het nummer heeft een intro van bijna 2 minuten en duurt in totaal bijna 7 minuten. Het is hiermee het langste liedje gemaakt door The Temptations. Dit nummer bracht de twee Grammy's op voor The Temptations. Whitfield en Strong kregen voor dit nummer een Grammy voor beste R&B nummer. Ook kreeg Whitfield samen met Paul Riser een Grammy voor beste instrumentele prestatie. Na dit nummer zou Whitfield voortaan nog alleen de nummers schrijven, dus zonder Barrett Strong. Een van de nummers die hij alleen schreef was "Masterpiece". In 1973 stopte hij met schrijven voor The Temptations. Dit was vlak nadat hun laatste album met nummers van hem erop was verschenen. Het album heette "1990".

In 1973 pleegde ex-Temptation Paul Williams zelfmoord. De Temptations kregen dit bericht te horen van zijn vervanger Richard Street. The Temptations waren op dat moment op de bruiloft van Damon Harris. Paul Williams was helemaal kapot van emotionele en gezondheidsproblemen en dit was de reden van de zelfmoord. Hij werd dood op de straat gevonden vlak bij het hoofdkwartier van Motown. Op 24 augustus werd de begrafenis gehouden. Er kwamen ruim 2500 fans die week daarvoor hun laatste eer betuigen. De kist werd gedragen door Eddie Kendricks, Otis Williams, David Ruffin, Melvin Franklin, Dennis Edwards en Cornelius Grant (gitarist van The Temptations, vaak zesde Temptation genoemd). Tijdens de dienst zong Ruffin "The Impossible Dream". Midden in het liedje kon hij door emoties echter niet verder zingen. De andere vier Temptations kwamen het podium op om Ruffin te helpen met het zingen. Ook zij konden het niet en de vijf liepen in tranen van het podium af terug naar hun plaatsen. Toen de kist voor het laatst werd gedragen om daarna begraven te worden deed Kendricks nog een speciaal gebaar. Vlak voor het graf opende hij de kist nog een keer en gaf zijn jeugdvriend Paul Williams een laatste zoen vaarwel.

In 1975 werd Damon Harris vervangen door Glenn Leonard. Na het vertrek van Whitfield waren er echter geen hits meer voor The Temptations geweest. In 1977 verliet Dennis Edwards de groep voor een solocarrière en werd vervangen door Louis Price. Ook met hem in de groep kwamen er geen hits meer voor The Temptations. In die tijd hadden ze ook Motown verlaten voor Atlantic Records. In 1980 kwam Edwards weer terug in de groep in plaats van Price. In 1982 kwamen er nog meer terug op de "Reunion Tour".

In 1982 kwam Otis Williams op het idee om een Reunion Tour te houden. Ruffin en Kendricks kwamen weer terug in de groep. Ze hadden een hit met het nummer "Standing On The Top". De Reunion Tour was financieel wel succesvol voor The Temptations, maar emotioneel niet. Kendricks zijn stem was slechter geworden door jarenlang kettingroken en Ruffin was weer net als vroeger aan de cocaïne en miste optredens. Uiteindelijk werd de Reunion Tour geen succes. Ruffin en Kendricks werden ontslagen en ook Leonard verliet de groep. Zijn vervanger was Ron Tyson.

The Temptations bestaan begin 21e eeuw nog steeds en werden in 1999 nog opgenomen in de Alabama Music Hall of Fame.

Er hebben nog veel veranderingen plaatsgevonden in de line-up. Dennis Edwards had zijn eigen groep die de naam "Dennis Edwards & The Temptations Revue" droeg. Dennis Edwards overleed in 2018. In 1991 stierf David Ruffin door een overdosis cocaïne. In 1992 stierf Eddie Kendricks aan longkanker. In 1995 stierf Melvin Franklin aan diabetes na een week lang in coma gelegen te hebben. Otis Williams is nog het enige levende originele groepslid van The Temptations.

In 2019 werden The Temptations onderwerp van de Broadway musical Ain’t Too Proud.[1]