Stuit
Het staartbeen of stuit (Latijn: os coccygis of coccyx) is het onderste deel van de menselijke wervelkolom. Het staartbeen bestaat uit 3 tot 5, maar meestal 4 samengegroeide wervels (de staartwervels) en is aan het heiligbeen bevestigd met een gewricht dat voor een groot deel uit kraakbeen bestaat en dat in beperkte mate bewogen kan worden. De onderkant van het staartbeen kan gemakkelijk gevoeld worden boven de bilspleet.
staartbeen
| ||||
| os coccygis | ||||
| Bot | ||||
 | ||||
Voor- en achteraanzicht van het staartbeen | ||||
| ||||
Functie
Volgens de evolutietheorie heeft bij de mens het staartbeen zijn voornaamste functie, het ondersteunen van de staart, reeds lang verloren. Het staartbeen dient nu als aanhechtingspunt voor skeletspieren als de musculus gluteus maximus (de voornaamste spier in de billen) en tot op zekere hoogte ook als schokdemper, wanneer de eigenaar gaat zitten.
Pathologie
Bij een bevalling of een val kan pijn in het staartbeen ontstaan bij het zitten (of opstaan). Een gebroken staartbeen geneest over het algemeen vanzelf. Soms treedt er ook pijn in het staartbeen op zonder duidelijke aanleiding. Dit wordt coccygodynie genoemd. Het verwijderen van het staartbeen (coccygectomie) gebeurt in Nederland niet of nauwelijks.
Dagelijkse praktijk
Voor veel mensen (vaak vrouwen) is een pijnlijk staartbeen een erg vervelende "blessure", vooral bij zittend werk. Het is echter mogelijk om bij bepaalde fabrikanten een aangepaste zitting te krijgen met een zgn. staartbeenuitsparing, een simpele aanpassing die veel oplevert.
Externe links
- Gray's Anatomy: The Sacral and Coccygeal Vertebrae - Gray's Anatomie, editie 1917 (in het Engels) is beschikbaar via het Bartleby project, compleet met diagrammen in kleur.
- Coccyx.org, een (meertalige) website met veel informatie over oorzaken, behandeling, tips m.b.t. 'pijn in de stuit'.
| Skelet |
|---|
|
schedel · wervelkolom · borstkas · borstbeen · schoudergordel · arm · bekkengordel · been |