Station Brandenburger Tor

Het door elektrificatie van stads- en voorstadsspoorlijnen in de jaren twintig en dertig van de twintigste eeuw ontstane S-Bahnnet beschikte weliswaar over een doorgaande oost-westverbinding, de Stadtbahn, maar de noordelijke en zuidelijke lijnen eindigden nog altijd in kopstations aan de rand van het centrum. In 1934 begon men daarom met de bouw van een noord-zuidverbinding, die vanwege de dichte bebouwing in de binnenstad ondergronds werd aangelegd.

In 1936 kwam het noordelijke deel van de tunnel gereed en werd het station in gebruik genomen onder de naam Unter den Linden. Het zou het voorlopige eindpunt blijven, totdat in 1939 ook het zuidelijke deel van de tunnel in gebruik kwam en de doorgaande verbinding daarmee voltooid was. Omdat de tunnel grotendeels het stratenpatroon volgt, bevat het tracé een aantal scherpe bochten. Ten oosten van het station bevindt zich een van de krapste bogen van het Berlijnse S-Bahnnet; de tunnel buigt hier in noordelijke richting af van Unter den Linden naar de Neustädtische Kirchstraße. Ook direct ten westen van het station, dat zelf op een kort recht stuk onder de boulevard ligt, maakt de tunnel een bocht, ditmaal naar het zuiden.

Het groene S-Bahnlogo, hier nog met de oude stationsnaam, markeert de ingangen van het station.

Het station werd zoals de overige stations in de noord-zuidtunnel in de stijl van de nieuwe zakelijkheid ontworpen door architect Richard Brademann. De wanden, zuilen en kiosken op het eilandperron werden alle bekleed met lichtgroene tegels. Aan beide uiteinden van het station werd een tussenverdieping aangelegd met uitgangen aan weerszijden van de boulevard, ter hoogte van de Schadowstraße (oost) en de Wilhelmstraße/Pariser Platz (west). In de jaren 1990 onderging het als monument beschermde station een restauratie waarbij het uiterlijk in de oorspronkelijke toestand werd teruggebracht.[1]

In april 1945 moest het station wegens tijdens de oorlog opgelopen schade gesloten worden. Begin mei 1945 werd de noord-zuidtunnel bovendien ter hoogte van het Landwehrkanaal opgeblazen, waardoor het gehele traject overstroomde. Pas aan het einde van 1946 kon het station heropend worden en was er weer doorgaand noord-zuidverkeer mogelijk.

Na de oorlog werd Berlijn verdeeld in vier bezettingszones en kwam het station in de Sovjetsector te liggen. Het stadsvervoer trok zich aanvankelijk weinig aan van de deling, maar de bouw van de Berlijnse Muur in 1961 had ingrijpende gevolgen voor de S-Bahn. De Noord-zuidtunnel liep hoofdzakelijk onder Oost-Berlijns grondgebied, de ingangen van de tunnel en het grootste deel van de aansluitende lijnen bevonden zich daarentegen in West-Berlijn. De tunnel werd onderdeel van het westelijke S-Bahnnet, maar de treinen stopten niet meer in de oostelijke sector, waar spookstations ontstonden. De ingangen van station Unter den Linden werden dichtgemetseld en onherkenbaar gemaakt. Na de val van de Muur kon het station op 1 september 1990 heropend worden.

Brandenburger Tor
Perron
Algemeen
Lijnen	U55
Opening	8 augustus 2009
Constructie
Type	Ondiep gelegen zuilenstation
Perrons	1
Perronsporen	2
Route
Lijn Richting	Volgend station
Hauptbahnhof	Bundestag
Brandenburger Tor	Eindpunt
Overig openbaarvervoer
S-Bahn(en)	Brandenburger Tor
Ligging
Stadsdeel	Mitte
Coördinaten	52° 31′ NB, 13° 23′ OL
Locatie van het metrostation Brandenburger Tor
Portaal    Openbaar vervoer

Aan het einde van de jaren 1990 begon de aanleg van een westelijke verlenging van metrolijn U5, van de Alexanderplatz via Unter den Linden en het Regierungsviertel naar het centraal station. In 2001 legde het Berlijnse stadsbestuur het project echter stil vanwege een gebrek aan financiële middelen. De bouw van de tunnel tussen het Hauptbahnhof en de Brandenburger Tor was ondertussen grotendeels afgerond. Om te voorkomen dat de door de bondsregering verstrekte subsidie moest worden terugbetaald werd besloten het westelijke, grotendeels reeds aangelegde deel van de verlenging tijdelijk als enkelsporige pendellijn in dienst te nemen onder het lijnnummer U55. Dit lijntje werd op 8 augustus 2009 geopend.[2] Het ontbrekende traject Brandenburger Tor - Alexanderplatz zal pas later aangelegd worden. Hierbij zal op de kruising Unter den Linden/Friedrichstraße een nieuw overstapstation (U5/U6) met de naam Unter den Linden gebouwd worden; het bestaande station Unter den Linden werd om deze reden hernoemd tot Brandenburger Tor.

• Omgevingsplattegrond op de site van stadsvervoerbedrijf BVG (161 KB)
• (de) Stationsinformatie op de site van S-Bahn Berlin
• (de) Station Brandenburger Tor op Stadtschnellbahn-Berlin.de
• (de) Foto's van het metrostation op Untergrundbahn.de^{[dode link]}

Stations van lijn U55 van de metro van Berlijn
Hauptbahnhof    · Bundestag · Brandenburger Tor

Zie de categorie Bahnhof Berlin Brandenburger Tor van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.