Stad van David

Volgens de Hebreeuwse Bijbel is de "stad van David" (עיר דוד) de citadel die door koning David veroverd werd en waar hij zijn paleis bouwde (2 Sam. 5:7-9). De burcht wordt ook wel aangeduid met de benaming Sion. Archeologisch onderzoek door C. Warren (1867-1870) en M.B. Parker (1909-1911) leidden tot de conclusie dat de "stad van David" ten zuiden of zuidoosten van de Tempelberg gelegen moest hebben. De belangrijkste vondst in deze periode was de Siloaminscriptie, gevonden in de watertunnel die volgens de Bijbel door koning Hizkia is gebouwd.

Kort na de Zesdaagse Oorlog van 1967 werd Oost-Jeruzalem geannexeerd waarna voor het eerst op grotere schaal opgravingen werden verricht op de site, aangestuurd door het Israëlische ministerie van oudheden. Van 1968 tot 1978 stonden deze onder leiding van Benjamin Mazar, die zich vooral richtte op het gebied net ten zuiden van de Tempelberg. In de jaren '60 verrichtte ook Kathleen Kenyon er opgravingen. In 1974 werd de site opengesteld voor publiek als een archeologisch nationaal park.

In 2005 verkreeg de Joodse organisatie Elad een licentie van het Israëlische ministerie van oudheden om opgravingen te verrichten en het archeologisch park te onderhouden.[1] Sindsdien worden er nieuwe opgravingen verricht op de site, die daartoe telkens wordt uitgebreid. Ook is sterk ingezet op de promotie van de site, waardoor deze in het begin van de 21e eeuw uitgroeide van een relatief klein en onbekend archeologisch park tot een van Israëls drukst bezochte archeologische plaatsen (Pullan e.a., 83). De opgravingen die worden uitgevoerd in opdracht van Elad staan onder leiding van Eilat Mazar (kleindochter van Benjamin Mazar). Zij vond er een grote stenen structuur en beweert dat dit van het paleis van koning David is. Sindsdien wordt de naam "stad van David" nadrukkelijker gebruikt als benaming van de site en in de promotie van het archeologisch park. De identificatie is echter betwist; volgens Finkelstein en anderen moet de structuur in een beduidend latere periode worden gedateerd (p. 157) en is Mazars identificatie mede ingegeven door een te kritiekloze verbinding tussen de Hebreeuwse Bijbel en de archeologie (p. 160-161).

Sinds het begin van de opgravingen in Silwan zijn deze met controverse omgeven. Een belangrijke bron voor de verheviging van de controverse in de 21e eeuw is de licentieverlening aan de Joods-nationalistische organisatie Elad (Ir David Foundation), aangezien deze organisatie zich ten doel heeft gesteld de Joodse aanspraken op Silwan te onderbouwen, enerzijds door met behulp van de archeologie de historische band van Silwan met Jeruzalem aan te tonen, anderzijds door de aanwezigheid van Joodse kolonisten in de wijk te bevorderen, al dan niet op legale wijze (Selimovic en Strömbom, 195-196). De controverse richt zich op twee thema's. Ten eerste wijzen critici erop dat de opgravingen plaatsvinden om Joodse aanspraken op Jeruzalem te ondersteunen en dat deze eenzijdige gerichtheid leidt tot een ideologisch bepaalde weergave van de geschiedenis van de plek. Van Palestijnse zijde verwijt men de opgravers onvoldoende aandacht te geven aan vondsten uit de Arabische periode en de aantasting van de Omajjadische fundamenten van de rotskoepel, wat door de opgravers zelf wordt tegengesproken. Ten tweede zijn er huizen van Palestijnen geconfisqueerd om plaats te maken voor uitbreiding van de site en het bijbehorende nationaal park.[2][3] De controversiële ontwikkelingen rond de opgravingen hebben vanaf het begin van de 21e eeuw verschillende malen geleid tot onlusten in de wijk Silwan.

Zie de categorie Stad van David van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.