Prinsbisdom Verdun
Het prinsbisdom Verdun (Duits: Fürstbistum Wirten) was een tot de Boven-Rijnse Kreits behorend bisdom binnen het Heilige Roomse Rijk
Évêché de Verdun Principauté épiscopale de Verdun Fürstbistum Wirten | |||||
| Onderdeel van het Heilige Roomse Rijk | |||||
| |||||
| |||||
| Kaart | |||||
 | |||||
| 15e eeuw Verdun in violet | |||||
| Algemene gegevens | |||||
| Hoofdstad | Verdun | ||||
| Talen | Frans, Latijn, Duits | ||||
| Religie(s) | Rooms-katholiek na 1552 protestant | ||||
Omstreeks 350 stichtte Sanctinus het bisdom Verdun. In het midden van de negende eeuw werd het bij de kerkprovincie Trier ingedeeld. In 997 bevestigde keizer Otto II de overdracht van het graafschap Verdun door de graaf aan de bisschop. Hiermee werd de bisschop rijksvrij. De voogdij werd uitgeoefend door het graafschap Bar, maar deze voogdij werd in het midden van de twaalfde eeuw overgedragen aan de stad Verdun. Daardoor werd het bisdom sterk afhankelijk van de paus. Nadat Verdun zich ontwikkelde tot rijksstad, verlegde de bisschop zijn zetel naar Hattonchâtel. Het prinsbisdom was vrij klein en stond onder invloed van het hertogdom Lotharingen.
In 1552 werd de Franse koning in het verdrag van Chaumont rijksvicaris voor de prinsbisdommen Metz, Toul en Verdun. Verdun werd daarop door Frankrijk bezet. In 1648 werden het prinsbisdom en de stad in paragraaf 70 van de Verdrag van Münster definitief door keizer Ferdinand III aan Frankrijk afgestaan.
Reunionen
Op grond van oude banden tussen het prinsbisdom en verschillende gebieden binnen het Heilige Roomse Rijk, herenigde Frankrijk de volgende gebieden met Verdun tijdens de zogenoemde Reunionen:
- 12-04-1680: graafschap Veldenz
- 29-05-1680: kasteel, stad en ambt Hattonchâtel
- 24-10-1680: heerlijkheid Virton
- 28-11-1680: kasteel Mussy
- 09-12-1680: stad Étain (rechten van de kerk St Marie Madeleine in Verdun)
- 10-09-1683: alle overige plaatsen binnen het bisdom
- zonder proces: het ambt Saint-Mard, het kasteel van Montquintin en Gomery
Regenten
- 774- 798: Peter
- 798- 802: Austram
- 802- 824: Heriland
- 824- 847: Hildin
- 847- 870: Hatto
- 870- 879: Bernhard
- 880- 923: Dado
- 923- 925: Hugo I
- 925- 939: Bernwin
- 939- 959: Berngar
- 959- 983: Wigfried
- 983- 984: Hugo II
- 984- 984: Adalbero I
- 985- 990: Adalbero II, 1e graaf-bisschop van Verdun
- 990-1024: Haimo
- 1024-1039: Reginbert
- 1039-1046: Richard I
- 1047-1089: Diederik
- 1089-1107: Richhar
- 1107-1114: Richard II de Grandpré
- 1114-1117: Mazo (administrator)
- 1117-1129: Hendrik I van Blois
- 1131-1156: Adalbero III van Chiny
- 1156-1162: Albert I van Marcey
- 1163-1171: Richard III van Grisse
- 1172-1181: Arnul van Chiny
- 1181-1186: Hendrik II, graaf van Castel (Castres)
- 1186-1208: Albert II van Hirgis
- 1208-1216: Robert I van Grandpré
- 1217-1224: Jan I van Aspremont
- 1224-1245: Guido I van Traignel
- 1247-1252: Jan II van Aix
- 1252-1255: Jacobus I Pantaleon de Court-Pailais (1261-1264: als paus Urbanus IV)
- 1255-1271: Robert II van Medidan
- 1271-1273: Ulric van Sarvay
- 1275-1278: Gerard van Granson
- 1278-1286: Hendrik III van Granson
- 1289-1296: Jacobus II van Revigni
- 1297-1302: Jan III van Ribercourt
- 1303-1305: Thomas van Salm-Blankenburg
- 1306-1312: Nicolaas I van Neuville
- 1312-1349: Hendrik IV van Aspremont
- 1349-1351: Otto van Poitiers
- 1352-1361: Hugo III van Bar
- 1362-1371: Jan IV van Bourbon-Montperoux
- 1371-1375: Jan V van Dampierre-St Dizier
- 1375-1378: Guido III van Roye
- 1379-1403: Leopold van Cusance
- 1403-1419: Jan VI van Saarbrücken-Commercy
- 1419-1430: Lodewijk I van Bar (1415-1419: graaf van Bar)
- 1430-1437: Lodewijk II van Haraucourt (1437-1449: bisschop van Toul)
- 1437-1449: Willem I van Filâtre (1449-1460: bisschop van Toul)
- 1449-1456: Lodewijk II van Haraucourt (opnieuw)
- 1456-1500: Willem II van Haraucourt
- 1500-1508: Waric van Dompmartin
- 1508-1522: Lodewijk III van Lotharingen-Guise
- 1523-1544: Jan VII van Lotharingen-Guise (1517-1525/1532-1537/1542-1543: bisschop van Toul; 1505-1550: bisschop van Metz)
- 1544-1548: Nikolaas II van Lotharingen (administrator) (1529-1548: administrator van het bisdom Metz)
- 1548-1575: Nikolaas III Pseaulme
- 1576-1584: Nikolaas IV Boumard
- 1585-1587: Karel I van Lotharingen-Mercoeur (1580-1587: bisschop van Toul)
- 1587-1593: Nikolaas V Boucher
- 1593-1611: Erik van Lotharingen-Mercoeur
- 1611-1622: Karl II van Lotharingen-Mercoeur (doet afstand)
- 1622-1661: Frans van Lotharingen-Mercoeur (doet afstand); laatste graaf-bisschop (Verdrag van Münster 1648)
- 1668-1679: Armand van Monchy d'Hocquincourt