Pelagische zone

De pelagische zone (Latijn: pelagius/pelagicus, van de zee van Grieks πελάγιος/πελάγικός pelágios/pelágikós, idem van πέλαγος, pélagos = zee) is de ecologische zone in zeeën en oceanen die bestaat uit open water. De zone staat in contrast met de benthische zone (de zone rond de zeebodem) en wordt ingedeeld in ecologisch verschillende subzones. Het belangrijkste verschil tussen de subzones is de diepte, omdat er met toenemende diepte steeds minder zonlicht doordringt tot het water.

Epipelagische of fotische zone

Vanaf het wateroppervlak (zeeniveau) tot 200 m diepte

Dit is de ondiepe zone waar genoeg zonlicht doordringt voor fotosynthese. Plantaardig en dierlijk leven is voornamelijk beperkt tot deze zone. Voorbeelden zijn vissen als haaien, goudmakreel, tonijn of kwallen.

Mesopelagische zone (de schemerzone)

Van 200 m tot 1.000 m diepte

Hoewel hier nog wel licht doordringt, is dit onvoldoende voor fotosynthese. Hier leven dieren als zwaardvissen, draakvissen, inktvissen, zeewolven, sommige zeekatten.

Bathyale of bathypelagische zone

Van 1.000 m tot ongeveer 4.000 m diepte

Op deze diepte is de oceaan vrijwel helemaal donker (met de uitzondering van bioluminescente organismen als lantaarnvissen). Planten leven hier niet meer en de meeste dieren leven van zeesneeuw of detritus die uit de bovenliggende zones neerdaalt, of (zoals diepzeebijlvissen) als predators op andere soorten. Op deze diepte leven ook reuzeninktvissen en pijlinktvissen, die worden bejaagd door naar grote diepte duikende potvissen.

Abyssale of abyssopelagische zone

Van 4.000 m tot 6.000 m diepte. Dit betekent normaal gesproken tot de oceaanbodem

In deze zone komt geen licht door, zodat de meeste organismen kleurloos en blind zijn.

Hadale of hadopelagische zone

Al het water onder 6.000 m diepte, voornamelijk in oceanische troggen

Over deze zone is zeer weinig bekend, in het open water van deze zone komt weinig leven voor. Waar hydrothermale bronnen in het diepe oceaanwater uitkomen komen meer levensvormen voor. Dit is overigens ook het geval in andere zones.

De verschillende subzones binnen de pelagische zone

De bathypelagische, abyssopelagische en hadopelagische zones worden door mariene biologen vaak samen tot een enkele zone gerekend; of soms worden de laatste twee zones als een zone gezien.