Bentische zone

De bentische zone of het bentaal is de biotoop in het onderste deel van een waterlichaam zoals een zee of meer. De bentische zone omvat zowel de laag boven de bodem als de laag net onder de bodem, tot en met de diepte waarop levende wezens voorkomen. Bentisch is afgeleid van het Griekse benthos, dat diepte van de zee betekent.

Ongewervelde dieren op de bodem van de McMurdo Sound, Antarctica, naast een muur van ijs.
Typische bentische dieren.
Een op harde bodem levende bruinwier.
Bedden van op zachte bodem levend zeegras in Florida, VS.
Koraalpoliepen zijn dieren die vastzitten op de bodem.
Reuzekokerwormen op de diepzeebodem rond een black smoker.

Beschrijving

De bentische zone is te vinden in alle waterlichamen, variërend van zoetwater zoals meren, waterpoelen, beken en rivieren via brak water tot zout water als zeeën en oceanen. De zone begint bij de waterlijn en strekt zich uit tot de diepste delen van het waterlichaam. In zee wordt de bentische zone eerst geleidelijk aan dieper. Dit gedeelte wordt continentaal plat genoemd en daalt af tot zo'n 200 meter diep. Daarna daalt de zeebodem steil tot de bodem van de diepzee, de abyssale vlakte, die zo'n vier tot zes kilometer onder het wateroppervlak ligt. In de diepzeebodem bevinden zich troggen, tot een diepte van tien kilometer.

De bentische zone wordt verdeeld in:

  • Het littoraal, de door de zon verwarmde zone langs de rand van een zee of meer.
  • Het profundaal, de donkerdere, koudere, dieper gelegen zone.

Diepe waterlichamen worden ook wel verder onderverdeeld naar diepte. Deze pelagische zones verdelen de biotoop tussen het wateroppervlak en de benthische zone in horizontale lagen.

De bodem vormt een belangrijk onderdeel van de benthische zone omdat veel bentische organismen aan de bodem vastzitten of in de bodem leven.

Omgevingsfactoren voor leven in de zone

Factoren die het leven in de benthische zone beïnvloeden zijn:

  • Bodemsoort. Bodems kunnen worden verdeeld in zachte bodems als zand of modder en harde bodems als rots en koraalrif.
  • Chemische samenstelling van het water, waaronder de hoeveelheid zout en zuurstof. Ook de zuurgraad van water hangt samen met de chemische samenstelling.
  • Stroming. Stilstaand water maakt andere vormen van leven mogelijk dan water waar een sterke stroming staat.
  • Temperatuur van het water
  • Waterdiepte. Hiermee hangen samen:
    • Waterdruk. Bij een meertje of beek van enkele centimeters diep is de waterdruk heel anders dan in de diepzee waar het gewicht van kilometers water op de zeebodem drukt.
    • Hoeveelheid zonlicht die doordringt tot de bodem.

Organismen

De in de bentische zone levende organismen worden benthos genoemd. Deze organismen leven vlak boven, op en/of in de bodem. Veel organismen zijn vast verbonden met de bodem of gebruiken de bodem als schuilplaats. Behalve de organismen die in de zone leven, kent de zone ook bezoekers die er voedsel zoeken of er schuilen.

Diepzeeonderzoek

De diepere bentische zones zijn door de hoge waterdruk zeer ontoegangelijk voor de mens. In de diepzee kan de mens alleen afdalen met een speciale duikboot, een bathyscaaf. Het meeste diepzeeonderzoek is dan ook gedaan met kleine, op afstand bestuurbare duikboten. Uit het onderzoek blijkt dat deze duistere, geïsoleerde wereld niet levenloos is, maar dat ook de diepzeebodem allerlei levensvormen herbergt en zelfs reuzenvarianten van dieren die in ondieper water leven.[1] Een voorbeeld hiervan is het leven rond black smokers.

Zie ook
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.