Parochie Licht van Christus

Vleuten lag aan de rivier de Rijn en beschikte al vroeg over een parochiekerk. De huidige protestantse Oude Sint-Willibrordkerk staat op de plaats van de middeleeuwse parochiekerk. De onderbouw van de huidige toren en de aangrenzende zijkapellen zijn middeleeuws.

Bestuurlijk behoorden Vleuten en het noordelijk deel van De Meern tot het Utrechtse Kapittel van Oudmunster. Tegen het einde van de middeleeuwen werd vermoedelijk vanuit het kasteel Nijeveld bij De Meern een kapel gesticht. Deze kapel stond bij de Meernbrug, precies op de plaats waar thans de protestantse Marekerk zich bevindt. Hoewel de kapelaan in De Meern niet onder het gezag van de pastoor van Vleuten stond, maakte het gebied van De Meern deel uit van de Vleutense parochie.[1]

In 1580 wordt door de Staten van Utrecht een verbod uitgevaardigd op het houden van rooms-katholieke erediensten in het openbaar. Dit betekent het einde van de rooms-katholieke vieringen in de (oude) Sint-Willibrordkerk en de kapel bij de Meernbrug. Geheel Nederland wordt door dergelijke verboden getroffen. Daarom zoeken de rooms-katholieken nu hun toevlucht in schuilkerken. In 1656 wordt voor het eerst melding gemaakt van een statie in Vleuten. In 1714 wordt buiten de bebouwde kom een schuilkerk gebouwd, namelijk aan 't Hoog bij de Hamtoren. Deze schuilkerk is, evenals de onteigende kerk in het dorp Vleuten, gewijd aan Sint-Willibrord. De Meernse rooms-katholieken bouwen geen schuilkerk, maar wonen de missen bij in hetzij de Vleutense schuilkerk, hetzij een van de schuilkerken in de stad Utrecht.

De rooms-katholieke organisatie met bisschoppen, pastoors en parochies is ontbonden op last van van de overheid, maar 'ondergronds' zijn er de staties. Dit zijn standplaatsen van priesters, die de rooms-katholieke gelovigen bedienen. De overheden laten dit toe, aanvankelijk oogluikend, tegen het eind van de 18e eeuw met meer vrijheid. In 1797 wordt bij de Stadsdam een buitenplaats gekocht en verbouwd tot kerk van de Statie Oudenrijn aan de Stadsdam. Deze kerk ligt ongeveer 2 km van De Meern en wordt nu ook bezocht door de Meernse rooms-katolieken. De pastoor van Vleuten ziet dit met enigszins lede ogen aan, omdat Oudenrijn buiten zijn parochie valt. Hij is van mening dat de Meernse katholieken moeten proberen de kapel bij de Meernbrug te mogen gebruiken op tijden waarop de hervormden deze niet nodig hebben. Dit blijkt een vergeefse oproep. De katholieken van De Meern voelen zich nu verbonden met die van Oudenrijn.

Na het herstel van de bisschoppelijke hiërarchie in Nederland in 1853 werden de staties weer parochies. Dit vond plaats in 1855, ook in Vleuten en Oudenrijn. De Vleutense parochie bleef voorlopig nog aangewezen op de kerk aan 't Hoog bij de Hamtoren. De katholieken van Oudenrijn en De Meern gingen echter al spoedig over tot de bouw van een neogotische kerk op het terrein naast hun in 1797 in gebruik genomen onderkomen. In 1860 werd deze kerk gewijd aan Onze Lieve Vrouw Hemelvaart in gebruik genomen.[2]

De bevolking van zowel Vleuten als De Meern was in grote meerderheid (60% tot 70%) rooms-katholiek en groeide snel. De kerk aan 't Hoog werd te klein. In 1885 werd de huidige Sint-Willibrorduskerk te Vleuten ingewijd. Ook voor de katholieken van De Meern en Oudenrijn werd hun kerk bij de Stadsdam te klein. Zij verhuisden in 1940 naar de kerk in het centrum van De Meern.

De huidige, uit een fusie ontstane parochie heeft, zoals vele kerken in Nederland, te maken met terugloop van het aantal leden en kerkgangers. In de beide kerkgebouwen is dit echter minder zichtbaar dankzij de snelle bevolkingsgroei. In het jaar 2000 telden De Meern, Vleuten en Haarzuilens samen ongeveer 20.000 inwoners. In 2020 is dit aantal, inclusief de wijk Leidsche Rijn, gestegen tot ruim 90.000.