Osmium(VIII)oxide
Osmium(VIII)oxide is een anorganische verbinding (een metaaloxide, dus een zout) van osmium met als brutoformule OsO4. De stof staat bekend als enorm stinkend. De zuivere stof is kleurloos, maar meestal komt het voor als een lichtgele vaste stof, die slechts matig tot slecht oplosbaar is in water. Osmium(VIII)oxide is een vrij bekende en veelgebruikte stof, ondanks de relatieve zeldzaamheid van het element osmium.
Osmium(VIII)oxide
| |||||
| Structuurformule en molecuulmodel | |||||
 | |||||
Structuurformule van osmium(VIII)oxide | |||||
 | |||||
100 milligram osmium(VIII)oxide in een ampul | |||||
| Algemeen | |||||
| Molecuulformule (uitleg) | OsO4 | ||||
| IUPAC-naam | osmium(VIII)oxide | ||||
| Andere namen | osmiumtetraoxide | ||||
| Molmassa | 254,2276 g/mol | ||||
| SMILES | O=[Os](=O)(=O)=O | ||||
| InChI | 1S/4O.Os | ||||
| CAS-nummer | 20816-12-0 | ||||
| PubChem | 30318 | ||||
| Beschrijving | Kleurloze tot lichtgele vaste stof met een scherpe geur | ||||
| Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen | |||||
| |||||
| H-zinnen | H300 - H310 - H314 - H330 - H334 | ||||
| EUH-zinnen | geen | ||||
| P-zinnen | P260 - P264 - P280 - P284 - P301+P310 - P302+P350 | ||||
| Omgang | Zeer voorzichtig te behandelen, alle contact met lichaamsdelen vermijden, beschermende handschoenen en kledij dragen | ||||
| Opslag | Gescheiden van brandbare en reducerende stoffen, voeding en voedingsmiddelen. Verluchting langs de vloer. | ||||
| VN-nummer | 2471 | ||||
| Fysische eigenschappen | |||||
| Aggregatietoestand | vast | ||||
| Kleur | lichtgeel | ||||
| Dichtheid | 4,9 g/cm³ | ||||
| Smeltpunt | 40,25 °C | ||||
| Kookpunt | 130 °C | ||||
| Dampdruk | 1,5 Pa | ||||
| Slecht oplosbaar in | water | ||||
| Geometrie en kristalstructuur | |||||
| Kristalstructuur | monoklien | ||||
| Waar mogelijk zijn SI-eenheden gebruikt. Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar). | |||||
| |||||
Synthese
Osmium(VIII)oxide wordt gesynthetiseerd door osmium en zuurstof te laten reageren met elkaar bij een temperatuur van 25°C:
Toepassingen
Osmium(VIII)oxide wordt onder andere gebruikt om alkenen te oxideren, met name bij de Upjohn-dihydroxylering, de Milas-hydroxylering en de Sharpless-dihydroxylering. In combinatie met natriumperjodaat wordt het gebruikt om alkenen weer te splitsen:
In de biologie en technologie wordt osmium(VIII)oxide gebruikt om meer contrast aan het beeld van een transmissie-elektronenmicroscoop (TEM) te geven. Het vormt daarvoor een alternatief voor het eveneens toxische ruthenium(VIII)oxide.
Externe link
Bronnen, noten en/of referenties
|