Odalisken
Odalisken. Gedicht van Louis Couperus voor altstem, alt en vleugel is een compositie van Rudolph Cort van der Linden gebaseerd op een gedicht van Louis Couperus.
Geschiedenis
Het gedicht Odalisken werd geschreven door Louis Couperus (1863-1923) in juli 1884 en verscheen voor het eerst in druk in De Nederlandsche Spectator in september van dat jaar. In 1886 werd het opgenomen in Couperus' bundel Orchideeën. Een bundel poëzie en proza.
Uitgave
Rond 1930 zette de componist ir. R.A.D. Cort van der Linden (1886-1965) twee gedichten van Couperus op muziek. Het ene was Afrodite, het andere was Odalisken. Het eerste gedicht verscheen in een gedateerde uitgave in 1930 te Berchem (Antwerpen) en werd in Nederland verspreid door N.V. Boek- en kunstdrukkerij v/h Mouton & Co. te Den Haag. Voor het tweede gedicht fungeerde de genoemde drukker als uitgever. De ongedateerde uitgave verscheen, met toestemming van de uitgever L.J. Veen, met drie partituren (voor de altstem, de alt en de pianist) in een los omslag; er zijn ook exemplaren bekend met slechts een partituur in een omslag. De datering is ontleend aan Brinkman's catalogus van boeken en tijdschriften, de Nederlandse nationale bibliografie.
Het eerste blad van acht bladen tellende partituur geeft enkele aanwijzingen: "Dit stuk is uitsluitend bedoeld als huismuziek en voor het geluid in een kamer. De drie klankkleuren van stem, strijkinstrument en vleugel moeten, ieder met behoud van het eigen karakter, tot elkaar in overeenstemming worden gebracht".
Tekst
- De nardos nevelt op uit gulden vat bij vat,
- En wolkt om de odalisken, die, verdroomd, ontwaken,
- Gevlijd op elpen sponde, op kussens van scharlaken.
- Het blonde zonlicht tintelt in 't porfieren bad.
- De sluyers slieren neêr, nu loom zij die onthaken,
- En rozenvoeten rimplen reeds het glinstrend glad.
- Heur amberkleuren marmren zich in 't koele nat,
- Nu blos na blos als over 't bleeke geel komt blaken.
- Hoe minnensmoê die maagden aan den boord van 't bekken
- De albasten leden in het mollig purper strekken,
- Terwijl zij wringend haar omflonkerde armen rekken!
- Ze luiken de oogen, want de zon laat alles vonklen:
- Een paerlenweelde schijnt de baadsters als te omkronklen,
- En 't blauwt in haar saffieren, 't bloedt in heur karbonklen...
Bibliografie
- De Nederlandsche Spectator 23 (1884) 36 (6 september), p. 287.
- Louis Couperus, Orchideeën. Een bundel poëzie en proza, Amsterdam, A. Rössing, 1886.
- Louis Couperus, Orchideeën. Een bundel poëzie en proza, Amsterdam, L.J. Veen, 1895².
- Louis Couperus, Orchideeën. Een bundel poëzie en proza. Amsterdam/Antwerpen, 1989. (Volledige Werken Louis Couperus, deel 2)
Bronnen, noten en/of referenties
|
Werken van Couperus |
---|
Een lent van vaerzen · De schoone slaapster in het bosch · Orchideeën. Een bundel poëzie en proza · Eline Vere · Noodlot · Extaze. Een boek van geluk · Eene illuzie · Majesteit · Reis-impressies · Wereldvrede · Williswinde · Hooge troeven · De verzoeking van den H. Antonius. Naar Gustave Flaubert. Fragmenten · Metamorfoze · Psyche · Fidessa · Langs lijnen van geleidelijkheid · De stille kracht · Babel · Imperia · De boeken der kleine zielen. De kleine zielen · De boeken der kleine zielen. Het late leven · De boeken der kleine zielen. Zielenschemering · De boeken der kleine zielen. Het heilige weten · Over lichtende drempels · God en goden · Dionyzos · De berg van licht · Van oude menschen, de dingen, die voorbij gaan... · Aan den weg der vreugde · Incantatie. Van een stervenden genius · Van en over mijzelf en anderen. Eerste bundel · Van en over mijzelf en anderen. Tweede bundel · Van en over mijzelf en anderen. Derde bundel · Van en over mijzelf en anderen. Vierde bundel · Antieke verhalen. Van goden en keizers, van dichters en hetaeren · Korte arabesken · Antiek toerisme. Roman uit Oud-Egypte · De zwaluwen neêr gestreken... · Schimmen van schoonheid · Uit blanke steden onder blauwe lucht. Eerste bundel · Uit blanke steden onder blauwe lucht. Tweede bundel · Herakles · Van en over alles en iedereen · De ongelukkige · De tweelingbroeders. Jambische bewerking van Plautus' Menaechmi · De Komedianten · Jan en Florence · Wreede portretten · Der dingen ziel · Brieven van den nutteloozen toeschouwer · Legende, mythe en fantazie · De verliefde ezel · De betooveraar · Elyata · De Ode · Xerxes of de hoogmoed · Iskander. De roman van Alexander den Groote · Lucrezia · Met Louis Couperus in Afrika · De ring en de prins · Oostwaarts · De oude trofime · Proza. Eerste bundel · Proza. Tweede bundel · Proza. Derde bundel · Het zwevende schaakbord · Het snoer der ontferming en Japansche legenden · Nippon · Romantisch avontuur · Il Mago · De binocle · De naumachie · Via Appia · De tooveressen. Tweede idylle van Theokritos · Nagelaten werk · Endymion · Sabijnsche-maagdenroof · Kindersouvenirs · Een Hagenaar terug in Den Haag · Herinneringen aan de lente · Kinderkamer · De Nachten · De Vonk · De antieke verhalen · Modern toerisme · Een ster · Toen ik een kleine jongen was... · Een zieltje · Zijn aangenomen zoon · Vitruvius' Tien boeken over de bouwkunst · Ontroering |