Imperia (Couperus)

De eerste twee akten spelen zich af in en om de stad Dis, de hoofdstad van de hel, het derde in de tuin van Imperia (Hof van Eden) en het laatste op de aarde. In het werk figureren satan, Gog, Magog en Bel. Ook een heksensabbat, engelen en zonden die als personificaties optreden, komen erin voor.

In de proloog vermeldt Couperus dat niet de zeven hoofdzonden, maar vijf door hem uitgekozen zonden worden besproken. Hij schrijft daarover:

"'k Geloof, dat éenmaal, in naïever tijd
De menschheid zéven Zonden had gewijd,
Tot wereldheerschers, alom en almachtig.
Verschoon mij: ik vertoon er enkel vijf...."

De eerste beschreven zonde is die van heerszucht. Verder worden huichelzucht, eigenzucht, goudzucht en zinnezucht genoemd. Van de klassieke zeven hoofdzonden worden traagheid en gramschap weggelaten.

In Imperia worden de zonden als volgt voorgesteld:
1. Satan staat voor heerszucht
2. Hilarion voor huichelzucht, maar ook van hem zegt Satan "Gij zijt Heerschzucht als ik!"
3. Gog-en-Magog voor eigenzucht
4. Mammon is de goudzucht
5. Imperia is de zinnezucht

Onder aan het einde van de vierde akte staat 'wordt vervolgd'. Het bleef echter daarbij. Over de vraag of Imperia wel of niet onvoltooid is verschillen de meningen. Caroline de Westenholz merkt op dat het stuk "een geloofwaardig einde" heeft en stelt dat het stuk zoals gepubliceerd in 1904 af was. Couperus' biograaf Frédéric Bastet is resoluter, hij schreef: "Hoewel hij er aanvankelijk in zwolg, heeft hij het drakerige stuk nooit voltooid".

Volgens Bastet werd Couperus bij het schrijven beïnvloed door het decadente repertoire van de late negentiende eeuw. Hij noemt Imperia een "apocalyptische fantasmagorie", drakerig,[1] "onleesbaar" en onverkoopbaar.[noten 2] Caroline de Westenholz stelt dat Imperia "op zijn minst gedeeltelijk is geïnspireerd door de Kabbala" en zij ziet overeenkomsten met Flaubert's 'La tentation de Saint Antoine', gezien het voorkomen van het huichelachtige personage Hilarion.[2]

Heksensabbat door Francisco José De Goya y Lucientes, (1797-1798)

De tekst van Imperia. Een Mysterie-Spel van de Vijf Zonden, integraal overgenomen uit Groot Nederland op de website van Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren:

• Proloog
• Eerste tafereel. De Pelgrim
• Tweede tafereel. De Sabbathnacht
• Tussenspel. De Wallen van het Paradijs
• Derde tafereel. De Tuinen van Imperia
• Tussenspel. De Hymne der Hierarchie. (Rei van Engelen)
• Vierde tafereel. Het Aardsche Imperium