Authentieke akte

Een authentieke akte is een document dat door een openbaar ambtenaar, als regel een notaris, is opgesteld en gewaarmerkt.

Een verklaring of overeenkomst die zonder de aanwezigheid van een notaris is opgesteld heet een onderhandse akte. Het is overigens wel mogelijk om een onderhandse akte te laten registreren door een notaris.

Eigenschappen van een authentieke akte

Een authentieke akte biedt, in vergelijking met een onderhandse akte, zekerheid

  • dat het document echt is,
  • dat niemand er achteraf iets aan veranderd heeft,
  • dat de personen van wie de namen onder het document staan werkelijk degenen zijn geweest die het hebben ondertekend,
  • dat het een vaste datum heeft, d.w.z. het is ondertekend op de genoemde datum en dat er dus niet geantedateerd is.

Het feit dat een akte in authentieke vorm is opgemaakt brengt met zich mee dat de ondertekenaars begrepen moeten hebben wat zij hebben ondertekend. De notaris is verplicht zich er zo goed mogelijk van te vergewissen dat de ondertekenaars wilsbekwaam zijn en de strekking van het document begrepen hebben. Zekerheid biedt dit echter niet omdat een schriftelijk stuk nu eenmaal interpretatieverschillen onverlet laat.

De wet vereist voor bepaalde verklaringen en overeenkomsten een authentieke akte; een onderhandse akte is voor dat soort verklaringen ongeldig.

Notariële akte

Het opstellen en rechtsgeldig verklaren van een authentieke akte door een notaris heet het verlijden van de notariële akte. Het bekrachtigen van een akte door een notaris heet ook wel het passeren van de notariële akte.

De notaris schrijft alle notariële akten in, in een repertorium. Leveringsakten van registergoederen mogen zowel door de vervreemder, de verkrijger alswel de notaris worden ingeschreven in het kadaster. (Art 3:89 lid 1 BW)

Vormen

Het notarisambt maakt onderscheid tussen minuut- en originali-akten. De minuutakte blijft onder berusting van de notaris en wordt in zijn protocol (archief met de gezamenlijke akten) opgenomen. De originali-akte (of brevetakte) wordt na het opmaken daarvan aan partijen uitgereikt.

De notaris moet het origineel bewaren van alle minuutakten die hij verlijdt. Dat origineel heet de minuut aangezien vroeger de oorspronkelijke notariële akte met kleine letters werd geschreven (Latijn: minuta scriptura).

Een door de notaris gewaarmerkte integrale kopie van de minuut heet het authentieke afschrift (Belg. uitgifte). Hoewel de bewijskracht van de akte feitelijk gelegen is in het minuut, heeft een door de notaris afgegeven authentiek afschrift een even grote bewijswaarde.

Naast het uitgeven van afschriften kan de notaris ook een grosse afgeven van de minuutakte. Een grosse is een uitvoerbaar afschrift dat in de plaats van de minuut wordt gebruikt om rechten en plichten te bewijzen. De grosse heeft hetzelfde hoofd en slot als de grossen van de vonnissen van de rechtbanken. Het levert een executoriale titel op voor de vorderings- of zekerheidsrechten die uit de notariële akte blijken. Die rechten kunnen met een grosse rechtstreeks worden afgedwongen zonder tussenkomst van de rechter. Afschriften en grossen worden door de notaris uitsluitend afgegeven aan belanghebbenden.

Bewijskracht

Authentieke akten gelden als dwingend bewijs van hetgeen de notaris verklaart ten aanzien van wat hij of zij heeft gedaan en gezien of gehoord. Let wel, de akte bewijst natuurlijk alleen dat een partij dit-of-dat verklaard heeft op een bepaalde dag. Het bewijst niet dat die partij toen ook de waarheid gesproken heeft.

Speciaal voor authentieke akten geldt, dat iemand de akte ook als bewijs kan gebruiken tegenover iemand die zelf niet bij de ondertekening van het stuk geweest is. Een onderhandse akte heeft gewoonlijk slechts bewijskracht voor de ondertekenaars zelf.

Voorbeelden

Bekende authentieke akten:

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.