Natriumazide

Natriumazide wordt in 2 stappen bereid:

• Eerst worden natrium en ammoniak omgezet in natriumamide:

${\displaystyle \mathrm {2\ Na\ +\ 2\ NH_{3}\ \longrightarrow \ 2\ NaNH_{2}\ +\ H_{2}} }$

• Vervolgens reageren natriumamide en distikstofmonoxide met elkaar, om zo natriumazide te vormen:

${\displaystyle \mathrm {2\ NaNH_{2}\ +\ N_{2}O\ \longrightarrow \ NaN_{3}\ +\ NaOH\ +\ NH_{3}} }$

Natriumazide wordt gebruikt in ziekenhuizen en laboratoria als biocide.

In het laboratorium wordt natriumazide ingezet om benzylazide te bereiden, uitgaande van benzylbromide.

Natriumazide werd in vroege airbags gebruikt om stikstofgas te genereren dat de airbag opblaast. De stof ontbindt volgens de reactie:

${\displaystyle \mathrm {2\ NaN_{3}\longrightarrow \ 2\ Na\ +3\ N_{2}} }$

Natriumazide is echter toxisch en mogelijk instabiel en in latere generaties van airbags is het vervangen door minder gevoelige en minder toxische gasvormende explosieven zoals nitroguanidine of guanidinenitraat.

Natriumazide kan ontploffen bij verwarming boven het smeltpunt, vooral bij het snel verhitten. De oplossing in water is een zwakke base. Ze reageert met koper, lood, zilver, kwik en koolstofdisulfide, met vorming van bijzonder schokgevoelige stoffen. De stof reageert met zuren, waarbij het giftige en ontplofbare waterstofazide wordt gevormd.

Natriumazide remt de oxidatieve fosforylering door onomkeerbaar te binden aan de heem co-factor van het cytochroom-c-oxidase eiwitcompex, op vergelijkbare wijze als cyanide.

De stof is irriterend voor de ogen, de huid en de luchtwegen. Blootstelling aan concentraties boven de toegestane grenzen zou effecten op het zenuwstelsel kunnen hebben.

•  International Chemical Safety Card van Natriumazide
• (en) MSDS van natriumazide