Oorlog in Nagorno-Karabach

	Oorlog in Nagorno-Karabach (1988-1994)
	Azerbeidzjaanse vluchteling uit de Armeens-bezette zone van Azerbeidzjan.
Datum	20 februari 1988 – 12 mei 1994
Locatie	Nagorno-Karabach, Azerbeidzjan.
Resultaat	Nagorno-Karabach is een de facto onafhankelijke republiek, maar is de jure onderdeel van Azerbeidzjan. Ook gebieden eromheen zijn onder Armeense controle.
	Strijdende partijen
1988–1991 ; Nagorno-Karabakh AO; Armeense SSR ; Armeense militie (Dashnak); ; 1991–1994; Nagorno-Karabach; Armenië; ; Bewapening: Rusland[1][2]; Griekenland;	1988–1991 ; Azerbeidzjaanse SSR ; Azerbeidzjaans Volksfront ; Sovjet-Unie 1991–1994 ; Azerbeidzjan; Turkije (directe militaire en politieke steun); ; Buitenlandse huurlingen: Hezb-e Islami Gulbuddin; Tsjetsjeense militanten; Grijze Wolven; ; Bewapening:; Rusland; Israël; Oekraïne;
	Leiders en commandanten
Samvel Babaian; Monte Melkonian; Hemayag Haroian; Vazgen Sargisian; Arkady Ter-Tatevosian; Anatoly Zinevich; Seyran Ohanyan, bevelhebber van Russische 366e gepantserde regiment[3]	İsgandar Hamidov; Suret Huseinov; Rahim Gaziev; Sjamil Basajev[4]
	Troepensterkte
20,000 (NK, bevat 8.000 uit Armenië); 20,000 (Armenië)[5]	42,000 (36.000 in het leger, 1.600 in de luchtmacht)[5]
	Verliezen
4.592 doden,; 20.000 gewonden,; 400.000 vluchtelingen.	20.000 doden,[4]; 30.000 gewonden,; 800.000 ontheemden.[6]

De Oorlog in Nagorno-Karabach was een gewapend conflict tussen Nagorno-Karabach, dat naar zelfbeschikking streeft (volstrekte onafhankelijkheid van Azerbeidzjan ofwel aansluiting bij Armenië), en Azerbeidzjan, dat deze regio onder volledige zeggenschap wil hebben. De wortels van het conflict gaan terug tot het begin van de 20e eeuw. In februari 1988 escaleerde het conflict geleidelijk tot een daadwerkelijke oorlog tussen Azerbeidzjan en Nagorno-Karabach, waarbij Armenië vanaf het begin hulp leverde aan de laatste en sinds 1993 zelf ook betrokken raakte bij het conflict.[7][8][9][10]

Momenteel is Nagorno-Karabach, in omvang verdubbeld als de Republiek Artsach, de facto onafhankelijk van Azerbeidzjan, maar internationaal niet erkend. Deze verdubbeling vond plaats door inlijving van het tussen Armenië en Nagorno-Karabach gelegen gebied. Daarmee is een aaneengesloten Armeens gecontroleerd gebied ontstaan, samengesteld uit het oorspronkelijke Armenië en het nieuwe Artsach. Een noordelijk district dat oorspronkelijk bij Nagorno-Karabach behoorde is sinds 1991 bezet door Azerbeidzjan, al zal deze staat niet van bezetting willen horen. De meeste landen van de wereld rekenen het gehele gebied de jure (formeel) tot het grondgebied van Azerbeidzjan. Sinds 1994 onderhandelen Armenië en Azerbeidzjan over de toekomstige status van het gebied.

Juridische en historische conceptie van het conflict

Bij de oorlog in Nagorno-Karabach staan het zelfbeschikkingsrecht van een volk en de territoriale integriteit van een staat tegenover elkaar. Formeel behoort Nagorno-Karabach tot het grondgebied van Azerbeidzjan, maar de Azerbeidzjaanse autoriteiten hebben momenteel geen enkele zeggenschap over Nagorno-Karabach. De facto gedraagt Artsach (Nagorno-Karabach) zich als een onafhankelijke republiek, maar feitelijk is het een provincie geworden van Armenië.[11] In de oorlog van 1991-1994 hebben de Armeniërs van Nagorno-Karabach inmiddels niet alleen de voormalige autonome oblast gefortificeerd, maar ook het oorspronkelijk door Azerbeidzjanen en Koerden bewoonde gebied bezet dat tussen Armenië en Nagorno-Karabach is gelegen, zo is een geografische verbinding tot stand gekomen met Armenië[7] en een veiligheidsgordel gevormd.[12] Anderzijds is het Azerbeidzjaanse gezag in het noordelijke district van Nagorno-Karabach gehandhaafd gebleven. Grootschalige etnische zuiveringen hebben ervoor gezorgd dat er in het Armeens gecontroleerde gebied voornamelijk nog Armenen wonen, terwijl in het noorden van de betwiste regio de Armenen zijn verdreven. Deels is deze zuivering dus een bevolkingsuitwisseling geworden. Als vergelding voor het bezet houden van Azerbeidzjaans grondgebied, houden Azerbeidzjan en bondgenoot Turkije de grenzen met Armenië en Artsach gesloten.[11] De Azerbeidzjaanse regio Nachitsjevan is een enclave tussen Armenië en Turkije geworden.

Armenië, Nagorno-Karabach en Azerbeidzjan. Het gebied van de voormalige Nagorno-Karabachse Autonome Oblast omlijnd met rood. Het gebied onder de feitelijke jurisdictie van de Republiek Artsach in het bruin.

Zie ook

Externe links

Chronology of events, Permanente missie van Azerbeidzjan bij de Verenigde Naties (Azerbeidzjaans perspectief) via web.archive.org
NKR office in Washington DC. Nagorno Karabakh Conflict (perspectief van Nagorno-Karabach)

Bronnen, noten en/of referenties

Small Nations and Great Powers: A Study of Ethnopolitical Conflict in the Caucasus By Svante E. Cornell
Bloodshed in the Caucasus: escalation of the armed conflict in Nagorno Karabakh, vol. 1245 of Human rights documents, Human Rights Watch, 1992, p. 24
de Waal. Black Garden, p. 167.
Thomas de Waal (2003). Black Garden: Armenia and Azerbaijan Through Peace and War. New York: New York University Press. ISBN 0-8147-1945-7.
Levon Chorbajian, Patrick Donabédian, Claude Mutafian The Caucasian knot: the history & geopolitics of Nagorno-Karabagh. Zed Books, 1994, p. 14. ISBN 978-1-85649-288-1.
The Central Intelligence Agency. The CIA World Factbook: Transnational Issues in Country Profile of Azerbaijan.
United States Institute of Peace Nagorno-Karabakh: Searching for a Solution. Foreword
United States Institute of Peace Sovereignty after Empire. Self-Determination Movements in the Former Soviet Union. Hopes and Disappointments: Case Studies
Human Rights Watch Playing the "Communal Card". Communal Violence and Human Rights
Human Rights Watch The former Soviet Union. Human Rights Developments
Ministerie van Buitenlandse Zaken, Algemeen ambtsbericht Armenië 2006, p. 24.
NKR office in Washington DC. Nagorno Karabakh Conflict. Facts and Evidence. Part 1

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[1] Small Nations and Great Powers: A Study of Ethnopolitical Conflict in the Caucasus By Svante E. Cornell

[2] Bloodshed in the Caucasus: escalation of the armed conflict in Nagorno Karabakh, vol. 1245 of Human rights documents, Human Rights Watch, 1992, p. 24

[3] Waal. Black Garden, p. 167.

[blackgarden-4] Thomas de Waal (2003). Black Garden: Armenia and Azerbaijan Through Peace and War. New York: New York University Press. ISBN 0-8147-1945-7.

[Caucasian_knot-5] Levon Chorbajian, Patrick Donabédian, Claude Mutafian The Caucasian knot: the history & geopolitics of Nagorno-Karabagh. Zed Books, 1994, p. 14. ISBN 978-1-85649-288-1.

[6] The Central Intelligence Agency. The CIA World Factbook: Transnational Issues in Country Profile of Azerbaijan.

[usip1-forewrd25-7] United States Institute of Peace Nagorno-Karabakh: Searching for a Solution. Foreword

[usip2-chap3-8] United States Institute of Peace Sovereignty after Empire. Self-Determination Movements in the Former Soviet Union. Hopes and Disappointments: Case Studies

[hrwcommunal-9] Human Rights Watch Playing the "Communal Card". Communal Violence and Human Rights

[10] Human Rights Watch The former Soviet Union. Human Rights Developments

[ambtsbericht2006-11] Ministerie van Buitenlandse Zaken, Algemeen ambtsbericht Armenië 2006, p. 24.

[12] NKR office in Washington DC. Nagorno Karabakh Conflict. Facts and Evidence. Part 1