Museum Hof van Busleyden

Twee bustes in terracotta, waaronder de buste van Hercules, aangekocht door het Erfgoedfonds van de Koning Boudewijnstichting, worden in dit museum tentoongesteld.

• Plechtige openingszitting van het Parlement van Mechelen onder Karel de Stoute, waarschijnlijk van Jan Coessaet
• Zie galerij hieronder

• 
  Portret van Rombout Heyns, vaandrig van het kolveniersgilde in 1580 van Jan Verhoeven
• 
  Poppenspel aan het hof van Margaretha van Oostenrijk van Willem Geets
• 
  Ontploffing van de Zandpoort van Jan Verhuyck
• 
  Het kamp van Karel de Stoute bij het beleg van Neuss (1475) van Adriaen van den Houte
• 
  Werkzaamheden van de Mechelse begijnen (1578)

Het museum bezit zeven Besloten hofjes, een uitdrukking van 16e-eeuwse devotie. Recent onderzoek doet sterk vermoeden dat deze kunstwerken eerder voor dan door begijnen werden vervaardigd. Ze bevonden zich reeds enige tijd in fragiele conditie. Daarom werd er in 2014 een conservatie- en restauratieproject gelanceerd. Dit project werd uitgevoerd door een team van tien conservatoren-restauratoren elk met hun eigen specialisatie (textiel, glas, papier en perkament, hout …).[1] In oktober 2014 werd van start gegaan met het voorbereidend onderzoek voor drie van de zeven besloten hofjes. Deze drie hofjes waren in het najaar van 2016 te bezichtigen op de tentoonstelling Op zoek naar Utopia: De droom van Thomas Morus in Museum M te Leuven.[2] In 2017 vond een colloquium plaats waarbij de onderzoekers hun onderzoeksresultaten toelichtten. Deze wetenschappelijke bijeenkomst resulteerde in een publicatie. Ze werden vanaf 2018 opgenomen in de permanente opstelling van het museum.[3]

Dat de Mechelse besloten hofjes uniek erfgoed zijn werd bevestigd door hun opname op de lijst van Vlaamse topstukken in 2012.[4] Dit houdt in dat ze erkend zijn als zeldzaam en onmisbaar en onder meer niet zomaar Vlaanderen mogen verlaten.

• 
  Besloten hofje met H. Elisabeth, Ursula en Catharina
• 
  Besloten hofje met Madonna
• 
  Besloten hofje met Calvarie
• 
  Besloten hofje met Calvarie, H. Maagd en Johannes de Doper
• 
  Besloten hofje met H. Augustinus, Anna te Drieën en Maria en Kind
• 
  Detail
• 
  Besloten hofje met Calvarie en jacht op de eenhoorn

Mechelen kende een bloeiende kunstproductie toen de stad profiteerde van de centralisatiepolitiek van de Bourgondische hertogen. Kunstenaars als Conrad Meit, Jan Gossart, Gerard Horenbout en Margaretha's hofschilder Bernard van Orley werden aangetrokken door de faam van het Hof van Savoye. Beeldsnijders volgden en zorgden dat de poupées de Malines (Nederlands: poppen van Mechelen) - houten, gepolychormeerde beeldjes vanaf halverwege de 15e tot midden de 16e eeuw zowel in de besloten hofjes hun plaats vonden en als begeerd exportproduct verhandeld naar Spanje, Indië, de Filipijnen en Zuid-Amerika.

• 
  Lucia van Syracuse
• 
  Anna te Drieën
• 
  Rochus van Montpellier
• 
  Adrianus
• 
  Genoveva van Parijs

Prominent aanwezig in de boekencollectie is het koorboek van Margaretha of het Mechels koorboek, vervaardigd in het atelier van Petrus Alamire rond 1515. Het boek verdween voor een hele tijd uit de geschiedenis omdat het bedoeld was als geschenk van de Bourgondisch-Habsburgse dynastie maar de gebeurtenis werd afgelast. Men neemt aan dat het handschrift bewaard bleef in het paleis van Margaretha van Oostenrijk, het hof van Savoye. Het Mechels stadsbestuur, intussen eigenaar van het gebouw, keek nauwlettend toe op de bewaring ervan. De eerste beschrijving van het boek kwam er via de stadsarchivaris in 1860, Pieter-Jozef Van Doren. Het werd eerst in de jaren negentig van de 20e eeuw voor het eerst tentoongesteld en in 2007 werd het erkend als Vlaams topstuk. Digitalisering volgde in 2009 via de Alamire Foundation.

• 
  Koorboek van Margaretha van Oostenrijk (1515) van het atelier van Petrus Alamire
• 
  De humani corporis fabrica libri septem van Andreas Vesalius
• 
  Cruydeboeck van Rembert Dodoens uit 1554
• 
  Het keizerrijk Ethiopië van Abraham Ortelius in Theatri orbis terrarum parergon