Margin Call

In de zomer van 2007 ontstond de kredietcrisis. De crisis werd mede veroorzaak door het feit dat heel wat Amerikanen in de periode 2003–2007 makkelijk hypothecaire leningen konden afsluiten, hoewel ze geen inkomen hadden, over een slechte krediethistorie beschikten en/of andere afbetalingsproblemen hadden. Deze zogenoemde rommelhypotheken (ook wel subprime-hypotheken genoemd) werden door banken gesecuritiseerd en verkocht, waardoor het risico naar andere banken en financiële instellingen verschoven werd. Doordat banken commissies kregen voor het afsluiten van leningen bleven ze massaal investeren in de rommelhypotheken. Bovendien waren de huizenprijzen in die periode erg hoog, waardoor men ervan uitging dat de hypotheekgevers hun huis met winst konden verkopen en zo hun lening zouden afbetalen. Indien de lening niet afbetaald kon worden, kon het huis door middel van het hypotheekrecht te gelde gemaakt worden. Vanaf 2006 raakte duidelijk dat heel wat Amerikanen hun betalingsverplichtingen niet konden nakomen. Men probeerde de verhypothekeerde huizen te gelde te maken, maar dat zorgde er al snel voor dat de huizenmarkt instortte. Heel wat mensen verloren hun huis, waardoor er een groter aanbod ontstond en de huizenprijzen sterk daalden. Als gevolg daarvan zaten de banken met grote verliezen. Doordat de vele, waardeloze rommelhypotheken aan andere financiële instellingen verkocht waren, verspreidde de crisis zich snel in de financiële wereld. De interbancaire geldmarkt droogde op en verschillende banken gingen failliet of werden overgenomen of genationaliseerd.

J. C. Chandor was vertrouwd met de financiële wereld omdat zijn vader als beurshandelaar voor Merrill Lynch had gewerkt.[1] Ten gevolge van de kredietcrisis werd Merrill Lynch in 2008 overgenomen door Bank of America.[2] Datzelfde jaar begon Chandor met het schrijven van het scenario.[3] Chandor zelf was bijna een slachtoffer van de kredietcrisis geworden. Eind 2006 investeerde hij met enkele partners in een vastgoedproject in Tribeca. Hij wilde een industrieel gebouw renoveren en met winst doorverkopen. Op aanraden van een ervaren zakenbankier werd het pand net voor het instorten van de huizenmarkt verkocht.[4]

De eerste versie van het script schreef Chandor in vier dagen. De investeringsbank die hij in zijn verhaal centraal stelde, was niet gebaseerd op een specifieke bank, maar representeerde verschillende banken die tijdens de kredietcrisis een rol hadden gespeeld. Ook de fictieve personages waren een bundeling van verschillende personen.[3] Zo is de naam van het personage John Tuld een samensmelting van John Thain, gewezen CEO van Merrill Lynch, en Richard S. Fuld, gewezen CEO van Lehman Brothers.[5]

Het scenario werd in 2009 opgepikt door Before The Door Pictures, het beginnende productiebedrijf van acteur Zachary Quinto. Omdat de kredietcrisis nog aan de gang was en er op dat ogenblik heel wat gelijkaardige projecten, zoals Capitalism: A Love Story (2009), The Company Men (2010) en Inside Job (2010), ontwikkeld werden, was het erg moeilijk om investeerders te vinden.[6][7][8] Uiteindelijk kregen de producenten een klein budget van 3,4 miljoen dollar samen.[9] Sommige investeerders eisten ook dat het script aangepast werd. Zo werd gevraagd om van de protagonist Peter Sullivan een traditionelere held te maken en wilde men dat de personages John Tuld en Sam Rogers gestraft werden voor hun daden.[6][10] Volgens Chandor waren de voorgestelde wijzigingen ongepast: "Het hoofdpersonage is een jonge man van 25 jaar, niet Moeder Teresa. Het was zijn keuze om in deze sector te komen werken. Bovendien worden er geen misdaden gepleegd."[10]

Met de hulp van het talentagentschap Creative Artists Agency (CAA) slaagden de makers erin om een cast met bekende acteurs samen te stellen.[10][11] Omdat de acteurs geen goedbetaalde acteeropdrachten wilden mislopen en de makers zelf over onvoldoende geld beschikten om hun cast voor een specifieke periode vast te leggen, werden de acteurs niet contractueel verbonden aan de productie.[10] Om het risico op een vroegtijdig vertrek van een hoofdrolspeler te verkleinen, werden de opnames zo kort mogelijk gehouden.

In mei 2010 werd de casting van Zachary Quinto en Kevin Spacey bekendgemaakt.[12] Enkele dagen later werden ook Stanley Tucci en Carla Gugino aan de cast toegevoegd.[13] Net voor het begin van de opnames moest Gugino afhaken, waarna ze vervangen werd door Demi Moore.[14] In juni 2010 werden ook Simon Baker en Paul Bettany gecast.[15]

Het personage John Tuld werd eerst aangeboden aan Ben Kingsley, maar omdat de acteur op het laatste moment moest afhaken, werd hij uiteindelijk vervangen door Jeremy Irons.[11][16] Ook Billy Crudup en Tim Robbins toonden interesse in het project, maar moesten uiteindelijk afhaken omdat ze geen tijd konden vrijmaken voor de opnames.

De opnames gingen op 21 juni 2010 van start in New York.[17] Zo'n 80 procent van alle scènes werd opgenomen op de 42e verdieping van One Penn Plaza, een kantoorgebouw in de buurt van Madison Square Garden.[18] De verdieping werd in het verleden gebruikt door een handelsonderneming. Verder werd er ook gefilmd in Brooklyn en Rye.

De opnames duurden zeventien dagen.[6] Kevin Spacey nam zijn scènes in twaalf dagen op, Demi Moore had slechts vier opnamedagen.[10]

Margin Call ging op 25 januari 2011 in première op het Sundance Film Festival. Een maand later dong de film ook mee naar de Gouden Beer op het internationaal filmfestival van Berlijn.

In België werd de film in oktober 2011 vertoond op het filmfestival van Gent. De nationale bioscooprelease volgde pas op 25 januari 2012. In Nederland maakte Margin Call begin november 2011 deel uit van de programmatie van Amsterdam Film Week. Op 10 november 2011 werd de film in heel Nederland uitgebracht.

Margin Call kreeg overwegend positieve recensies. Op Rotten Tomatoes heeft de film een waarde van 88% en een gemiddelde score van 7,3/10, gebaseerd op 155 recensies.[19] Op Metacritic heeft de film een gemiddelde score van 76/100, gebaseerd op 38 recensies.[20] Filmcriticus David Denby van The New Yorker noemde Margin Call in 2011 "een van de beste films van het jaar en de beste Wall Street-film ooit".[21] Filmrecensent Roger Ebert van Chicago Sun-Times gaf de film een score van 3,5/4.[22]