Majesteit

Majesteit stamt als begrip uit het Romeinse recht (Latijn: maiestas). De majesteit of majestas van de Romeinse Republiek was de volheid van haar macht en aanzien. Die majesteit werd geschonden wanneer iemand zich minachtend over de republiek en haar instellingen uitliet. Ook handelingen als feestvieren na een nederlaag van het Romeinse leger, het hinderen van een hoge gezagsdrager of het spotten met de religieuze ceremoniën van de staat werden gezien als majesteitsschennis.

Majesteit is:

• Een predicaat eigen aan een monarch. Het is afkomstig van het Latijnse Maiestas.
• Een term uit het staats- en volkerenrecht.

Wanneer men spreekt over "de" majesteit van Nederland, Amerika of een andere staat wordt de abstracte hoogste rechtsmacht en onschendbaarheid van die staat bedoeld. Wie een ambassade overvalt pleegt daarmee een aanslag op de majesteit van een land.

De titel Majesteit, in Nederland is het geen predicaat, is vrij nieuw. In de middeleeuwen waren koningen "Heer" of "Sire" en was alleen de Keizer (van het Heilige Roomse Rijk van de Duitse Natie) een Majesteit. Later kwam de titel "Hoogheid" in zwang voor de koningen, Deze laatsten gingen zich steeds vaker "Majesteit" noemen en in de late 18e eeuw werd deze titel of aanspreekvorm gemeengoed onder de koningen.

De Pausen waren zuinig met het gebruik van "Majesteit" als aanhef van een brief. Dat de paus koning Stadhouder Willem III in een brief als Majesteit aansprak terwijl de pausen deze titel nooit bij Jacobus II of zijn voorgangers hadden gebruikt baarde in 1688 groot opzien in diplomatiek Europa.

De Koning van Schotland is de enige Europese koning die de titel nooit heeft gedragen. Toen Elizabeth II het Schotse parlement opende werd zij door de voorzitter aangesproken als de "Queen of Scots" en werd de aanduiding Majesteit achterwege gelaten.

• Een eigenschap die in de christelijke religie aan het opperwezen wordt toegeschreven. Zo spreekt de Katholieke Kerk in haar Katechismus over " Vader, onmetelijk in majesteit...". De formule gaat terug op de zogenaamde Geloofsbelijdenis van Athanasius, een van de kerkvaders.