Maasmonding

De Maasmonding is het kustgebied waar het deel van Nederlandse rivierdelta dat gevormd wordt door Maas en Rijn uitstroomt in de Noordzee. In de scheepvaart wordt dit aangeduid als de Maasmond. In de monding van de Maas is vanaf ca. 1970 de Maasvlakte aangelegd. Bij besluit van 20 april 1976 werd door het college van burgemeester en wethouders van Rotterdam formeel 'Maasmond' genoemd: 'de toegangsvaarweg voor Rotterdam en Europoort, welke uit zee gezien zich bevindt tussen de Noorderdam, de Splitsingsdam en de zuidwal'.

Ten minste één Wikipediagebruiker vindt dat de onderstaande inhoud, of een gedeelte daarvan, samengevoegd zou moeten worden met Rijndelta, of dat er een duidelijkere afbakening tussen deze artikelen dient te worden gemaakt  (hier melden).

De Maasmond in 1910. De Nieuwe Waterweg is de nieuwe scheepvaartroute

In de Romeinse tijd hadden Rijn en Maas een duidelijk gescheiden monding

Nederland bestaat voor een groot deel uit het aaneengesloten deltagebied van de rivieren Rijn, Maas en Schelde. Hun mondingen, die merendeels door getijdenwerking zijn verbreed tot estuaria, liggen in de provincies Zeeland en Zuid-Holland. De Rijntakken IJssel en Utrechtse Vecht stromen via kleine delta's naar de voormalige Zuiderzee.

De Maasmond bestond in de Romeinse tijd uit het Helinium, een grote zeearm bij Hellevoetsluis. In de middeleeuwen stroomde de Maas via twee takken richting de Maasmond: de Oude Maas en de Romeins-Middeleeuwse Maas. Ten noorden hiervan stroomde de Merwede (langs Dordrecht en Rotterdam), die het grootste gedeelte van het Rijnwater naar zee bracht (maar ook door de Maas gevoed werd). Later is de naam voor de Merwede tussen Slikkerveer en Rozenburg veranderd in Nieuwe Maas.

Na de Sint-Elisabethsvloed stroomde het grootste deel van het Maas- en Rijnwater tussen Dordrecht en Werkendam via de Biesbosch in zuidwestelijke richting weg van de oorspronkelijke mondingsarmen. Toch heeft een deel van het Maaswater via de Beneden-Merwede nog lange tijd de Maasmond kunnen bereiken. Sinds het afsluiten van de Maas bij Andel en het graven van de Bergse Maas is de Maasmond feitelijk afgesneden van zijn bronrivier. Anno 2015 kan nog maar een beetje Maaswater via Spui en Dordtse Kil tot de Maasmond doordringen. De rest van de Maas stroomt via het Haringvliet naar zee. Dat betekent dat de Maasmond nu vooral door de Rijn gevoed wordt.

Tot in de twintigste eeuw bestond de Maasmond uit twee geulen (de Brielse Maas en Scheur) die met elkaar in verbinding stonden en gevoed werden door de Nieuwe Maas en de Oude Maas. Voor de oude duinenrij bij de Hoek van Holland kwamen zij in het Noorder Diep weer bij elkaar. Met een knik naar het zuiden stroomde de Maas daarna de Noordzee in.

Door aanslibbing ontstonden in de Maasmonding zandplaten waarop men door bedijking de polders van onder meer het nieuwe eiland Rozenburg creëerde. De verzanding was zo sterk dat voor de steeds groter wordende zeeschepen in 1830 als alternatieve route naar de Noordzee het Kanaal door Voorne naar Hellevoetsluis en in 1872 de Nieuwe Waterweg door de Hoek van Holland moest worden gegraven. De Brielse Maas was daarna voor de scheepvaart niet meer van belang en werd in 1950 om verzilting van het water in het achterland tegen te gaan afgedamd bij Oostvoorne.

Situatie in 1769. De Maasmond wordt gevoed door de Oude Maas (zuidoost) en de Nieuwe Maas (noordoost, op de kaart Merwe genoemd).