Louis de Bersaques

Louis de Bersacques Senior werd geboren in 1596 te Vaudringhem, Frans-Vlaanderen, Hauts-de-France (departement Pas-de-Calais, arrondissement Saint Omer) in de familie de Bersacques, wat een zeer omvangrijk nageslacht zijn en de rechtstreekse afstammelingen van het nobele geslacht van ridder Jacques de Bersacques heer van Neuville en Friaucourt geboren in 1330 Abbeville, schepen van Saint Riquier (1362-1375) en burgemeester tot zijn overlijden in 1379. Zijn ouders waren François de Bersacques, heer van Marlière en Vaudringhem en jonkvrouw Marie Catherine d’Ausques, jonkvrouw erfgename van Floyecques en Vaudringhem. Zij hebben nog twee kinderen: Omer (1595) en Louis (1596). Hun vader gehuwd in 1594 sterft in 1597 te Renty (Pas de Calais) op 32 jarige leeftijd.

Hij was gehuwd met Jeanne d’Asquette, weduwe van Leclercq bewoner van de heerlijkheid Bersaques. Het gezin de Bersacques was woonachtig in Kortrijk en hadden drie zonen: Lowys de Bersaques (de jongere, 1625-1695); priester en deken van het kapittel OLV-kerk, erfachtig gezworen landmeter in opvolging van zijn vader; Albert de Bersaques (1632-1718); Joseph de Bersaques (1636-170)8. De drie zonen werkten aan het heropmeten en het samenstellen van het vernieuwd landboek van Pittem in opdracht van de baljuw, de burgemeester en de schepenen van de gemeente. Het boek verscheen op 8 december 1664. Zij onderhandelden voornamelijk met schepen Jan de Maeght.

Hij werkte als cartograaf, topograaf, landmeter, mathematicus en diaken. Gedurende 28 jaar erfachtig beëdigd landmeter in dienst van de ambachtsheerlijkheid van de stad Kortrijk. Zijn landboeken zijn een model van schrijfkunst vergezeld van schetsen, grondplannen, perceelsgewijze kaarten getekend soms gekleurd, in of buiten de tekst, dikwijls op perkament. Landboeken zijn eigenlijk administratieve kaartboeken met een verzameling van gegevens over grootte, eigenaar, aard van de grond, bedrag verplichte cijnzen, enz. Vanaf 1620 deden adellijke groot grondbezitters en omvangrijke abdijen beroep op landmeters om een boek over hun grond bezittingen samen te stellen. Het zijn de voorlopers van ons huidig kadaster. Hij is de ontwerper van talrijke grondplannen van steden, dorpen, bossen en streken. Hij schetste het bosplan van La Roche in Luxemburg en het plan van het bos van de heerlijkheid d'Agimont in de provincie Namen.

De steden als Menen en Kortrijk komen voor in de zeer mooie verzameling van Johannes en Cornelius Blaeu “Novum Magnum Theatrum urbium Belgica “, verschenen in Amsterdam 1649. Zijn naam staat er tot tweemaal vermeld met spellingsfouten, wat niet zeldzaam was voor die tijd: Louys de Berjagues en Loys de Dajaques. De schriftuur van de hand van de Bersaques is gelukkig goed herkenbaar.

De Royale Staatsarchieven te Brussel bezitten een kaart getekend in 1644 van de buurt rond de stad Menen, een plan van het bos van Houthulst (1644) en veel manuscripten gedateerd van 1616 en 1622. Louis werkte samen met de Kanunnik uit Ieper Antonius Sanderus voor het opmaken van het stadsplan van Kortrijk en ook als medewerker voor het opstellen van de Flandria Illustrata bestaande uit twee boekdelen (Oost-Vlaanderen en West-Vlaanderen) uitgegeven in Keulen 1640.

Veel artistieke zichten schetste hij van onder meer Roeselaere, Tielt, Ingelmunster, Pittem.

Hij bezat grond in Ingelmunster, Oostrozebeke en was eigenaar van het bos van Houthulst, waar men in die tijd druk aan wolvenjacht ging.[2] Hij overleed in 1646 tijdens de pestepidemie in Vlaanderen en werd begraven in de Sint-Michielskerk te Gent. Zijn grafschrift eindigt met het rijm: "Die dit siet, leest of hoort, Bidt voor de siele, die alle landen heeft willen meten, wordt hier met seven voeten gemeten."

• Goed van Zevekote (1913)[3]
• Rentebouck van Dadizeele (1614)[4]
• Rentebouck vanden heerscheppe van Pitthem (1622), bewaard in het Rijksarchief Brugge als: Gemeente Pittem - oud archief n°29
• Kaart van de grens tussen de kasselrijen van Kortrijk en de Oudburg (1627), bewaard in het Stadsmuseum Gent[5]
• Plattegrond van de dorpskern van Rollegem (1628)
• Kaart van landerijen te Kanegem en Aarsele (21 oktober 1628), bewaard in het Rijksarchief Gent[1]
• Rentehouek van’t heerschip van Gavere (28 oktober 1629)
• Tekening van de Sint-Amandus en Sint-Blasiuskerk in Waregem (1638)[6]
• Kaart van Kortrijk (1641)[7]
• Kaart van Roeselare (1641)[8]
• Kaart van Menen (1644)

• 
  Pittem in 1622 (naar de kaart van Louis de Bersaques)
• 
  Oudste plattegrond van het dorpscentrum van Rollegem