Louis Andriessen

Louis Andriessen komt uit een familie van musici. Zijn vader Hendrik Andriessen (1892-1981) en zijn oudere broer Jurriaan (1925-1996) waren ook componisten evenals zijn oom Willem Andriessen, broer van Hendrik. Zijn zus, de pianiste Caecilia Andriessen (1931-2019), met wie hij vaak heeft opgetreden, componeerde ook en zijn oudste zus Heleen Andriessen was fluitiste.

Hij studeerde compositie bij zijn vader en bij Kees van Baaren aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag. Van 1962 tot 1964 studeerde hij bij Luciano Berio in Milaan en Berlijn. In 1959 won hij de Gaudeamus Award voor jonge componisten tijdens de Gaudeamus Muziekweek.

Andriessen zette zich af tegen het conservatisme in de muziekwereld. Hij was met Reinbert de Leeuw initiatiefnemer van de Aktie Notenkraker. Met Peter Schat, Jan van Vlijmen en Misha Mengelberg schreef hij de opera Reconstructie (1968-1969). In de jaren zeventig schreef hij politieke werken, zoals Volkslied en Workers Union. Voor harmonieorkest schreef hij in opdracht van de gemeente Amsterdam in 1974 het werk Symfonieën der Nederlanden (uitgave: Donemus).

Om zijn onconventionele stukken te laten spelen richtte hij in de jaren zeventig de ensembles De volharding en Hoketus op. Het stuk Hoketus uit 1977 (zie ook hoketus voor de betekenis van de term) was de aanleiding voor het ontstaan van het gelijknamige ensemble. Andriessen maakte hier als pianist deel van uit. Zijn vrouw, wijlen Jeanette Yanikian, speelde basgitaar in het ensemble.

Er volgden meer composities voor grote ensembles: Mausoleum, Il Principe, De Staat, De Tijd. Het verschijnen van De staat in 1976 betekende zijn doorbraak.

Vanaf de tweede helft van de jaren tachtig legde Andriessen zich meer en meer toe op toneelmuziek, filmmuziek en muziektheater. Bekend werden zijn opera's De Materie, Rosa (in samenwerking met Peter Greenaway), en Writing to Vermeer. In juni 2008 is La Commedia in première gegaan. In 2013 verscheen het orkestwerk Mysteriën, geschreven ter gelegenheid van het 125-jarig bestaan van het Koninklijk Concertgebouworkest.

Bij uitgeverij Querido verscheen in 2002 het boek Gestolen Tijd, dat artikelen, interviews en lezingen van Andriessen over zijn werk samenbrengt.

Sinds 2008 is Andriessen hoogleraar in de Scheppende Kunsten aan de Universiteit Leiden. In zijn inaugurele rede analyseerde hij zijn compositie Letter from Cathy uit 2003.

Andriessen is, sinds 2016, lid van de Akademie van Kunsten. Andriessen kreeg op 8 januari 2019 een eredoctoraat van de Universiteit van Amsterdam. De eer viel hem te beurt omdat hij zo vernieuwend is.

Louis Andriessen geldt als een van de grondleggers van de Haagse School, samen met componisten als Jan van Vlijmen, Diderik Wagenaar en Gilius van Bergeijk, allen eveneens als docent aan het Koninklijk Conservatorium verbonden of verbonden geweest.

Zijn muziek heeft sterke invloed ondergaan van de minimalistische muziek van componisten als Terry Riley en Steve Reich. Andriessen heeft herhaaldelijk opgemerkt in zijn werk sterk beïnvloed te zijn geweest door de muziek van Igor Stravinsky - de componist aan wie hij (samen met musicoloog Elmer Schoenberger) het boek Het Apollinisch Uurwerk wijdde.

Louis Andriessen integreert verschillende muziekgenres, en voornamelijk de podiumkunsten: theater, literatuur, dans en film in zijn composities, die hij verwerkt in zijn compositielessen. Die lessen en zijn composities zelf hebben deels de Nederlandse ensemblecultuur doen ontstaan.[1]

Belangrijk in Andriessens muziek zijn de complexe akkoorden, gespeeld op (veel) blaasinstrumenten en slagwerk.

De Amerikaanse muziekuitgeverij Boosey & Hawkes sloot met Louis Andriessen een exclusief uitgaveverdrag dat zijn gehele oeuvre betreft.

Louis Andriessen (Francesca Patella)

• Louis Andriessen: Gestolen tijd. Querido, Amsterdam, 2002. ISBN 90 214 5062 3
• Agnes van der Horst: De Andriessens. Een kleurrijke familie van muzikanten en kunstenaars. Lias, Hilversum, 2013. ISBN 978 90 8803 020 8

• Biografie (Donemus)
• Themasite over Louis Andriessen

Zie de categorie Louis Andriessen van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.