Landgoed Darthuizerberg

De Darthuizerberg is in de middeleeuwen voornamelijk met heide begroeid. In de 18e eeuw beplant men de heuvel met naaldbomen.

Oorspronkelijk maakte het deel uit van Nieuw Broekhuizen, een buitenplaats welke in 1824 gebouwd werd voor Cornelis Jan van Nellesteyn, eigenaar van Broekhuizen. Op de heuvel stond een gebouw welk dienst deed als jachthuis. Dit had het model van een Zwitsers chalêt en werd daardoor in de volksmond het Zwitserse huis genoemd. Bij de villa legde men een Engelse landschapstuin aan. In 1873 bouwde men de villa om tot een uitspanning en herberg en werd zo een reisdoel voor een dagje uit.

Aan het eind van de 19e eeuw werd ter plaatse het landgoed Darthuizerberg gesticht door Daniël François Scheurleer, bankier van de familiebank Scheurleer & Zoonen.[1] Begin 1900 brak men de herberg af. De nieuwe eigenaar liet een nieuwe villa bouwen in neorenaissance-stijl. Tevens liet hij een grote tuin aanleggen met daarin een doolhof, een tennisbaan omgeven door lindes, een theekoepel en een drinkplaats voor herten. Op een steil pad nabij het landgoed werd met kokosmatten de eerste kunstskibaan aangelegd, deze heeft tot 1940 bestaan.

Theekoepel Darthuizerberg

Na het faillissement van Scheurleer en Zoonen in 1932 werd het landgoed opgedeeld en verkocht. Uit de oostelijke delen werden het particuliere landgoed Dartheuvel, met de theekoepel, en het natuurgebied Dartheide van Het Utrechts Landschap.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog raakte de villa in verval.

In 1966 werd het landgoed aangekocht door de AMRO Bank die alles liet slopen om er een opleidingscentrum te bouwen. Door de sloop verloor men echter onbedoeld het recht om herbouw te mogen plegen.

In 1975 kreeg het landgoed Darthuizerberg de status van natuurgebied en kwam het in handen van Staatsbosbeheer. Staatsbosbeheer heeft oude restanten van het landgoed weer zichtbaar gemaakt. In het westen en noorden sluit het aan op het tevens in bezit van Staatsbosbeheer zijnde natuurgebied De Hoogstraat.

• Lijst van gebieden van Staatsbosbeheer