Kweekschool voor de Zeevaart
De Kweekschool voor de Zeevaart was een maritieme academie aan de Prins Hendrikkade in Amsterdam. Ze werd in 1785 opgericht en is in 1972 opgegaan in de Hogere Zeevaartschool Amsterdam.[1]
 |
Dit artikel staat op een nalooplijst. Als je de inhoud op verifieerbaarheid gecontroleerd hebt, kun je dit sjabloon verwijderen. Bekijk ook de bewerkingsgeschiedenis om te zien of anderen hier al aan gewerkt hebben. |
Geschiedenis
Toen de Kweekschool werd opgericht was dit de eerste instelling op continentaal Europa waar zeevaartkundig onderwijs gecombineerd werd met een internaat. Het was een initiatief van het Vaderlandsch Fonds ter Aanmoediging van ’s Lands Zeedienst en het stadsbestuur stelde hiervoor een pand aan de Buitenkant ter beschikking, het Willige Rasphuis. Dit werd verbouwd waarna de school in 1785 opende.
Op last van Napoleon Bonaparte werd de school op 27 februari 1811 gesloten. De kwekelingen werden verder door de Marine opgeleid en moesten in Franse zeekrijgsdienst. De school werd door Willem I heropend op 28 februari 1814.
In 1826 wordt het gebouw opgeknapt en het schoolstelsel verbeterd. Er komt een schooljaar van september tot juni, gevolgd door examens in juli en een vrije maand augustus.
In het midden van de 19de eeuw worden andere kweekscholen opgericht waardoor de concurrentie groter wordt. Na de herorganisatie richt men zich op de opleiding tot stuurman. Naast de theoretische lessen komt er meer praktijkervaring.
Rond 1865 wordt besloten het gebouw aan de Prins Hendrikkade af te breken zodra er genoeg geld voor was. Toen de aandelenbeurs weer gestegen was, werd de bouw gestart. De school verhuisde tijdelijk naar een meisjes-HBS aan het Singel, en in 1878 werd het nieuwe schoolgebouw geopend door Willem III. Er komt in 1879 ook een herhalingsschool, waar voormalige leerlingen terechtkunnen om opgeleid te worden voor een hogere rang.
Een andere belangrijke toevoeging was de opleiding tot verkeersvlieger. Deze bestond van 1934-1941. In 1934 gingen de opleidingen tot derde stuurman naar de Zeevaartschool van het Zeemanshuis.
In 1966 kwam er een opleiding tot scheepswerktuigkundige, en in 1969 werden enkele meisjes toegelaten. In 1971 fuseerden de Kweekschool en de Zeevaartschool tot de Stichting Hogere Zeevaartschool Amsterdam, die in 1977 deel gaat uitmaken van de Hogeschool van Amsterdam. Het internaat werd in 2000 gesloten.
Oud-kwekelingen
In 1917 werd de Vereeniging van Oud-Kweekelingen van de Kweekschool voor de Zeevaart opgericht. In 1881 had al een reünie van oud-kwekelingen plaatsgevonden. Hier had men geld verzameld om onbemiddelde kwekelingen te ondersteunen. Toen bekend werd dat in 1914 de heropening van de Kweekschool door Willem I zou worden gevierd, werd er weer een reünie georganiseerd, en net als in 1881, werd er weer geld verzameld. Er werd 6500 gulden bijeengebracht, een deel hiervan werd gebruikt om de recreatiezaal in te richten. Omdat de Eerste Wereldoorlog uitbrak, werd het oprichten van de Vereeniging uitgesteld. Toen in 1917 de recreatiezaal klaar was, werd hij omgedoopt in reüniezaal. Op 5 juli 1917 was daar een vergadering met 45 oud-kwekelingen, en op 1 augustus werden de statuten goedgekeurd. H. Hissink, voorzitter van de reüniecommissie in 1914, werd de eerste voorzitter van de Vereeniging.
In 1935 werd het 150-jarig bestaan van de Kweekschool gevierd door 165 reünisten die in Krasnapolsky samen aten alvorens met de tram naar de Prins Hendrikkade te gaan en de rest van de festiviteiten bij te wonen.
Kaatje III
De school had een betonnen oefenschip. Na de sluiting van de school werd overwogen het af te breken, maar zij werd gered. Betonspecialisten zaagden haar los van de fundering en daarna werd zij over water naar Enkhuizen gebracht. Daar staat de Kaatje nu bij Enkhuizer Zeevaartschool aan de Kuipersdijk. Zij is nu een rijksmonument.
Monument
Tijdens de Tweede Wereldoorlog sneuvelden 142 oud-kwekelingen. Op 14 mei 1949 werd op de binnenplaats vande school een gedenkteken onthuld. Er vindt een jaarlijkse kranslegging plaats. Na de sluiting van de school in 2000 werd het monument in november 2000 verplaatst naar het Marine Etablissement.