Willige Rasphuis

In 1650 vestigde zich er het Arme Kinderen Werkhuis, een werkhuis om te voorkomen dat arme kinderen op straat bedelden.

In 1654 vestigde zich het Nieuwe Werkhuis, ook Willige Rasphuis genoemd, in het gebouw. In dat jaar besloten de regenten van het Spinhuis (op den Achterburgwal bij de Spinhuissteeg) enkele leegstaande panden van de West Indische Compagnie te huren aan de Prins Hendrikkade[1], en te gebruiken als werkhuis. Bedelaars en landlopers werden van de straat gehaald en werden er aan het werk gesteld. Ook werden er ontspoorde kinderen tegen betaling door hun ouders ondergebracht. De Amsterdamse schrijver, de intellectueel, arts en jurist Adriaan Koerbagh overleed in 't Rasphuis, naar daar een jaar eerder na een vonnis te zijn overgebracht.[2]

In 1736 werd het gebouw eigendom van het gemeentebestuur. In 1765 waren er 114 mensen opgenomen, waarvan 72 bedelaars. In 1782 was het veel grotere Spin- en Nieuwe Werkhuis aan het Weesperveld (nu Nieuwe Prinsengracht) klaar en verhuisden de bewoners van het Willige Rasphuis daarheen.

Vanaf 1785 kreeg het pand een bestemming voor de Kweekschool voor de Zeevaart. In 1781 had namelijk de Slag op de Doggersbank plaatsgevonden. Hierna waren er veel gewonde zeelieden in Amsterdam. Schout-bij-Nacht W J G baron Bentinck overleed en werd in de Nieuwe Kerk op de Dam met veel eerbetoon begraven. Giften voor de nabestaanden stroomden binnen en op 1 december 1781 werd het Vaderlandsche Fonds tot aanmoediging van ‘s Lands Zeedienst opgericht. Toen in 1783 het nieuwe oorlogsschip De Unie op de Noordzee verging, werden ook de nabestaanden van die bemanning door de stichting ondersteund. Daarna werd beslotende kweekschool op te richten en in 1785 betrok deze nieuwe school het Willige Rasphuis.