Koninklijke Ten Cate

Het bedrijf heeft het hoofdkantoor in Nederland en werkmaatschappijen in tal van Europese landen, in Noord-Amerika en Azië. Koninklijke TenCate heeft ruim 4300 medewerkers, en realiseerde over 2014 een omzet van € 1042 miljoen en een nettoverlies van € 46 miljoen (2013: winst € 19 miljoen).[1] Van de omzet wordt zo'n 80% gerealiseerd in Noord-Amerika en Europa. Tot maart 2016 waren de aandelen Koninklijke TenCate genoteerd aan Euronext Amsterdam en het bedrijf maakte ook onderdeel uit van de AMX-index.

Koninklijke TenCate is internationaal marktleider of een van de grootste spelers in:

• kunstgrasvezels voor sport
• tentdoek en zonwering
• antiballistische materialen voor persoonlijke en voertuigbescherming
• composieten voor de luchtvaartindustrie en ruimtevaart
• geosynthetics voor de bouw, milieumarkt, agrarische sector, tuinbouw en outdoortoepassingen
• beschermende (veiligheids)weefsels.

In 2007 ontving TenCate de Erasmus Innovatie Award. In het juryrapport werd het bedrijf omschreven als "meest innovatieve en competitieve organisatie van Nederland"[2].

KTC is voortgekomen uit H. ten Cate Hzn. & Co.. Dit Almelose bedrijf heeft een geschiedenis waarvan het eerste schriftelijke document teruggaat tot 1704, hoewel reeds in 1691 bleek dat de familie Ten Cate zich met de textielhandel bezighield. Het was oorspronkelijk een handels- en handwerkbedrijf. Vanaf het begin van de 19e eeuw groeide de onderneming uit tot een belangrijk industrieel textielbedrijf. Hierin hebben de directeuren Egbert I t/m Egbert III Ten Cate een belangrijke rol gespeeld. Egbert IV ten Cate (1904-1955) was de laatste textielbaron. Vervolgens hield het bedrijf op een familiebedrijf te zijn.

In 1957 fuseerde ten Cate met de uit 1836 stammende Koninklijke Stoomweverij (KSW) uit Nijverdal. Dit was de eerste naoorlogse industriële fusie in Nederland. De kroon op de fusie werd gezet op 30 april 1958 toen de toestemming afkwam dat de nieuwe NV het predicaat ‘Koninklijke’ mocht voeren. Dit predicaat zat verscholen in de ‘K’ van KSW, zodat men een nieuwe naam moest verzinnen. Dat werd ‘Koninklijke textielfabrieken Nijverdal-ten Cate’, met Nijverdal voorop aangezien het predicaat bij KSW hoorde (bron: 'De draad van de toekomst'; opkomst, tegenslag en voorspoed van KNTC 1945-1990, JL de Jager). In 1982 werd de naam iets veranderd in Koninklijke Nijverdal-Ten Cate (in het boek wordt onderscheid KNtC en KNTC niet gemaakt). Vervolgens in 1995 'Koninklijke Ten Cate' en sinds 2006 geldt 'Koninklijke TenCate'.

Begin jaren zestig van de 20e eeuw werden gastarbeiders geworven uit Spanje en Italie, en later uit Turkije en Marokko. Doch vanaf eind jaren zestig van de 20e eeuw begon ook de Twentse textielindustrie weg te kwijnen. Begin jaren negentig van de 20e eeuw was de onderneming bijna failliet, maar reeds in de jaren zeventig zocht Ten Cate haar heil in diversificatie. Men kocht enkele ondernemingen op en ging rubber leidingen en plastic verpakkingen produceren. Ondertussen had men in de omgeving van Thessaloniki nog katoenvelden. Zo produceerde men de stof voor Levi's spijkerbroeken.

Een belangrijke fabriek was de glasvezelweverij. Hier werd ook technisch textiel vervaardigd. Dit betrof onder meer glasvezel bewapeningsmatten waarmee andere producten konden worden versterkt, matten voor de weg- en waterbouw (geotextiel), en voor de industrie. Begin jaren zeventig werd een joint venture met het Amerikaanse bedrijf Thiokol opgezet. Dit bedrijf had de juten onderzijde van vloerbedekking door een kunststof onderzijde vervangen. Aldus werd men actief in de tapijtindustrie, en dientengevolge ook in het kunstgras. Vanaf 2000 werden vele activiteiten van het bedrijf, waaronder het traditionele textiel, verkocht. Over bleef technisch textiel, geotextiel en kunstgrasvezels.

Ballistisch schild TenCate Targa-light

Er werden ook bedrijven aangekocht die aanvullende technologie in huis hadden, waaronder Southern Mills in Georgia. Aldus werd men actief in de bewapeningsindustrie, en vervaardigde onder meer brandwerende uniformstoffen voor het Amerikaanse leger, alsmede kogel- en granaatsplinterwerende kleding. Men gebruikt daartoe glasvezel- en koolstofvezels, harsen en dergelijke.

In 2008 werd het Amerikaanse ruimtevaartbedrijf YLA and CCS Composites overgenomen.[3] Aldus ontstond de divisie TenCate Aerospace Composites, waar composieten voor de lucht- en ruimtevaart worden geproduceerd, waaronder materiaal voor de vleugels van de Airbus A380.

Een belangrijke klant van het bedrijf is de defensie-industrie.[4] Het Amerikaanse leger is een belangrijke klant, maar na de terugtrekking uit Irak en Afghanistan is de vraag naar specialistisch textiel, voor kogelwerend vesten en composieten voor legervoertuigen, gedaald. Over 2014 heeft TenCate daarom 82 miljoen euro vóór belasting af moeten schrijven op de boekwaarde van het relevante bedrijfsonderdeel Advanced Armour.[4] Ten Cate lijdt over 2014 een nettoverlies van circa 46 miljoen euro, maar exclusief deze bijzondere afboeking behaalde ten Cate een winst van 24 miljoen euro.[4]

Begin 2015 verkoopt TenCate het onderdeel Enbi, dat rollers voor papiertransport en beeldoverbrenging in printers en kopieerapparaten maakt.[5] Koper is het Amerikaanse private equityfonds Platinum Equity. TenCate wilde al jaren van Enbi af. Het bedrijfsonderdeel wordt tegen ongeveer de boekwaarde verkocht.[5]

Koninklijke TenCate is sinds 2003 hoofdsponsor van de eredivisie voetbalclub Heracles Almelo. Heracles speelt op kunstgras van TenCate. In juli 2008 is bij Heracles Almelo een nieuw kunstgrassysteem aangelegd, waarmee de Almelose club een van de meest geavanceerde kunstgrassystemen ter wereld heeft.

De familie ten Cate heeft in de Almelose gemeenschap altijd een belangrijke rol gespeeld. Het Egbert ten Cateplantsoen is hiervan een goed voorbeeld. In 1913 kocht Johannes ten Cate aan de westkant van de stad een stuk grond waarop hij in 1920 het landhuis Bellinckhof bouwde. Het huis, met tuin in Engelse stijl, wordt nog steeds door de familie bewoond. Naast het onderhoud van de eigen tuinen, speelt Ten Cate een rol bij het beheer van het Beeklustpark.