Koningsvaren
De koningsvaren (Osmunda regalis) is een varen uit de koningsvarenfamilie (Osmundaceae). De plant komt zeer plaatselijk in grotere aantallen voor in vochtige loofhoutbossen, veenmoerassen en aan beschaduwde slootkanten. Elders is hij zeer zeldzaam. De soort wordt ook wel als sierplant gehouden. In Nederland is de plant vanaf 1 januari 2017 niet meer wettelijk beschermd.
| Koningsvaren | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||
| Taxonomische indeling | ||||||||||||
| ||||||||||||
| Soort | ||||||||||||
| Osmunda regalis L. (1753) | ||||||||||||
 | ||||||||||||
| Koningsvaren, habitus | ||||||||||||
Afbeeldingen Koningsvaren op  | ||||||||||||
Koningsvaren op  | ||||||||||||
| ||||||||||||
Naamgeving en etymologie
De soortaanduiding regalis is afkomstig van het Latijnse 'regere' (heersen). Voor een verklaring voor de geslachtsnaam Osmunda, zie de geslachtsbeschrijving.
Kenmerken
De plant heeft dubbelgeveerde bladeren, die licht- of geelgroen zijn. De hoogte varieert van 0,2-3 m (in schaduw en in een goede grond). In het centrum staan vruchtbare bladeren. De buitenste bladeren zijn onvruchtbaar. De plant kan tot honderd jaar oud worden.
De sporenhoopjes (sora) zitten bovenaan de vruchtbare bladeren aan smalle deelblaadjes, die een soort pluim vormen. De sporenhoopjes bestaan uit sporangiën, waarin de sporen gevormd worden. Ze worden later bruin. De sporen zijn rijp in juli of augustus.
Habitat en verspreiding
De koningsvaren is een terrestrische plant die groeit op vochtige plaatsen in of langs de rand van het loofbos, langs sloten of op open plaatsen.
Hij is circumboreaal verspreid.
Variëteiten
Er worden van de koningsvaren drie of vier variëteiten onderscheiden:
- Osmunda regalis var. regalis L.. Europa, Afrika, Zuidwest-Azië. De steriele bladeren worden tot 160 cm lang.
- Osmunda regalis var. panigrahiana R.D.Dixit. Zuid-Azië, India.
- Osmunda regalis var. brasiliensis (Hook. & Grev.) Pic. Serm.. Tropische delen van Midden- en Zuid-Amerika; wordt dikwijls beschouwd als synoniem van var. spectabilis.
- Osmunda regalis var. spectabilis (Willdenow) A.Gray. Oostelijk Noord-Amerika. De steriele bladeren worden tot 100 cm lang.
Galerij
Koningsvaren: het begin
.JPG)
Externe link
- Koningsvaren (Osmunda regalis) op SoortenBank.nl (gebaseerd op de Heukels23, dit is de voorlaatste uitgave)
|
Zie de categorie Osmunda regalis van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |
| Geslachten en soorten van de familie Osmundaceae (Koningsvarenfamilie) | .png){kind=small} |
|---|---|
|
Geslacht: Leptopteris |