Hadeïcum

Met Hadeïcum wordt soms het eerste geologisch tijdperk in de geschiedenis van de Aarde bedoeld. Het is de tijdspanne tussen het ontstaan van de Aarde (4,56 miljard jaar (Ga) geleden) tot 4 miljard jaar geleden. Uit het tijdperk zijn vrijwel geen gesteenten bekend, maar op enkele plekken op Aarde zijn kristallen met een ouderdom uit het Hadeïcum gevonden.

Eon Era Tijd geleden Ma
Fanerozoïcum Cenozoïcum 66 - 0
Mesozoïcum 252 - 66
Paleozoïcum 541 - 252
"Precambrium" Proterozoïcum Neoproterozoïcum 1000 - 541
Mesoproterozoïcum 1600 - 1000
Paleoproterozoïcum 2500 - 1600
Archeïcum Neoarcheïcum 2800 - 2500
Mesoarcheïcum 3200 - 2800
Paleoarcheïcum 3600 - 3200
Eoarcheïcum 4000 - 3600
Hadeïcum ~4600 - 4000
De geologische tijdschaal volgens de ICS.[1]

Naamgeving en onderverdeling

De geoloog Preston Cloud bedacht in 1972 de naam "Hadean" (in het Nederlands vertaald wordt dat "Hadeïcum") voor de periode voor de tijd waarin de destijds oudst bekende gesteenten (uit het Archeïcum, 3,8 Ga) gevormd zijn. De naam is afgeleid van de Griekse god van de onderwereld Hades. Nadien heeft men oudere gesteenten gevonden die zijn gedateerd op 4,03 Ga.

Op Aarde is geen onderverdeling van het Hadeïcum gemaakt, maar sommige andere planeten, die een ouder oppervlak hebben, staan wel een onderverdeling toe. Op de geologische tijdschaal van de maan is het tijdvak bijvoorbeeld onderverdeeld in Vroeg Imbrien, Nectarium, Bekken Groepen en Crypticum.

Aardoppervlak
Artistieke impressie van het landschap gedurende het Hadeïcum.

Ten tijde van het Hadeïcum was de aardkorst vloeibaar en zeer heet. Vanuit de hete kern van de aarde ontstond er stroming van gesmolten gesteente naar de buitenste delen van de aarde. De aan het aardoppervlak afgekoelde gesteenten zakten naar beneden. Dit proces wordt convectie genoemd. Ook meteorietinslagen veranderden zowel oppervlak als temperatuur van de Aarde.

Uit deze periode dateren de oudst gedateerde zirkonen, die een ouderdom van 4,4 Ga hebben. Deze zirkonen zijn mogelijk van vulkanische oorsprong, wat zou betekenen dat er zo'n 150 Ma na vorming van de Aarde al continenten zouden zijn.

Atmosfeer

Uit de kern van de aarde kwamen gassen die zorgden voor de vorming van een oeratmosfeer. Deze oeratmosfeer bestond waarschijnlijk uit waterdamp, stikstof, waterstof, methaan, waterstofsulfide en koolmonoxide.

Leven

Door de hoge temperatuur, het gebrek aan een beschermende ozonlaag en door de vele giftige stoffen in de atmosfeer was er vermoedelijk nog geen leven aanwezig.

Zie de categorie Hadean van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.