Dodenrit

Dodenrit is een gedicht en lied van Drs. P uit 1974. Het kwam uit als nummer op de lp Over land en zee met Drs. P en werd opgenomen op 20, 24 en 27 mei 1974.

Dodenrit
Single van:
Drs. P
Van het album:
Over land en zee met Drs. P
Uitgebracht14 september 1974
Soort dragerVinyl (12")
Opname1974
GenrePop
LabelPolydor
Hoogste positie(s) in de hitlijsten
Drs. P
Veerpont
(1973)
 Dodenrit
(1974)
 Knolraap en lof, schorseneren en prei
(1987)
Portaal    Muziek

Inhoud

De tekst verhaalt over een Russisch gezin in de 19e eeuw, dat op een koude winterdag in Siberië met 30 graden vorst door het eindeloze woud met de trojka door de sneeuw op weg is naar Omsk. Het gezin bestaat uit de zanger, zijn vrouw en hun vier kinderen: Igor die viool speelt, Natasja die goed leert op school, Sonja die een mooie alt heeft en de kleine Pjotr. Aan het begin van het lied bedraagt de afstand naar Omsk nog 100 werst.

De reisgenoten zingen er lustig op los. De man is blij dat er geen leeuwen in de buurt zijn. In de verte komt er een troep hongerige wolven in zicht. De man is blij dat de paarden net ververst zijn, maar dit helpt niet; de wolven zijn al gauw vlak achter de trojka. De vader besluit, na overleg met zijn vrouw, een van zijn kinderen op te offeren aan de dieren, in de hoop dat dit de wolven lang genoeg zal afleiden. De keuze valt na wat overwegingen op de kleine Pjotr. Het jongetje wordt uit de trojka geslingerd, waarna de wolven zich te goed doen aan de 'lekkernij'.

Al spoedig komen de hongerige wolven opnieuw in zicht. Achtereenvolgens offert de vader van het gezin – al zingend – nu ook Sonja, Igor en Natasja, maar steeds halen de wolven de slee even later weer opnieuw in. Alleen hijzelf en zijn vrouw zijn hierna nog over (dus zingen ze een duet), maar ook de vrouw moet worden opgeofferd. Uiteindelijk komt de stad dan toch in zicht. Uitzinnig van blijdschap maakt de man een sprong in de lucht. Hierbij verliest hij zijn evenwicht en valt zo zelf eveneens ten prooi aan de wolven, zich realiserend dat Omsk net iets te ver weg voor hem is.

Het nummer gaat hierna nog een tijd door met een reeks olijke rijmen, steeds op -aar, die niets aan het ervoor vertelde verhaal toevoegen, steeds afgewisseld met de uitroep "Trojka hier, trojka daar."

Origine

In de documentaire Drs. P: Niet van talent gespeend (2006) vertelde Drs. P dat het nummer werd geïnspireerd door een stripverhaal in het blad Pep. Drs. P werkte toen onder het pseudoniem Geo Staad mee met striptekenaar John Bakker aan de stripreeks Dan Teal. In het album Dan Teal en het Maanvirus loopt het personage met een masker op zijn hoofd weg van enkele monsters, maar kan hen afschudden door dit masker weg te gooien waarna de wezens zich op het ding storten. Drs. P vertelde de tekenaar toen hoe in de 19e eeuw in Rusland tijdens ellenlange trojkaritten door het Siberische sneeuwlandschap soms kinderen voor de wolven werden gegooid zodat de overige passagiers tijd konden winnen om toch veilig in een stad aan te komen. Toen Drs. P hierop naar huis wandelde leek dit hem een goed thema voor een liedje.

Status

Het nummer, in de volksmond Troika of Trojka geheten, behoort tot de allerpopulairste nummers van Drs. P. Zelf zei hij er weinig aan te vinden: hij had het nummer zelfs "leren haten" doordat het zes minuten duurt en er elke keer weer om verzocht werd. Drs. P. was verbaasd over de populariteit van het lied; hij vond het rijmschema (aabb) eigenlijk te simpel.

Trivia

  • De liedjes waar Drs. P in het nummer naar verwijst zijn Onder moeders paraplu, O wat zijn wij heden blij, Ajo Ajo Ajo, al in die hoge klapperboom (Ajoen Ajoen Ajoen), In Den Haag daar woont een graaf, Daar was laatst een meisje loos, In een blauwgeruite kiel en Hoeperdepoep zat op de stoep; Polzer gebruikte ze om een tegenstelling te geven ten opzichte van het kale winterlandschap.
  • De trojka legt steeds zestien werst af alvorens het volgende gezinslid het voertuig verlaat: aan het begin is de afstand naar Omsk (een kleine) 100 werst; als de kleine Pjotr eruit is nog 84, na Sonja nog 68, na Igor nog 52, na Natasja nog 36 en na de echtgenote van de verteller nog 20. Als Omsk in zicht komt (wat best mogelijk is op een afstand van 4 werst), verliest de verteller zelf zijn evenwicht en wordt aldus de laatste die de trojka verlaat.
  • De regel "Foei, hoe suffend staat gij daar", die Drs. P aan het einde van het lied aanhaalt, is een verwijzing naar het lied Ferme jongens, stoere knapen door Jan Pieter Heije.
  • Bij een optreden in 1974 met het nummer in Toppop droeg hij een bontmuts die een oesjanka moest voorstellen.
  • Annie M.G. Schmidt maakte in 1967 het liedje Wosjni Nowgarad over hetzelfde thema: een slederit in Rusland. De kinderen werden tijdens deze rit echter niet naar buiten geworpen, al werd dat wel overwogen. Aan het eind roepen de ouders: "Wij zullen ons naar buiten gooien!" Dat voorstel wordt door de kinderen afgewezen, en Wosjni Nowgarad wordt vervolgens behouden bereikt.
  • Een strofe uit de tekst staat in tweevoud op een permanent kunstwerk in de binnenstad van Leeuwarden, toepasselijk Omsk getiteld: "'t Is avond in Siberië - en nergens is een leeuw".[1]

Hitlijst

Nederlandse Top 40

Hitnotering: week 33 t/m 40 in 1974
Week: 1 2 3 4 5
Positie: 33 26 30 38 40 uit

Radio 2 Top 2000

Nummer met notering(en)
in de Radio 2 Top 2000[noot 1]
'99'00'01'02'03'04'05'06'07'08'09'10'11'12'13'14'15'16'17'18'19
Dodenrit 462 282 415 365 645 446 573 520 510 503 783 877 905 999 948 1160 889 1081 1117 1184 1293
  1. Een getal geeft de plaats aan; een '*' dat het nummer niet genoteerd kon zijn, omdat het nog niet was uitgekomen, een '-' dat het nummer niet genoteerd was en een '?' betekent dat de notering nog niet verwerkt is. Een vetgedrukt getal geeft aan dat dit de hoogste notering betreft.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.