Cornelis van Vollenhoven (1874-1933)

Cornelis was de zoon van Willem Jan van Vollenhoven, president van de arrondissementsrechtbank te Dordrecht, en Maria Elisabeth Rijshouwer.

Cornelis ging naar het Johan de Witt Gymnasium in Dordrecht en besloot om in Leiden Letteren te gaan studeren. Echter, na een gesprek met de door hem zeer gewaardeerde rector van het gymnasium, dr. Warren, besloot hij na veel wikken en wegen zich in te schrijven voor zowel de Oosterse Talen als de Rechten.

In 1895 studeerde Van Vollenhoven af in de Rechten, vervolgens in 1896 in Semitische talen en ten slotte in 1897 ook nog in de Politieke Wetenschappen. Een jaar later promoveerde hij (cum laude) in de Rechten en Politieke Wetenschappen op zijn proefschrift "Omtrek en inhoud van het internationale recht".

Van Vollenhoven werd na zijn studietijd de particulier secretaris van Kamerlid en Deli-planter Jacob Theodoor Cremer, nadat die benoemd werd tot minister van Koloniën en later adjunct-commies.

In 1901 werd Van Vollenhoven benoemd tot hoogleraar in "het adatrecht van Nederlands-Indië" en in "het staats- en administratief recht van Nederlands-Indië, Suriname en Curaçao" aan de Universiteit Leiden. Hij aanvaardde dit ambt met de oratie Exacte rechtswetenschap. Van Vollenhoven vervulde beide functies tot aan zijn dood. Waarschijnlijk is hij in 1912 ook gevraagd voor de bezetting van de in dat jaar ingestelde leerstoel Volkenrecht in Leiden maar hij zag er, onder andere door tijdgebrek, van af. In 1916-17 was hij rector magnificus.

Daarnaast gaf Van Vollenhoven ook nog college over de Nederlands-Indische wetboeken (1902-1907), de islam (1902-1906, 1927-1931) en een college vergelijkende rechtsgeschiedenis (1932-1933). In 1932 kreeg hij het eredoctoraat in de letteren van de Universiteit van Amsterdam.

In 1978 is aan de Universiteit Leiden het Van Vollenhoven Instituut opgericht. Hier wordt onderzoek gedaan naar recht in ontwikkelingslanden.

• Het Adatrecht van Nederlandsch-Indië (in afleveringen verschenen vanaf 1906; gebundeld in 1918 (Deel 1) en 1931 (Deel 2). Deel 3 (1933) bevat zijn verspreide "opstellen over adatrecht", bijeengebracht door zijn studenten), Leiden;
• De Indonesiër en zijn grond, Leiden 1919;
• Ontdekking van het Adatrecht, Leiden 1928;
• Du droit de Paix. De Iure Pacis [Franstalig], Den Haag 1934;
• Staatsrecht overzee (gebundelde artikelen uit het Koloniaal Tijdschrift), Leiden 1934.

• F.D.E. van Ossenbruggen, 'Prof.mr. Cornelis van Vollenhoven als ontdekker van het adatrecht', in Bijdragen tot de Taal-, Land- en Volkenkunde van Nederlandsch-Indië 90 (1933) I-XLI;
• jhr. W.J.M. van Eysinga, in Grotius. Annuaire international pour l"année 1934, 1-10;
• Henriette L.T. de Beaufort, Cornelis van Vollenhoven 1874-1933 (Haarlem, 1954);
• Herdenking van de 100ste geboortedag van Cornelis van Vollenhoven (1874-1974), Leiden : Cornelis van Vollenhoven Stichting, 1975;
• Cornelis van Vollenhove (1874-1933)

• Diverse publicaties van Van Vollenhoven bij de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (dbnl)
• Universiteit Leiden: Van Vollenhoven Instituut.