Chinese astrologie

Chinese astrologie is gebaseerd op traditionele astronomie en kalenders. In tegenstelling tot de westerse vorm berekent de Chinese astrologie niet de posities van de zon, de maan en de planeten op het tijdstip van geboorte, waardoor het in Europese zin geen echte astrologie is, maar meer aanleunt bij numerologische technieken. Soms wordt wel overeenkomst gezocht tussen de 12 ‘sterrenbeelden’ van het westen met de 12 traditionele dierentekens van de Chinese astrologie, maar die vallen toch niet helemaal samen. Bovendien gaat het in de westerse vorm om een verdeling van het jaar in 12 tekens, terwijl bij de Chinezen elk jaar een teken krijgt toebedeeld, te beginnen vanaf het Chinese Nieuwjaar. De 12 dierenkarakters (de ‘twaalf aardse takken’) worden ook verbonden met de 5 elementen (hout, vuur, aarde, metaal en water) en het Yin en Yang-principe.

Esoterie
Westerse esoterie
Esoterie in de klassieke oudheid
Esoterische vakgebieden
Portaal   Esoterie
 De twaalf dieren van de 

Chinese dierenriem:

鼠 rat 牛 os
虎 tijger 兔 konijn
龍 draak 蛇 slang
馬 paard 羊 geit
猴 aap 雞 haan
狗 hond 豬 varken

Chinese astrologie is van oudsher verbonden met taoïstische en boeddhistische filosofie en kent vele varianten. Twee van de belangrijkste praktijken zijn die van Ba Zu (of 'Vier Pilaren van het Lot') en Zi wei dou shu (ook Chinese Sterrenpoort-astrologie genoemd), waarbij de astrologie van de Vier pilaren in het Westen veruit het bekendst is. De oudste vorm van Chinese Astrologie is de Negen Ster Ki-astrologie, gebaseerd op de negen sterren van wat in het Westen de Grote Beer wordt genoemd. De beoefenaars van deze praktijk zijn nu voornamelijk in Japan te vinden.

Vier Pilaren-astrologie

De Vier Pilaren-astrologie is gebaseerd op:

  • de 12 dierentekens,
  • de vijf Chinese elementen,
  • yin en yang: even jaren zijn yang, oneven jaren yin,
  • de Chinese kalender.

Een Chinese horoscoop volgens het T'zu Ping systeem bestaat uit vier pilaren. Iedere pilaar bestaat uit twee delen: het dier en het element.

  • dagteken: het dierenteken van de dag zegt iets over je 'ik' en het element zegt iets over je partner.
  • maandteken: het dierenteken van de maand zegt iets over je onmiddellijke omgeving (moeder, vader)
  • uurteken: het dierenteken van de uur zegt iets over je zonen en het element zegt iets over je dochters
  • jaartekens: het dierenteken van het jaar zegt iets over je opa en het element zegt iets over je oma.

De belangrijkste pilaar voor het karakter is de pilaar van de geboortedag, gevolgd door de pilaar van de geboortemaand, dan volgt de pilaar van het geboorte-uur en ten slotte de pilaar van het geboortejaar. Ten onrechte wordt in het Westen vaak alleen naar het dierenteken van de pilaar van het jaar gekeken, wat eigenlijk iets duidt over de relatie met je voorouders (grootvader, grootmoeder) en invloeden van de maatschappij op die persoon.

Voor de bepaling van de tekens en elementen wordt de Chinese kalender gebruikt.

De tekens

Karakters van de Chinese sterrenbeelden

De Chinese dierenriem kent twaalf tekens waaraan onderstaande eigenschappen zijn toegekend:

  • Rat: charmant, slim, economisch, efficiënt, diplomatiek, flexibel, maar ook stiekem, opportunistisch, verkwistend en op eigen gewin uit.
  • Os: harde werker, principieel, zachtaardig en geduldig, maar ook koppig, excentriek, tegendraads en geen tegenspraak verdragend.
  • Tijger: energiek, bewonderenswaardig, revolutionair, leiderscapaciteiten, onverschrokken, recht op het doel af, kent geen nederigheid, maar ook kwetsbaar voor aanval in de flank, alle schepen verbrandend, ijdel en "alles of niets".
  • Konijn: rechtschapen, intuïtief, gevoelsmatig en voorzichtig.
  • Draak: trots en levendig, enthousiast, eigenwijs, extravert en inspirerend.
  • Slang: intelligent, mysterieus, sensueel, discreet, met een scherpe actieve geest, maar ook hypocriet en metend met twee maten.
  • Paard: elegant, loyaal, intuïtief, vrijdenkend, populair, sexy, extravert en leergierig, maar ook egocentrisch, onvoorspelbaar en onbevreesd.
  • Geit/Schaap: creatief, rustig maar hartstochtelijk, luxeminnend, excentriek, oprecht en grote verbeeldingskracht, maar ook leunend op rijke of sterke partner, kan geen armoede verdragen.
  • Aap: nieuwsgierig, onafhankelijk, levendig, behulpzaam en heeft alles in de gaten, maar ook niet erg diepgaand, lomp, huichelachtig en met zichzelf bezig.
  • Haan: kleurrijk, onbevangen, beschermend, nauwgezet, nuchter, goed organisatievermogen, maar ook breedsprakig, opschepperig, hebberig en niet subtiel.
  • Hond: trouw, loyaal, open, eerlijk, verdraagzaam, kampioen van het goede doel en handhaver van de openbare orde, maar ook bits, negatief en inflexibel.
  • Varken: tolerant, begrijpend, sensueel, geestdriftig, aardig, sympathiek en waarheidsgetrouw, maar ook driftig, kleinzielig, lui.

Volgens de legende nodigde Boeddha alle dieren voor een feest uit. Tijdens het feest werd er een race gehouden tussen de dieren. Naar ieder van de dieren zou een jaar vernoemd worden. De rat vertelde de kat dat het feest een dag later zou zijn. Zelf reed de rat op de rug van de os mee en kwam als eerste aan. De kat eindigde op de dertiende plaats en was te laat om een jaar naar zich vernoemd te krijgen. Daarom achtervolgt hij tot op de dag van vandaag nog steeds de rat om wraak te nemen voor diens bedrog.

De vijf elementen en de cyclus van 60 jaar

De twee cycli van het Vijf-fasenmodel in de Chinese filosofie, hier is de voedende cyclus van belang.

Er zijn vijf elementen. Elke 12 jaar verandert het element, waardoor een cyclus van 60 jaar ontstaat. De elementen zijn:

  • Hout (mu, 木), gerelateerd aan: het oosten, de kleuren blauw en groen en de planeet Jupiter;
  • Vuur (huo, 火), gerelateerd aan: het zuiden, de kleur rood en de planeet Mars;
  • Aarde (tu, 土), gerelateerd aan: het midden, de kleuren bruin en geel en de planeet Saturnus;
  • Metaal (jin, 金), gerelateerd aan: het westen, de kleur wit en de planeet Venus;
  • Water (shui, 水), gerelateerd aan: het noorden, de kleur zwart en de planeet Mercurius.

De cyclus van 60 jaar begint traditioneel met het Groene jaar van de Rat. De cyclus van 60 werd voor het eerst gebruikt tijdens de Shang-dynastie, zij het niet als jaar-, maar als dagaanduiding. Jaaraanduidingen stammen pas uit de Han-tijd. De huidige jaarcyclus is begonnen in 1984.

Hieronder volgt een lijst van alle 60 jaren met hun Chinese, Vietnamese, Koreaanse en Japanse namen:

 JaarChinese
naam
Vietnamese
naam
Koreaanse
naam
Japanse
naam
Associaties
1甲子jiǎ-zǐGiáp Týgapja 갑자kōshi/kinoe-neYang Hout Rat
2乙丑yǐ-chǒuẤt Sửueulchuk 을축itchū/kinoto-ushiYin Hout Os
3丙寅bǐng-yínBính Dầnbyeongin 병인heiin/hinoe-toraYang Vuur Tijger
4丁卯dīng-mǎoĐinh Mão (Mẹo)jeongmyo 정묘teibō/hinoto-uYin Vuur Konijn
5戊辰wù-chénMậu Thìnmujin 무진boshin/tsuchinoe-tatsuYang Aarde Draak
6己巳jǐ-sìKỷ Tỵgisa 기사kishi/tsuchinoto-miYin Aarde Slang
7庚午gēng-wǔCanh Ngọgyeongo 경오kōgo/kanoe-umaYang Metaal Paard
8辛未xīn-wèiTân Mùishinmi 신미shinbi/kanoto-hitsujiYin Metaal Geit
9壬申rén-shēnNhâm Thânimshin 임신jinshin/mizunoe-saruYang Water Aap
10癸酉guǐ-yǒuQuý Dậugyeyu 계유kiyū/mizunoto-toriYin Water Haan
11甲戌jiǎ-xūGiáp Tuấtgapsul 갑술kōjutsu/kinoe-inuYang Hout Hond
12乙亥yǐ-hàiẤt Hợieulhae 을해itsugai/kinoto-iYin Hout Varken
13丙子bǐng-zǐBính Týbyeongja 병자heishi/hinoe-neYang Vuur Rat
14丁丑dīng-chǒuĐinh Sửujeongchuk 정축teichū/hinoto-ushiYin Vuur Os
15戊寅wù-yínMậu Dầnmuin 무인boin/tsuchinoe-toraYang Aarde Tijger
16己卯jǐ-mǎoKỷ Mão (Mẹo)gimyo 기묘kibō/tsuchinoto-uYin Aarde Konijn
17庚辰gēng-chénCanh Thìngyeongjin 경진kōshin/kanoe-tatsuYang Metaal Draak
18辛巳xīn-sìTân Tỵshinsa 신사shinshi/kanoto-miYin Metaal Slang
19壬午rén-wǔNhâm Ngọimo 임오jingo/mizunoe-umaYang Water Paard
20癸未guǐ-wèiQuý Mùigyemi 계미kibi/mizunoto-hitsujiYin Water Geit
21甲申jiǎ-shēnGiáp Thângapshin 갑신kōshin/kinoe-saruYang Hout Aap
22乙酉yǐ-yǒuẤt Dậueulyu 을유itsuyū/kinoto-toriYin Hout Haan
23丙戌bǐng-xūBính Tuấtbyeongsul 병술heijutsu/hinoe-inuYang Vuur Hond
24丁亥dīng-hàiĐinh Hợijeonghae 정해teigai/hinoto-iYin Vuur Varken
25戊子wù-zǐMậu Týmuja 무자boshi/tsuchinoe-neYang Aarde Rat
26己丑jǐ-chǒuKỷ Sửugichuk 기축kichū/tsuchinoto-ushiYin Aarde Os
27庚寅gēng-yínCanh Dầngyeongin 경인kōin/kanoe-toraYang Metaal Tijger
28辛卯xīn-mǎoTân Mão (Mẹo)shinmyo 신묘shinbō/kanoto-uYin Metaal Konijn
29壬辰rén-chénNhâm Thìnimjin 임진jinshin/mizunoe-tatsuYang Water Draak
30癸巳guǐ-sìQuý Tỵgyesa 계사kishi/mizunoto-miYin Water Slang
31甲午jiǎ-wǔGiáp Ngọgapo 갑오kōgo/kinoe-umaYang Hout Paard
32乙未yǐ-wèiẤt Mùieulmi 을미itsubi/kinoto-hitsujiYin Hout Geit
33丙申bǐng-shēnBính Thânbyeongshin 병신heishin/hinoe-saruYang Vuur Aap
34丁酉dīng-yǒuĐinh Dậujeongyu 정유teiyū/hinoto-toriYin Vuur Haan
35戊戌wù-xūMậu Tuấtmusul 무술bojutsu/tsuchinoe-inuYang Aarde Hond
36己亥jǐ-hàiKỷ Hợigihae 기해kigai/tsuchinoto-iYin Aarde Varken
37庚子gēng-zǐCanh Týgyeongja 경자kōshi/kanoe-neYang Metaal Rat
38辛丑xīn-chǒuTân Sửushinchuk 신축shinchū/kanoto-ushiYin Metaal Os
39壬寅rén-yínNhâm Dầnimin 임인jin'in/mizunoe-toraYang Water Tijger
40癸卯guǐ-mǎoQuý Mão (Mẹo)gyemyo 계묘kibō/mizunoto-uYin Water Konijn
41甲辰jiǎ-chénGiáp Thìngapjin 갑진kōshin/kinoe-tatsuYang Hout Draak
42乙巳yǐ-sìẤt Tỵeulsa 을사itsushi/kinoto-miYin Hout Slang
43丙午bǐng-wǔBính Ngọbyeongo 병오heigo/hinoe-umaYang Vuur Paard
44丁未dīng-wèiĐinh Mùijeongmi 정미teibi/hinoto-hitsujiYin Vuur Geit
45戊申wù-shēnMậu Thânmushin 무신boshin/tsuchinoe-saruYang Aarde Aap
46己酉jǐ-yǒuKỷ Dậugiyu 기유kiyū/tsuchinoto-toriYin Aarde Haan
47庚戌gēng-xūCanh Tuấtgyeongsul 경술kōjutsu/kanoe-inuYang Metaal Hond
48辛亥xīn-hàiTân Hợishinhae 신해shingai/kanoto-iYin Metaal Varken
49壬子rén-zǐNhâm Týimja 임자jinshi/mizunoe-neYang Water Rat
50癸丑guǐ-chǒuQuý Sửugyechuk 계축kichū/mizunoto-ushiYin Water Os
51甲寅jiǎ-yínGiáp Dầngapin 갑인kōin/kinoe-toraYang Hout Tijger
52乙卯yǐ-mǎoẤt Mão (Mẹo)eulmyo 을묘itsubō/kinoto-uYin Hout Konijn
53丙辰bǐng-chénBính Thìnbyeongjin 병진heishin/hinoe-tatsuYang Vuur Draak
54丁巳dīng-sìĐinh Tỵjeongsa 정사teishi/hinoto-miYin Vuur Slang
55戊午wù-wǔMậu Ngọmuo 무오bogo/tsuchinoe-umaYang Aarde Paard
56己未jǐ-wèiKỷ Mùigimi 기미kibi/tsuchinoto-hitsujiYin Aarde Geit
57庚申gēng-shēnCanh Thângyeongshin 경신kōshin/kanoe-saruYang Metaal Aap
58辛酉xīn-yǒuTân Dậushinyu 신유shin'yū/kanoto-toriYin Metaal Haan
59壬戌rén-xūNhâm Tuấtimsul 임술jinjutsu/mizunoe-inuYang Water Hond
60癸亥guǐ-hàiQuý Hợigyehae 계해kigai/mizunoto-iYin Water Varken

Voorbeeld: ons jaar 2000 was het 17e jaar van de zestigjarige cyclus, een gēng-chén jaar (庚辰年), oftewel een jaar van Yang Metaal Draak.

Tegenwoordig is het niet meer gebruikelijk de maanden en dagen te benoemen. Deze worden overigens wel vermeld op Chinese kalenders en in annalen.

Tijdstip van de dag

Volgens de klassieke Chinese tijdrekening is een etmaal verdeeld in 12 uren. Een uur in de Chinese tijdrekening komt dus overeen met 2 uur volgens onze klok. Onderstaand overzicht geeft aan welke tekens van de dierenriem zijn gekoppeld aan de uren volgens zonnetijd, dus gemeten op een zonnewijzer:[1]

DierZonnetijdAmsterdamse wintertijdAmsterdamse zomertijd
rat23:00 - 00:5923:41 - 01:4000:41 - 02:40
os01:00 - 02:5901:41 - 03:4002:41 - 04:40
tijger03:00 - 04:5903:41 - 05:4004:41 - 06:40
konijn05:00 - 06:5905:41 - 07:4006:41 - 08:40
draak07:00 - 08:5907:41 - 09:4008:41 - 10:40
slang09:00 - 10:5909:41 - 11:4010:41 - 12:40
paard11:00 - 12:5911:41 - 13:4012:41 - 14:40
geit13:00 - 14:5913:41 - 15:4014:41 - 16:40
aap15:00 - 16:5915:41 - 17:4016:41 - 18:40
haan17:00 - 18:5917:41 - 19:4018:41 - 20:40
hond19:00 - 20:5919:41 - 21:4020:41 - 22:40
varken21:00 - 22:5921:41 - 23:4022:41 - 00:40

Standaardtijd kan variëren afhankelijk van de geboorteplaats, tijdzone en lengtegraad.

Sterrenbeelden in de 20e en 21e eeuw

Hieronder staat een overzicht van de Chinese jaartekens ('sterrenbeelden') van de Vier Pilaren astrologie voor de 20e en 21e eeuw. Het tijdstip van ingang van het nieuwe jaar is middernacht, Peking-tijd. Per twee jaar wordt het volgende in de reeks van de vijf elementen aan het sterrenbeeld toegekend.

Tekens van de Chinese dierenriem met datum van ingang
metaalwater
hout

vuur
aardemetaalwater
hout

vuur
aardemetaalwater
hout

vuur
aarde

rat
31 jan 190018 feb 191205 feb 192424 jan 193610 feb 194828 jan 196015 feb 197202 feb 198419 feb 199607 feb 200825 jan 202011 feb 203230 jan 204415 feb 205603 feb 2068

os
19 feb 190106 feb 191325 jan 192511 feb 193729 jan 194915 feb 196103 feb 197320 feb 198507 feb 199726 jan 200912 feb 202131 jan 203317 feb 204504 feb 205723 jan 2069
water
hout

vuur
aardemetaalwater
hout

vuur
aardemetaalwater
hout

vuur
aardemetaal

tijger
08 feb 190226 jan 191413 feb 192631 jan 193817 feb 195005 feb 196223 jan 197409 feb 198628 jan 199814 feb 201001 feb 202219 feb 203406 feb 204624 jan 205811 feb 2070

konijn
29 jan 190314 feb 191502 feb 192719 feb 193906 feb 195125 jan 196311 feb 197529 jan 198716 feb 199903 feb 201122 jan 202308 feb 203526 jan 204712 feb 205931 jan 2071

hout

vuur
aardemetaalwater
hout

vuur
aardemetaalwater
hout

vuur
aardemetaalwater

draak
16 feb 190403 feb 191623 jan 192808 feb 194027 jan 195213 feb 196431 jan 197617 feb 198805 feb 200023 jan 201210 feb 202428 jan 203614 feb 204802 feb 206019 feb 2072

slang
04 feb 190523 jan 191710 feb 192927 jan 194114 feb 195302 feb 196518 feb 197706 feb 198924 jan 200110 feb 201329 jan 202515 feb 203702 feb 204921 jan 206107 feb 2073

vuur
aardemetaalwater
hout

vuur
aardemetaalwater
hout

vuur
aardemetaalwater
hout

paard
25 jan 190611 feb 191830 jan 193015 feb 194203 feb 195421 jan 196607 feb 197827 jan 199012 feb 200231 jan 201417 feb 202604 feb 203823 jan 205009 feb 206227 jan 2074

geit
13 feb 190701 feb 191917 feb 193105 feb 194324 jan 195509 feb 196728 jan 197915 feb 199101 feb 200319 feb 201506 feb 202724 jan 203911 feb 205129 jan 206315 feb 2075
土 aarde金 metaal水 water
hout

vuur
土 aarde金 metaal水 water
hout

vuur
土 aarde金 metaal水 water
hout

vuur

aap
02 feb 190820 feb 192006 feb 193225 jan 194412 feb 195630 jan 196816 feb 198004 feb 199222 jan 200408 feb 201626 jan 202812 feb 204001 feb 205217 feb 206405 feb 2076

haan
11 jan 190908 feb 192126 jan 193313 feb 194531 jan 195717 feb 196905 feb 198123 jan 199309 feb 200528 jan 201713 feb 202901 feb 204119 feb 205305 feb 206524 jan 2077
metaalwater
hout

vuur
aardemetaalwater
hout

vuur
aardemetaalwater
hout

vuur
aarde

hond
10 feb 191028 jan 192214 feb 193402 feb 194618 feb 195806 feb 197025 jan 198210 feb 199429 jan 200616 feb 201803 feb 203022 jan 204208 feb 205426 jan 206612 feb 2078

varken
30 jan 191116 feb 192304 feb 193522 jan 194708 feb 195927 jan 197113 feb 198331 jan 199517 feb 200705 feb 201923 jan 203110 feb 204328 jan 205514 feb 206702 feb 2079
  • Boven de jaren staan de elementen vermeld, met hun bijbehorende kleuren.
  • 1924, 1984 en 2044 markeren het begin van een nieuwe cyclus van 60 jaar.
  • In sommige landen zijn de dieren vervangen door andere dieren. Zo neemt de buffel soms de plaats van de os in en de muis die van de rat. In Vietnam neemt de kat de plaats in van het konijn en in Thailand neemt de olifant de plaats in van het varken.

Vergelijking met westerse astrologie

Sterrenbeelden

Net als de westerse astrologie werkt de Chinese astrologie met 12 dierentekens, maar daar houdt de vergelijking wel op. De 12 westerse dierenriemtekens zijn verbonden met de dierenriem met de 12 sterrenbeelden. De twaalf Chinese dierentekens zijn niet verbonden met sterrenbeelden. De Chinezen gaan uit van een dagteken, maandteken, uurteken en jaarteken. Waar de westerse astrologie met posities van planeten werkt, houdt de Chinese astrologie zich bezig met kalenders en maakt geen berekeningen voor planeetposities.

Yin-en-yangprincipe

Het yin-en-yangprincipe vinden we in de westerse astrologie weerspiegeld. Activiteit tegenover ontvankelijkheid, polariteiten die elkaar in dynamisch evenwicht houden maken dus evenzo deel uit van de westerse astrologie.

1) In de opeenvolging van positieve mannelijke tekens en negatieve, vrouwelijke tekens:

  • Ram: positief, mannelijk= yang
  • Stier: negatief, vrouwelijk = yin
  • Tweelingen: positief, mannelijk = yang
  • Kreeft: negatief, vrouwelijk = yin
  • Leeuw: positief, mannelijk = yang
  • Maagd: negatief, vrouwelijk = yin
  • Weegschaal: positief, mannelijk = yang
  • Schorpioen: negatief, vrouwelijk = yin
  • Boogschutter: positief, mannelijk = yang
  • Steenbok: negatief, vrouwelijk = yin
  • Waterman: positief, mannelijk = yang
  • Vissen: negatief, vrouwelijk = yin

2) In de Zon-Maan symboliek: De Maan symboliseert in de westerse astrologie het zuivere yin-principe, het archetypisch vrouwelijke.
De Zon symboliseert in de westerse astrologie het zuivere yang-principe, het archetypisch mannelijke.

Zie ook

Literatuur

  • Theodora Lau en Marieke Geerligs: Handboek Chinese astrologie, Utrecht (Servire) 2004, ISBN 978-90-215-3749-8.
Oorspronkelijke titel Chinese astrologie. Het handboek, Utrecht (Veen) 1981. Vertaling van The handbook of Chinese horoscopes, New York (Harper & Row) 1979, ISBN 0-06-273731-7.
  • Erika Sauer: De twaalf tekens van de Chinese Astrologie, Oosterhout (Deltas) 2008, ISBN 978-90-447-2168-3, Oosterhout (Deltas) 1997. Vertaling van Chinesische Astrologie, Niederhausen (Falken) 1969.
Zie de categorie Astrology of China van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.