Buslijn 392 (Amsterdam-Zaandam)

In 1941 werd de firma Jan Onrust uit Oostzaan overgenomen door de Enhabo en ging dit bedrijf, dat tot dan toe slechts één lijn tussen Purmerend, Landsmeer en Amsterdam Noord reed, ook in Oostzaan en Zaandam rijden.

Er werd toen een lijn 2 ingesteld tussen Station Zaandam vanwaar via de Gedempte gracht en de Peperstraat naar Oostzaan werd gereden en verder via Kadoelen naar Amsterdam Buiksloterweg met een standplaats bij het Tolhuis. In de jaren 1960 volgde verlegging via de toen nieuwe wijken Poelenburg en Peldersveld in Zaandam.

Op 22 november 1970 werd lijn 2 samen met lijn 1 vanaf het Mosplein via de IJtunnel doorgetrokken naar het stationsplein. Beide lijnen werden hierbij opengesteld voor stadsvervoer. Buiten de spitsuren werden de lijnen 1 en 2 verlegd via Banne Buiksloot ter vervanging van GVB lijn 34 die in een Enhabo spitslijn werd omgezet. De reden hiervan was dat de gemeente Amsterdam 80% van de aandelen van de Enhabo had overgenomen en op deze manier efficiënter kon werken door het streekvervoer in te schakelen voor het verzorgen van stadsvervoer.

Het werd echter geen succes omdat de bewoners van de Banne met volle bussen te maken kregen, en de doorgaande reizigers een heel stuk moesten omrijden. Op zaterdag bleek de capaciteit veel te gering en werden door het GVB extra bussen op lijn 34 ingezet. Na een jaar werd deze constructie weer ongedaan gemaakt en werd lijn 34 weer een volwaardige GVB-lijn. Lijn 1 en 2 kregen weer hun oude route via de Metaalbewerkersweg en de Stoombootweg. Op zaterdag werd op lijn 2 een tussendienst tussen Oostzaan en Zaandam gereden.

In 1976 werd in opdracht van minister Tjerk Westerterp de frequentie in de avonduren en op zondag (net als bij lijn 1) teruggbracht tot een uurdienst. De chauffeurs van de Enhabo gingen hier niet mee akkoord en voerden actie waarna de halfuurdienst terugkeerde.

Op 24 mei 1982 werd lijn 2 vernummerd in lijn 92 in het kader van de ophoging van de lijnnummers bij de Enhabo met 90 om doublures met het GVB te voorkomen. In Zaandam werd de lijn in 1983 verlengd naar het nieuwe station.

In april 1991 werd lijn 92 een NZH-lijn omdat de onder curatele staande Enhabo, er liep een surseance van betaling, was overgenomen door de NZH. Omdat de Gedempte gracht in Zaandam een voetgangersgebied werd moest de lijn worden verlegd naar de naastgelegen Vinkenstraat.

In mei 1999 werd lijn 92 een Connexxionlijn.

In september 2004 werd de route tussen Molenwijk en Kadoelen verlegd via een nieuwe busbaan ten zuiden van de ringweg waarmee de route door de smalle Adriaan Loosjesstraat verviel. In Zaandam vond een verlegging plaats via het nieuwe busstation de Vlinder en werd voortaan langs de Vijfhoekpark en via de Wibautstraat naar het station gereden. Op 14 december 2014 kreeg de lijn zijn eindpunt op het busstation IJzijde achter het Centraal Station.

Op 11 december 2010 werd lijn 92 vernummerd in lijn 392 en omgezet in een R-net lijn. De aloude Enhabo route door de Stoombootweg in Kadoelen werd na bijna 90 jaar verlaten en voortaan werd via de IJdoornlaan en het Buikslotermeerplein gereden. Op 22 juli 2018 bij de ingebruikname van de Noord/Zuidlijn werd de lijn ingekort tot het metrostation Noord.

In de hoogzomer van 2016 is de lijn in verband met de afsluiting van de IJtunnel tijdelijk ingekort tot het Buikslotermeerplein. Dit in tegenstelling tot de lijnen 391 en 394 die tijdelijk door de Coentunnel rijden. Daarom is ter vervanging een tijdelijke lijn 393 ingesteld die vanaf het Buikslotermeerplein via het Mosplein en de route van lijn 391 en 394 naar busstation de Vlinder in Zaandam rijdt.

Op 6 januari 2020 verscheen opnieuw een (spits)lijn 393. Nu ter compensatie van de tijdelijk verlegde lijn 392 en 394 ivm. de renovatie van de Beatrixbrug in het centrum van Zaandam. Er wordt in de spitsrichting gereden tussen het Zaans Medisch Centrum en Amsterdam Centraal via De Weer, Vermiljoenweg, Vijfhoek en De Vlinder.[1]

Er bestaat ook een nachtbus met het lijnnummer N92.