Buslijn 301 (Amsterdam-Edam)

De lijn werd onder de lijnletter A op 16 mei 1949 ingesteld door de Naco ter vervanging van de opgeheven Waterlandse tram van het tramstation Valkenweg in Amsterdam naar het busstation Purmerend Tramplein. Net als bij de tram (en tot 1956 ook voor de tram naar Volendam) voer er een bootje tussen het tramstation aan de Valkenweg en het Noord-Zuid-Hollandsch Koffiehuis op het Amsterdamse Stationsplein. In Purmerend werd de lijn later van het Tramplein doorgetrokken naar de nieuwbouwwijk Overwhere.

In 1968, bij de opening van de IJ-tunnel, bleef de lijn eindigen aan de Valkenweg. Het bootje naar het NZH-koffiehuis werd later opgeheven en de passagiers werden verwezen naar het Valkenwegveer van het GVB. Rond 1970 werd de lijn door de IJtunnel verlengd naar het Waterlooplein.

In 1972 fuseerde de NACO met de NZHVM en werd lijn A vernummerd in lijn 100. Ook werd het Amsterdamse eindpunt verlegd van het Waterlooplein naar de Prins Hendrikkade bij de Sint-Nicolaaskerk, schuin tegenover het Centraal Station. Op sommige tijden werd rechtstreeks via de Nieuwe Leeuwarderweg gereden en op andere tijden via het winkelcentrum Buikslotermeerplein.

Een deel van de ritten reed later door naar Middenbeemster. De lijn groeide uit tot een drukke forensenlijn met in de spitsrichting een hoge frequentie met gelede bussen. Tussen Watergang en Purmerend kwam een busbaan gereed langs het Noordhollandsch Kanaal, die alleen in de spitsrichting werd gebruikt (ochtendspits naar Amsterdam en middagspits naar Purmerend). Rond 2000 werd de standplaats aan de Prins Hendrikkade vervangen door een tijdelijk busplatform aan de oostzijde, nabij het voormalige PTT-gebouw.

In 1999 ging de NZHVM op in Connexxion. Eind 2005 nam Arriva Personenvervoer Nederland, dat de concessie na aanbesteding gewonnen had, de exploitatie over. In 2009 werd de standplaats verplaatst naar het nieuwe busstation IJsei aan de achterzijde van het Centraal Station.

Op 11 december 2011 werd de exploitatie overgenomen door EBS en kreeg de lijn het R-net nummer 301 waarbij een deel van de bussen vanaf Overwhere doorrijdt naar De Rijp. Vergeleken met de Arriva-periode rijdt er nog maar een beperkt aantal gelede bussen: de meerderheid van de bussen is van het gebruikelijke eendelige model met twee assen. Sinds 17 augustus 2014 wordt door de helft van de diensten om en om vanaf Overwhere doorgereden naar de Rijp en naar Edam.

Op 22 juli 2018 bij de ingebruikname van de Noord/Zuidlijn rijdt de lijn niet meer naar De Rijp en in Amsterdam zijn de meeste ritten ingekort tot metrostation Noord. Op werkdagen overdag rijdt een aantal ritten door naar de Buiksloterweg. Sinds 3 maart 2019 werd de Buiksloterweg omgeruild voor het Hagedoornplein.