Broeders van de Onbevlekte Ontvangenis van Maria

De Broeders van de Onbevlekte Ontvangenis van Maria (Latijn: Congregatio Fratrum Immaculatae Conceptionis Beatae Mariae Virginis; afgekort: F.I.C.), ook wel Broeders van Maastricht of Broeders van de Beyart genoemd, is een wereldwijde rooms-katholieke congregatie die zijn hoofdzetel in Maastricht heeft. De congregatie is in Nederland vooral bekend vanwege de rooms-katholieke lagere scholen en ulo-scholen, die ze vanaf het midden van de 19e eeuw oprichtten in plaatsen als Maastricht, Nijmegen, Helmond (1880-1999), Veghel (1879-1988), Amsterdam, Den Haag en Schiedam.

Het klooster 'de Beyart' van de Broeders van Maastricht omstreeks 1900

Geschiedenis

De congregatie werd in 1840 door Mgr.Louis Hubert Rutten te Maastricht opgericht. Medewerkers van het eerste uur waren Jacques Hoecken uit Tilburg en Charles van Weert uit 's-Hertogenbosch. Het klooster was aanvankelijk gevestigd aan de Bogaardenstraat en de Capucijnengang in het Statenkwartier. In 1854 werd hier de eerste lagere school opgericht, de Sint-Aloysiusschool, en in 1873 de Sint-Bernardusschool. In 1878 telden de diverse broederscholen in Maastricht 1700 leerlingen, waarvan 1500 uit minvermogende gezinnen kwamen (600 betaalden helemaal geen schoolgeld).[1] Ook hadden de broeders in Maastricht al vroeg een opleiding tot onderwijzer om daarmee te voorzien in de opleiding van onderwijzers voor de vele lagere scholen in Nederland.

Van 1894-96 werd in Maastricht een nieuw moederhuis gebouwd op het terrein van het voormalige zustersklooster van de Beyart aan de Brusselsestraat. In 1843 werd in Den Bosch een tweede klooster gesticht. In 1845 werd hier een weeshuis opgericht. In dat jaar vestigden de broeders zich ook in het Doofstommeninstituut in Sint-Michielsgestel.

Vanaf de oprichting hielden leden van de congregatie zich bezig met de opleiding van onderwijzers, vaak als aanvullende taak binnen de lagere scholen. De leden van de congregatie worden om die reden vaak aangeduid als de Broeders van Maastricht of de Meesters uit Maastricht. In 1909 opende aan de Tongerseweg in Oud-Vroenhoven, toen nog buiten Maastricht gelegen, de Kweekschool van de Broeders van de Onbevlekte Ontvangenis. In 1910-11 werd door de broeders in Den Haag een normaalschool gesticht, die in 1931 zou uitgroeien tot de Bisschoppelijke Kweekschool voor Onderwijzers. De broeders verzorgden deze nieuwe opleiding in directe opdracht van Mgr. Aengenent, bisschop van het Bisdom Haarlem.[2] Het Haagse Stadsklooster aan het Westeinde bestaat inmiddels al meer dan 150 jaar.

De 450 leden tellende congregatie heeft zijn werkterrein in Nederland (sinds 1840), Indonesië (sinds 1920), Chili (sinds 1951), Malawi (sinds 1960) en Ghana (sinds 1965). Door teruggang van het aantal broeders heeft de congregatie zich in de laatste decennia uit het onderwijs in Nederland teruggetrokken.

Erfgoed

Kloosters en scholen in Maastricht
  • Bogaardenstraat 50, eerste klooster
  • Brusselsestraat 46, poort Aloysiusschool
  • Kloosterpoort aan de Brusselsestraat
  • Kweekschool van de Broeders, Tongerseweg,

Kloosters en scholen elders
  • Doveninstituut, Sint Michielsgestel
  • St. Josephschool, Nijmegen
  • Ingang Bernardusschool, Stadhouderskade, Amsterdam

Bronnen, voetnoten
  • Boogard, J. van den (2004): De Schooltijd Achterna... 150 jaar Aloysiusschool Maastricht 1854-2004. Maastricht (online tekst op zichtopmaastricht.nl)
  • Ubachs, P.J.H., en I.M.H. Evers (2005): Historische Encyclopedie Maastricht. Walburg Pers, Zutphen. ISBN 90-5730-399-X
  1. Van den Boogard, p.10.
  2. Br. Emilius Gordijn: Van Normaalschool tot Pedagogische Academie 1877-1977, R.K. Pedagogische Academie Mariahoeve, 's-Gravenhage, 1977.
Zie de categorie Brothers of Maastricht van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.