Bithynië

Bithynië (Oudgrieks: Βιθυνία Bithunía; Latijn: Bithynia) is een historische landstreek, gelegen in het noord(west)elijke deel van Klein-Azië. Later was het onderdeel van de Romeinse provincie Pontus et Bithynia.

Bithynië op een 15e-eeuwse kaart (in het uiterste noordwesten)

In de oudheid was het, ondanks het hoofdzakelijk bergachtige karakter, een vruchtbare landstreek, met rijke marmergroeven en goede communicatiemogelijkheden. De Bithyniërs waren van Thracische oorsprong. Zij lagen voortdurend in oorlog met de Griekse kuststeden van Klein-Azië, en wisten zelfs tijdens de Perzische overheersing enige zelfstandigheid te bewaren.

In 297 v.Chr. stichtte een zeker Zipoëtes er een eigen koninkrijk met een nationale dynastie. Zijn opvolgers, die alternerend Nicomedes en Prusias heetten, wisten zich te handhaven door de combinatie van weloverwogen bondgenootschappen (bijvoorbeeld met de Galaten) en een agressieve politiek tegenover hun buurstaten, met name de Griekse stad Heraclea (aan de Zwarte Zee) en het Seleucidenrijk, later ook Pergamon. Zij brachten hun land op die manier tot grote bloei en bevorderden de hellenisering.

In 74 v.Chr. vermaakte koning Nicomedes IV zijn rijk bij testament aan Rome. Bithynië zou nu opgaan in de provincia Pontus et Bithynia.

Belangrijke steden in Bithynië waren: Nicomedia, Chalcedon, Prousa, Apamea Myrlea en Nicea