Anatolië

Anatolië (Turks: Anadolu, Grieks: Ἀνατολία) en Klein-Azië zijn namen voor het schiereiland in het uiterste westen van Azië dat een deel van het land Turkije beslaat.

Anatolië
Schiereiland van  Turkije
Grenzen van het traditionele Anatolië
Locatie
Land Turkije
Coördinaten39°NB, 32°OL
Algemeen
Oppervlakte757.000 km²
Lengte1300 km
Breedte670 km
Hoogste puntKaçkar Dağı (3937m)

Vaak wordt het hele Aziatische deel van Turkije tot Anatolië gerekend. Dit grenst in het westen aan de Egeïsche Zee, in het noordwesten aan de Zee van Marmara en Thracië en dus Europa, in het noorden aan de Zwarte Zee, in het oosten aan Georgië, Armenië, Azerbeidzjan (door de Azerbeidzjaanse enclave Nachitsjevan) en Iran, in het zuidoosten aan Irak en Syrië, en in het zuiden aan de Middellandse Zee. Het eiland Cyprus ligt ten zuiden ervan. De oppervlakte van Anatolië bedraagt ongeveer 756.000 vierkante kilometer.

Traditioneel wordt met Anatolië een kleiner gebied bedoeld, zonder het zuidoostelijke deel van Turkije.

De naam Anatolië komt van het Griekse woord voor het rijzen [van de zon] oftewel het oosten. De Romeinen noemden het gebied Asia Minor, afgeleid van het Griekse Micra Asia (beide betekenen 'Klein-Azië'), waarmee onderscheid gemaakt werd met (de rest van) het grote Azië, verkort Asia genoemd. Het gebied heeft hoge gebergten en een landklimaat, maar aan de kusten is er laagland, waar een gematigd zeeklimaat langs de Zwarte Zee en de Zee van Marmara en een mediterraan klimaat langs de Egeïsche Zee en de Middellandse Zee heerst.

Op het schiereiland komen regelmatig aardbevingen voor. Dwars door Anatolië loopt een breukensysteem in de richting zuidwest-noordoost. Het systeem vormt de begrenzing van de Arabische plaat in het oosten en de Anatolische/Turkse plaat in het westen. Door de noordwaartse beweging van de Arabische plaat treden er in dit breukgebied vooral horizontale verschuivingen op in de aardkorst, waardoor spanningen worden opgebouwd die zich ontladen in de vorm van aardbevingen.

Geschiedenis

Het gebied was in het neolithicum reeds bewoond door een volk dat permanente nederzettingen bouwde zoals Çatal Hüyük. Er was toen al ontginning van obsidiaan in het Taurusgebergte.

In de loop van duizenden jaren hebben er veel verschillende volkeren en culturen hun invloed uitgeoefend, zoals de Hattiërs die er rond 2500 v.Chr. arriveerden, gevolgd door de Hettieten, die er rond 2000 v.Chr. een groot rijk stichtten, de Arameeërs, Assyriërs, Lydiërs, Frygiërs, Grieken (veel van de Griekse filosofen woonden in Anatolië), Kelten (Galaten), Perzen, Armenen, Romeinen, Byzantijnen, Seltsjoeken, Osmanen, Koerden en Turken. Anatolië wordt ook genoemd als de plaats waar de Etrusken vandaan kunnen zijn gekomen. Ook de legendarische Amazonen leefden in Anatolië.

Historische plaatsen in Turkije
Polemonion
Rumkale
Georgische
Kerken
Anatolische culturen
Ruïnesteden uit Klassieke oudheid
Bestaande steden uit Klassieke oudheid
Göreme
Arslantepe
Harput
Laodicea Combusta
Çavustepe
Anazarbus
Kastabala
Gangra
Kyaneai
Labranda
Dorylaion
Panderma
Biziye
Cypsala
Temenotyrai
Philomelion
Neocaiseria
Daras
Altintepe
Alexandria
Pessinus
Iasos
Mopsuestia
Corycus
Ariassos
Tios
Tephrike
Kaymakli
Asikli Höyük
Ankuwa
Sapinuva
Pompeiopolis
Sogmatar-Suayb
Nevali Çori
Arsameia
Oylum Höyük
Yesemek
Tilmen
Elaiussa
Seleukeia
Antiochetta
Beycesultan
Bathonea
Apollonia
Zippalanda
"Klein-Azië" of "Asia Minor" op een kaart uit 1911

Tijdsindeling Anatolië

  • Çatal Hüyük 6500-3000 v.Chr.
  • Hacilar 6500-5000 v.Chr.
  • Vroege bronstijd 3000-2000 v.Chr. (Alaca Hüyük 2500-2300 v.Chr.)
  • Middenbronstijd 2000-1700 v.Chr.
  • Late bronstijd 1700-1200 v.Chr.
Zie de categorie Anatolia van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.