Biodiversiteitsverdrag

Het Biodiversiteitsverdrag van Rio de Janeiro (officieel: Verdrag inzake Biologische Diversiteit, Convention on Biological Diversity (CBD)) is een internationaal verdrag, waarbij 195 landen, en de Europese Unie partij zijn. Het verdrag geldt in alle landen van de Verenigde Naties, behalve in de VS (die hebben ondertekend, maar nooit geratificeerd) en Andorra. Het verdrag kon vanaf 5 juni 1992 worden ondertekend en is in werking getreden op 29 december 1993.

Convention on Biological Diversity
Verdragspartijen  Ondertekend, niet geratificeerd  Niet ondertekend
Onderwerp	Biodiversiteit
Ondertekend	5 juni 1992 in Rio de Janeiro
In werking getreden	29 december 1993
Ondertekenaars	168
Partijen	196
Depositaris	Secretaris-generaal van de Verenigde Naties
Status	in voege
Taal	Engels
Talen	Arabisch, Chinees, Frans, Russisch, Spaans
Portaal    Politiek

Het verdrag is tot stand gekomen op de VN-conferentie inzake Milieu en Ontwikkeling, die plaats had in Rio de Janeiro van 3 tot 14 juni 1992. De landen verplichten zich de biodiversiteit zowel in hun eigen land te beschermen als ook geëigende maatregelen te nemen ter ondersteuning van de bescherming van de biodiversiteit in de ontwikkelingslanden. Het verdrag onderstreept dat landen soevereine rechten hebben op hun genetische bronnen. Zonder toestemming van een land kunnen niet zomaar zaden en planten uit het betreffende land worden meegenomen.

Belangrijke onderwerpen van het Biodiversiteitsverdrag zijn:

• Identificering en bewaking van de biodiversiteit;
• Bescherming van de biodiversiteit in de natuurlijke omgeving (in situ), zowel binnen als tussen soorten alsook in ecosystemen en buiten de natuurlijke omgeving (ex situ) zoals het bewaren van zaad in zaadbanken;
• Onderzoek, opleiding en Public relations;
• Regeling van de toegang tot en het gebruik van genetische bronnen;
• Technologieoverdracht, wetenschappelijke samenwerking en informatie-uitwisseling;
• Bij het toepassen van de genenbronnen in de plantenveredeling en biotechnologie het regelen van een redelijke verdeling van de voordelen van het gebruik;
• Bij de financiering van de toepassing van het Biodiversiteitsverdrag hebben de ontwikkelde landen een speciale verantwoordelijkheid;
• Het nationaal rapporteren van de inspanningen met betrekking tot de uitvoering van de in het verdrag gemaakte afspraken.

Sinds Rio is het denken over natuurbeheer in brede kring veranderd en is er ook een duidelijk toenemende belangstelling voor autochtone bomen en struiken. Het jaar 2010 is uitgeroepen tot Internationaal Jaar van de Biodiversiteit, waarmee de Verenigde Naties de aandacht vestigden op het Biodiversiteitsverdrag.

Het ontwikkelen van nieuwe rassen voor de teelt van teff in Nederland is een voorbeeld van de toepassing van het Biodiversiteitsverdrag.