Bernard Vanden Berghe

Bernard Vanden Berghe volbracht de volgende studies:

• filosofie en theologie aan het Grootseminarie van Mechelen (1934-1935) waarna hij priester werd gewijd op 15 juni 1935;
• kandidaat wijsbegeerte en letteren (klassieke filologie) aan de Katholieke Universiteit Leuven (1935-1937).

Hij diende onder drie kardinaal-aartsbisschoppen: Jozef-Ernest van Roey, Leo-Jozef Suenens en Godfried Danneels.[1] Hij bekleedde achtereenvolgens de volgende functies of ambten, over een periode van vijfenzestig jaar:

• leraar aan het Sint-Pieterscollege (Leuven) (1937-1939);
• directeur aan het Heilig-Hartcollege (Ganshoren) (1939-1949);
• pastoor van de Nationale Basiliek van het Heilig Hart in Koekelberg (1949-1966);
• medeverantwoordelijke voor de Christi-Gloriosikerk[2], in Civitas Dei [3] het paviljoen van het Vaticaan op Expo 58;[4]
• deken van het dekenaat Koekelberg (1963-1966);
• adjunct van de vicaris-generaal, vicariaat Brussel (1963-1982);
• pastoor van de Brusselse Kathedraal van Sint-Michiel en Sint-Goedele (1966- 1992);
• deken van het dekenaat Brussel (1966-1992);
• zonedeken Brussel-Centrum (1966-1992);
• pastoor van de Sint-Niklaaskerk (Brussel) (1967- 1992) en de Onze-Lieve-Vrouw van Finisterraekerk in Brussel (1971-1992);
• parochieadministrator in Brussel, Sint-Jacob-op-Koudenberg (1978-1992);
• verantwoordelijke van de ploeg van de pastorale sector Sint-Gorik (1990-1992);
• verantwoordelijke pastoraal voor toerisme in het vicariaat Brussel (1992-2002).

In 1939 kreeg hij de opdracht een nieuw bisschoppelijk college te stichten in de gebouwen van de voorlopige Nationale Basiliek van het Heilig Hart van Koekelberg gelegen in Ganshoren, met de toepasselijke naam Heilig-Hartcollege. Toen vond hij zichzelf met zijn 27 jaar te jong, maar daar had kardinaal van Roey geen oren naar.[5]

Hij slaagde er in enkele maanden in om het gebouw, dat vroeger een kerk en klooster omvatte, geschikt te maken voor een school met o.a. klaslokalen en een speelplaats.

Ondanks de moeilijke oorlogsjaren, slaagde hij erin het college en de eraan verbonden Nederlands- en Franstalige voorbereidende afdelingen te doen uitgroeien tot een succesvolle school.

Herdenkingszegel van de inwijding van de Basiliek van Koekelberg op 14 oktober 1951. E.H. B. Vanden Berghe houdt de rechterzijde van de mantel van kardinaal Van Roey vast.

Hij was gedurende zeventien jaar pastoor van de nationale basiliek van Koekelberg. Het was een levendige en vooruitstrevende kerkgemeenschap in de aanlooptijd van het Tweede Vaticaans Concilie. Hij bekleedde dit ambt toen de basiliek op 14 oktober 1951 plechtig werd ingewijd door kardinaal Jozef Van Roey en het voltallig Belgische episcopaat.

Als pastoor van de kathedraal was Bernard Vanden Berghe onder meer verantwoordelijk voor de organisatie van de jaarlijkse plechtigheden van het Te Deum op de Nationale feestdag van België die wordt bijgewoond door de koning en andere leden van de Belgische koninklijke familie evenals op de Koningsdag.

Als adjunct van de vicaris-generaal voor Brussel kreeg Vanden Berghe te maken met de spirituele armoede en vereenzaming van een zeer gemengde bevolking. Geïnspireerd door de principes van het Tweede Vaticaans Concilie, ging hij zich in deze stad bezighouden met de verschillende domeinen van de pastorale werking.

Als perfect tweetalige was hij de grondlegger van de Nederlandstalige pastoraal in Brussel en stichtte hij de Pastorale Raad voor Brussel-Nederlands. Ook was hij een belangrijk pleitbezorger van de oecumene en lag hij aan de basis van het Interkerkelijk Comité voor Brussel, dat zich als doel stelt te streven naar openheid en het samenbrengen van de verschillende culturele gemeenschappen van Brussel.

Hij nam ook het initiatief voor hoogwaardige liturgische vieringen met koren uit binnen en buitenland in de kathedraal.[6]

Hij stimuleerde eveneens het op 6 december 1971 door hem, samen met Herman Servotte en Marie-Rose De Give opgerichte project Open Deur[7], een centrum voor eerstelijnshulp voor mensen met levensvragen, met een vertaaldienst voor migranten.[8]

Onder zijn impuls was er veel mogelijk[9] In 1973 kwam er een mobiel Positief (orgel)[10], in 1977 een koororgel.[11] De organist-titularis Jozef Sluys[12] organiseerde daar in 1979, ter gelegenheid van het millennium van de stad Brussel[13] , een eerste Internationale Orgelweek.[14]

Op 17 februari 1978 werd een nieuw centrum, El Kalima[15] , opgericht teneinde te kunnen antwoorden op vragen om informatie over de islam [16], over de dialoog tussen christenen en moslims en over het samenleven tussen deze godsdiensten.[17]

In 1980 startte hij de vzw Kerk en Toerisme (nu Christelijk Dienstbetoon in Toerisme Brussel, of CDTB)[18]. Het initiatief werd uitgebreid tot andere kerken in de stad zoals de Sint-Niklaaskerk, de Kapellekerk, de Goede Bijstandskerk en de Begijnhofkerk. De laatste jaren voor zijn pensioen engageerde hij zich in de pastoraal voor toerisme, de seniorenpastoraal en de gezinspastoraal.

Op 1 december 2012 werd zijn honderdste verjaardag gevierd in de Kathedraal van Sint-Michiel en Sint-Goedele in de aanwezigheid van kardinaal Godfried Danneels, van aartsbisschop André Léonard, van Jean Kockerols, hulpbisschop van het aartsbisdom Mechelen-Brussel. Kardinaal Danneels concelebreerde er een schare priesters uit Brussel. Voormalig kathedraalorganist Jozef Sluys bedankte hem voor zijn inzet om de orgelcultuur te stimuleren door een stuk te spelen op het koororgel dat monseigneur Vanden Berghe liet bouwen: Allein zu dir, Herr Jesu Christ van Johann Pachelbel.[19]

Volgens zijn laatste wens had de viering plaats in de kathedraal waar hij zelf zesentwintig jaar lang pastoor-deken was geweest. Dat geschiedde op 26 Mei 2015.
Tien jaar voor zijn dood schreef hij een lange afscheidsbrief daarin overheersen gevoelens van dankbaarheid. "Ik heb het steeds gezegd en herhaal het graag: ik ben een gelukkige mens en priester geweest, en dat gedurende heel mijn leven. Dat is een uitzonderlijke genade. Ik dank de Heer."[20]

• Erekanunnik van het Sint-Romboutskapittel in Mechelen (23 augustus 1950)
• Pauselijk huisprelaat (5 december 1966)

• Odis, Heilig-Hartcollege (Ganshoren).
• Erik Meeussen en Patricia Quaghebeur. Bernard Vanden Berghe. Odis.
• Het Nieuwsblad, 19 juni 2001, Kerkelijk parcours om je Godshuis te vinden.
• Odis, Brussel Onhaal - Open Deur.
• 40 jaar parochie Onze-Lieve-Vrouw van Goede Bijstand.
• (fr) Cathobel, Mgr.Vanden Berghe, jonge eeuweling.
• (fr) Cathobel, Overlijden van Mgr. Bernard Vanden Berghe.
• (fr) Pastoralia September 2015 p.27 Begrafenis van Mgr. Bernard Vanden Berghe
• Pastoralia, Juni 2015 p.28, In memoriam monseigneur Bernard Vanden Berghe.
• Kadoc, Pastoraal in de hoofdstad.
• Bruzz, Een kerk is geen museum.
• Bruzz, Kerk en Toerisme verklaart^{[dode link]}.
• Kadoc. Archief van Bernard Vanden Berghe.
• Brussel Onthaal-Open deur.
• Het Nieuwsblad, 9 juli 2005, Zondagsmuziek in Brusselse kathedraal.
• Basiliek van Koekelberg.
• El Kalima
• Th. C. Madder, In memoriam monseigneur Bernard Vanden Berghe, Kerk en Leven, (Aartsbisdom Mechelen-Brussel), 10 juni 2015, p.16.
• Jozef Sluys

1. Th. C. Madder, In memoriam monseigneur Bernard Vanden Berghe, Kerk en Leven, (Aartsbisdom Mechelen-Brussel), 10 Jun 2015, p.16. Laatst geraadpleegd op 5 Dec 2016.
2. E. De Smet, Eventjes Stad van God, Kerk en Leven, 16 april 2008, p. 12. Laatst geraadpleegd 5 december 2019.
3. . Civitas Dei . De kerk op Expo 58. Laatst geraadpleegd op 5 Dec 2019.
4. De eerste keer dat ook het Vaticaan een paviljoen had. Laatst geraadpleegd op 5 Dec 2019.
5. ^{[dode link]} Kerk en Leven, (Aartsbisdom Mechelen-Brussel), 10 Jun 2015, p.16. Laatst geraadpleegd 5 december 2019
6. Th. C. MADDER, 75 jaar Priester Mgr. Bernard Vanden Berghe gehuldigd, Kerk en Leven (Vicariaat Brussel), Jul 1987, p.4. Laatst geraadpleegd 5 Dec 2019.
7. Brussel Onthaal Open Deur. Laatst geraadpleegd op 4 Dec 2019.
8. E. Meeussen, P. Quaghebeur, Stichter Brussel Onthaal, Odis. Laatst geraadpleegd op 4 Dec 2019.
9. G. Van der Speeten, Musiceren in een zwaluwnest, De Standaard, 1 Aug 2009. (Opm: De verslaggever verwart wel deken Bernard Vanden Berghe met de latere bisschop Paul Van den Berghe). Laatst geraadpleegd 6 Dec 2019.
10. Neobarok Verplaatsbaar orgel (Collon, 1973). Laatst geraadpleegd 6 Dec 2019.
11. Neobarokorgel in het koor (Colon 1977).Laatst geraadpleegd op 6 Dec 2019.
12. Jozef Sluys. Laatst geraadpleegd op 6 Dec 2019
13. T. Trachet, De mythe van de oorsprong van Brussel, Skepp, 20 Mei 2009. Laatst geraadpleegd op 6 Dec 2019.
14. J.M. Binst, 25ste editie Brusselse Internationale Orgelweek,Bruzz, 14 Oct 2004. Laatst geraadpleegd op 6 Dec 2019.
15. Als deken van de SintMichiels- en Sint-Goedelekathedraal lag hij mede aan de basis van talrijke initiatieven zoals Open Deur/Brussel Onthaal, Christelijk Dienstbetoon in Toerisme, het Interkerkelijke Comité Brussel, El Kalima. Laatst geraadpleegd op 5 Dec 2019.
16. Brussel Onthaal Open Deur. Geschiedenis, De vragen over de Islam werden heel specialistisch. Laatst geraadpleegd op 4 Dec 2019.
17. P. Granier, Portes Ouvertes » au Centre El Kalima, Cathobel, 11 Oct 2013. Laatst geraadpleegd op 4 Dec 2019.
18. J.M. Binst Een Kerk is geen museum. Bruzz. 16 Jun 2006. Laatst geraadpleegd op 4 Dec 2019
19. Th. C. MADDER, Een herder op maat van Brussel, Kerk en Leven (Vlaams-Brabant en Mechelen), 2 jan 2013, p. 23. Laatst geraadpleegd 5 Dec 2019.
20. . Kerk en Leven, (Aartsbisdom Mechelen-Brussel), 10 juni 2015, p.16. Laatst geraadpleegd op 5 december 2019.