Aulos (blaasinstrument)
De aulos is een blaasinstrument uit de oud-Griekse en de oud-Egyptische muziek. Ook Etruskische afbeeldingen ervan zijn bekend. Het woord αὐλός had in het Oudgrieks oorspronkelijk de betekenis van buis,[1] maar werd volgens de klassieke lexica ook gebruikt om te verwijzen naar een fluit,[1][2] een klarinet[1] of een trompet.[2]
Aulos (Grieks)
| ||||
| Tibia (Latijn) | ||||
 | ||||
Voorstelling van een aulosspeler op een Griekse schaal | ||||
| Classificatie | ||||
| Gerelateerde instrumenten | ||||
| doedelzak schalmei launeddas zurna | ||||
| Meer artikelen | ||||
| oud-Griekse muziek oud-Egyptische muziek | ||||
| ||||
Auloi zijn in twee varianten gemaakt: de meest voorkomende variant had twee speelpijpen die een voorzien waren van een dubbelriet, wat het instrument in de familie van de hobo plaatst. Door classici wordt het woord aulos vaak verkeerd vertaald als dubbele fluit.[3] Eén pijp was bedoeld voor begeleiding of bourdon. De andere pijp werd gebruikt om de melodie te spelen. De tweede en zeldzamere variant had slechts één pijp: de monaulos.
De oudste afbeelding van een aulos die gevonden is, stamt uit de 30e eeuw v.Chr., en is afkomstig van de Cycladische beschaving. In de Oud-Egyptische muziek waren auloi populair. Ze werden daar gebruikt vanaf ongeveer de 28e eeuw v.Chr. en legden de basis voor de typische Egyptische muziek. Auloi zijn vooral bekend uit de Griekse oudheid. Daar genoot het instrument weinig status, daar het vaak werd bespeeld door slaven, feestgangers en prostituees. Plato legde een link tussen Dionysus en Korybantes en de aulos, en verbande het instrument dan ook uit zijn Politeia. Ook in de mythologie stond het instrument in kwade reuk: er was een mythe die zei dat satyr Marsyas de uitvinder was van de auloi. Hij daagde luitspeler Apollon uit voor een muzikale wedstrijd, maar verloor jammerlijk en kreeg als straf dat hij werd opgehangen aan een boom om daarna levend gevild te worden.
Er is maar een klein aantal oud-Griekse auloi gevonden uit circa 400 v.Chr. De meest complete is in het British Museum (Elgin aulos) en is van hout. Daarnaast is er een in het Louvre en een vrij complete in Museum Vosbergen in Eelde. De laatste twee zijn van hertenbot gemaakt: de middenvoetsbeentjes van een damhert. In Napels zijn enkele tibia's uit Pompeï van 79 n.Chr. maar die kunnen beter als een ander instrument beschouwd worden.
Moderne verwanten
Op Sardinië wordt nog steeds een instrument bespeeld dat bestaat uit twee of drie rietpijpen met enkelrieten die zo in de mond gestoken worden. Het heet launeddas.
Zie ook
Bronnen, noten en/of referenties
|
 |
Zie de categorie Auloi van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |