Zuurzak

Zuurzak
	Zuurzak (vrucht)
	Taxonomische indeling
Rijk:	Plantae (Planten)
Stam:	Embryophyta (Landplanten)
Klasse:	Spermatopsida (Zaadplanten)
Clade:	Bedektzadigen
Clade:	Magnoliiden
Orde:	Magnoliales
Familie:	Annonaceae
Geslacht:	Annona
	Soort
	Annona muricata; L. (1753)
	Zuurzak (vrucht)
	Afbeeldingen Zuurzak op Wikimedia Commons
	Zuurzak op Wikispecies
Portaal	Biologie

De zuurzak (Annona muricata) – ook guanábana of guyabano – is een plant uit de familie Annonaceae. Het is een kleine, groenblijvende, diep vertakte, tot 10 m hoge boom met roestkleurig behaarde jonge takken. De ovaalvormige, gaafrandige bladeren staan uitgespreid en zijn tot 7 x 20 cm groot en hebben een 1 cm grote bladsteel. Van boven zijn de bladeren donkergroen en glanzend en van onderen lichter groen en dof.

Bloem

De tweeslachtige bloemen groeien aan korte stelen, solitair of in paren aan de stam of aan dikke takken.

Vrucht

De verzamelvrucht van de zuurzak is licht afgeplat, peervormig en vaak gekromd. Ze worden tot 20 x 35 cm groot en 6 kg zwaar. De donkergroene, wittig-groen gespikkelde schil vertoont een ruitjespatroon; ieder ruitje draagt een zachte tot 1 cm lange kegelvormige, gebogen stekel. Het vruchtvlees is sneeuwwit, volrijp zeer zacht, vezelig-pappig, sappig en zoetzuur van smaak. Aan de lucht blootgesteld wordt het vruchtvlees snel bruin. De vruchten bevatten vele 1 x 2 cm grote zaden.

Productie

De zuurzak wordt vaak gebruikt om frisdrank te maken. De zuurzak komt van nature voor in het Caribisch gebied en in Centraal-Amerika. De plant wordt wereldwijd veel in de tropen verbouwd.

In Nederland is deze verwant van de cherimoya (Annonna cherimola) vooral bekend onder zijn Spaanse naam guanábana, door het commerciële product Appelsientje Mango & Guanábana. Waarschijnlijk vindt de fabrikant Riedel de Spaanse naam beter klinken dan zuurzak. De hele vrucht wordt in Nederland ook wel op markten aangeboden.

Medicinaal gebruik

Neem het voorbehoud bij medische informatie in acht.
Raadpleeg bij gezondheidsklachten een arts.

De bladeren van de zuurzak worden traditioneel gebruikt als medicijn tegen hoge bloeddruk.[1] Een studie uit 2011 op muizen zou hebben aangetoond dat extracten van deze vrucht een gunstig effect hebben tegen borstkanker.[2] Anderzijds is er een verband aangetoond met het voorkomen van atypische vorm van de ziekte van Parkinson en het nuttigen van de zuurzakvrucht. Dit zou verklaard kunnen worden door de aanwezigheid van annonacine in zuurzak, wat een zeer sterke complex 1-remmer is van de mitochondriën.[3]

Trivia

In West-Sumatra (Indonesië) en Maleisië wordt de zuurzak ook wel Durian Balando of Durian Belanda ("Nederlandse Doerian") genoemd, waarschijnlijk omdat de Nederlanders de zoete zuurzak wel lekker vonden (in tegenstelling tot de "stinkende" echte doerian). In Oost-Indonesië vindt men de benaming Nangka Belanda. Hier wordt vaak als reden opgegeven dat de vrucht zo heet omdat het vruchtvlees wit is.

Fotogalerij

Bladeren van de zuurzak
Vrucht
Een glas sap

Bronnen

(en) Lans CA. Ethnomedicines used in Trinidad and Tobago for urinary problems and diabetes mellitus. (2006) J Ethnobiol Ethnomedicine 2:45. PMID 17040567 gratis volledige artikel.
(en) Dai, Y., Hogan, S., Schmelz, E.M., Ju, Y.H., Canning, C. & Zhou, K. (2011). Selective Growth Inhibition of Human Breast Cancer Cells by Graviola Fruit Extract In Vitro and In Vivo Involving Downregulation of EGFR Expression. In: Nutrition and Cancer, 63:5.
(en) Lannuzel A, Michel PP, Höglinger GU, Champy P, Jousset A, Medja F, Lombès A, Darios F, Gleye C, Laurens A, Hocquemiller R, Hirsch EC, Ruberg M (2003). The mitochondrial complex i inhibitor annonacin is toxic to mesencephalic dopaminergic neurons by impairment of energy metabolism. In: Neuroscience, 21:2.

Zie de categorie Annona muricata van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Soorten van het geslacht Annona
... · A. ×atemoya (Atemoya) · A. cherimola (Cherimoya) · A. montana (Bergzuurzak) · A. muricata (Zuurzak) · A. purpurea (Soncoya) · A. squamosa (Zoetzak) · A. reticulata (Custardappel) · ...

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[PMID17040567-1] (en) Lans CA. Ethnomedicines used in Trinidad and Tobago for urinary problems and diabetes mellitus. (2006) J Ethnobiol Ethnomedicine 2:45. PMID 17040567 gratis volledige artikel.

[2] (en) Dai, Y., Hogan, S., Schmelz, E.M., Ju, Y.H., Canning, C. & Zhou, K. (2011). Selective Growth Inhibition of Human Breast Cancer Cells by Graviola Fruit Extract In Vitro and In Vivo Involving Downregulation of EGFR Expression. In: Nutrition and Cancer, 63:5.

[3] (en) Lannuzel A, Michel PP, Höglinger GU, Champy P, Jousset A, Medja F, Lombès A, Darios F, Gleye C, Laurens A, Hocquemiller R, Hirsch EC, Ruberg M (2003). The mitochondrial complex i inhibitor annonacin is toxic to mesencephalic dopaminergic neurons by impairment of energy metabolism. In: Neuroscience, 21:2.