Amazon.com

In 2015 bereikt het bedrijf voor het eerst een omzet van meer dan 100 miljard dollar. In 2019 was dit bijna vertienvoudigd tot 1000 miljard dollar ofwel 884 miljard euro. De activiteiten zijn verdeeld over drie onderdelen:

• North America, de online verkopen maken ongeveer 60% van de totale omzet uit.
• International, met een omzetaandeel van ongeveer een kwart.
• Amazon Web Services (AWS), een snel groeiende activiteit met een omzetaandeel van ruim 12% in 2019.

Oorspronkelijk verkocht Amazon alleen boeken, maar later werd daar andere media aan toegevoegd en tot slot ook andere goederen. In 2015 was ongeveer een vijfde van de omzet media gerelateerd en dus zo'n 80% overige artikelen. AWS is een van de grootste aanbieders van clouddiensten ter wereld. In 2019 leverde deze activiteit een bijdrage aan de omzet van 35 miljard dollar.[3] AWS levert de grootste bijdrage aan de winst van het bedrijf.

Amazon startte de activiteiten in juli 1995. In 1997 ging "Earth’s Biggest Bookstore" naar de NASDAQ aandelenbeurs.[4] Er werden 3 miljoen aandelen geplaatst tegen een koers van US$ 16 per stuk.[4] In het zojuist afgesloten boekjaar had het een omzet van 32 miljoen dollar en iets meer dan 250 personeelsleden.[4] Vanaf het begin hadden beleggers al veel vertrouwen in Amazon, dat het ook tijdens de internetzeepbel eind jaren 90 een populair bedrijf voor belegging bleef. Na het knappen van de bel kreeg Amazon veel kritiek op zijn ondernemingsmodel, maar het maakte zijn eerste jaarwinst in 2003. Op 1 juni 2017 bereikte de koers van het aandeel de US$ 1000 en kwam de totale marktkapitalisatie uit op US$ 480 miljard.[5] Sinds de beursintroductie in 1997 is het aandeel driemaal gesplitst, in 1998 2 nieuwe aandelen-voor-1 oud aandeel split, in januari 1999 3-voor-1 en in september 1999 nogmaals 2-voor-1.[5] Zonder deze splitsingen zou het aandeel Amazon een koers van US$ 12.000 hebben.[5]

Amazon heeft internationaal vestigingen in het Verenigd Koninkrijk, Canada, Frankrijk, Duitsland, Italië, Oostenrijk, Japan en China. In Nederland heeft Amazon sinds 12 november 2014 een vestiging voor e-books voor Amazons tablet (de kindle) en per 10 maart 2020 ook voor overige artikelen. In andere landen zijn wel domeinnamen opgeëist, maar deze verwijzen door naar een van de genoemde vestigingen. Zo verwijst www.amazon.ch (Zwitserland) naar de website in Duitsland.

Amazon bezit ook Alexa Internet, A9.com en de Internet Movie Database (IMDb). Daarnaast ontwikkelde het bedrijf Amazon Mechanical Turk.

In juni 2017 deed Amazon een bod op alle aandelen Whole Foods Market.[6] Het internetbedrijf is bereid US$ 42 per aandeel te betalen waarmee de waarde van de totale transactie uitkomt op circa US$ 13,7 miljard.[6] Whole Foods is een Amerikaanse supermarktketen in het hogere marktsegment, met veel biologische artikelen. Als de aandeelhouders instemmen is het de grootste overname uit de geschiedenis van Amazon.[6] Amazon krijgt hiermee een belangrijke additioneel afzetkanaal. De keten is opgericht in 1978 en telt 460 winkels in de Verenigde Staten, Canada en het Verenigd Koninkrijk en had in het laatste afgesloten boekjaar een omzet van US$ 16 miljard.[6] De overname werd op 28 augustus 2017 afgerond.[7] Amazon heeft direct de prijzen van een aantal goedlopende artikelen bij Whole Foods verlaagd.[7]

In juni 2018 maakte Amazon bekend de Amerikaanse onlineapotheek PillPack over te nemen.[8] PillPack bestaat sinds 2013 en verpakt geneesmiddelen op recept. Het bedrijf is uitsluitend actief in de Verenigde Staten. In 2017 heeft Amazon in diverse Amerikaanse staten vergunningen gekregen om voorgeschreven geneesmiddelen te mogen aanbieden. Amazon krijgt met Pillpack een positie in de markt voor receptmedicatie, die alleen in de VS al US$ 560 miljard per jaar groot is.[8] De transactie wordt naar verwachting in 2018 afgerond.

In maart 2020 lanceerde Amazon een Nederlandse webwinkel onder de naam Amazon.nl.[9]

Magazijnmedewerkster aan het werk in een magazijn in Spanje, 2013.

Sinds zijn oprichting heeft Amazon kritiek en controverse uitgelokt omtrent de arbeidsomstandigheden van zijn werknemers:

• Net als Ryanair staat Amazon bekend om zijn anti-vakbondenbeleid.
• In 2013 verschenen in Duitsland[11] en in het Verenigd Koninkrijk (BBC: The truth behind the click) reportages over de slechte werkomstandigheden voor arbeiders in de logistieke verdeelcentra. Deze zouden het risico op mentale en fysieke ziektes verhogen. In zijn reacties stelde Amazon dat de wettelijke bepalingen nageleefd worden.[12]
• Volgens BBC-onderzoek uit 2016 stonden chauffeurs die voor Amazon reden (via een uitzendconstructie) onder zulke tijdsdruk dat hun veiligheid en die van andere weggebruikers in erdoor gevaar werd gebracht. Ze zouden ook voor minder dan het minimumloon aan het werk zijn.[13]
• Het bedrijf heeft sinds 2016 octrooi op een kooi op wielen die magazijnmedewerkers moest transporteren naar de plaats waar ze een pakket op moesten pakken. Invoering van deze rijdende 'arbeiderskooi' ging niet door na een storm van kritiek in de kranten.[14] Een ander octrooi betreft een polsband die de handbewegingen van magazijnmedewerkers volgt en ze kan bijsturen met trilsignalen. Deze uitvinding past volgens Amazons critici in de gewoonte van het bedrijf om medewerkers als menselijke robots te behandelen.[15]
• De lonen van Amazon-medewerkers in de VS zijn zo laag dat velen van hen hun inkomen moeten aanvullen met een overheidsuitkering in de vorm van voedselbonnen, zodat het bedrijf bovenop zijn officiële subsidies nog een verkapte extra subsidie op arbeid geniet.[16] Dit, en vergelijkbare praktijken in andere Amerikaanse bedrijven, was voor politicus Bernie Sanders aanleiding om het wetsvoorstel Stop Bad Employers By Zeroing Out Subsidies Act (Stop BEZOS) op te stellen, dat hier paal en perk aan moet stellen.[17]

Amazon ligt internationaal onder druk vanwege de lage belastingen die het bedrijf betaalt. Sinds de oprichting heeft het nauwelijks vennootschapsbelasting betaald in de Verenigde Staten en in 2011 behaalde het een omzet van £3,35 miljard in het Verenigd Koninkrijk en betaalde daarover slechts £1,8 miljoen aan belastingen.[18] Om de belastingdruk te minimaliseren sloot het in 2003 een overeenkomst met de belastingdienst in Luxemburg; Jean-Claude Juncker was toen premier van het land.[19] Dit legde de basis voor Project Goldcrest, een web van buitenlandse deelnemingen en overeenkomsten om de belastingafdracht te minimaliseren.[19] De Amerikaanse belastingdienst heeft het geheel in onderzoek en eist voor de rechter dat Amazon meer dan US$ 1,5 miljard aan belasting betaalt.[19]

• Op 4 september 2018 kwam de beurswaarde van Amazon boven de 1000 miljard dollar uit.[20] De koers bereikte een niveau van US$ 2050. Na Apple is Amazon het tweede Amerikaanse bedrijf dat die grens doorbreekt.[20] Oprichter en grootaandeelhouder Jeff Bezos heeft een belang van 16% in het bedrijf en is sinds medio 2017 de rijkste man in de wereld.[20]

• Amazon Go

Zie de categorie Amazon.com van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.