Alligatorschildpad

Het verspreidingsgebied omvat het zuidoosten van de Verenigde Staten, in Florida en aangrenzende staten in de kom van de Golf van Mexico. De schildpad houdt van vrijwel alle grotere wateren met ondiepe delen, een modderbodem en enige onderwatervegetatie, en is een echt waterdier dat maar zelden op het land komt. Alleen om de eitjes af te zetten en om van poel te wisselen als de 'thuispoel' dreigt op te drogen wordt het land betreden.

Het schild kan 80 centimeter lang worden, en met kop en nogal lange staart daar bij gerekend, meet dit forse reptiel soms tot ca. 1,5 m. Het schild is opvallend bulterig en heeft drie steile lengterichels en een diep, ruitvormig reliëf. De dunne staart is bijna even lang als het schild en de ogen staan wat meer aan de zijkant van de kop. De relatief grote kop bestaat voor het grootste deel uit kaak, waarvan de kaakspieren tot de krachtigste uit de schildpaddenwereld behoren. De zwaarste erkende alligatorschildpad woog 230 pond (104 kg), en werd in de jaren 60 aangetroffen. In de regel wordt de alligatorschildpad echter niet veel zwaarder dan 75 kilo. Daarmee is dit massieve reptiel toch een van de grootste zoetwaterschildpadden ter wereld.

De roze, wormachtige tong in de bek van de alligatorschildpad (onderaan)

Het menu bestaat voornamelijk uit vis, die de alligatorschildpad lokt door op de bodem te gaan liggen met wijd opengesperde bek en dan de wormachtige tong te bewegen. Het op een rots gelijkende lichaam en het donkere verhemelte dat op modder lijkt zorgen ervoor dat het dier daar erg succesvol in is. De schildpad ziet niet veel en gaat af op gevoel; als de tong wordt aangeraakt klapt de val dicht, wat vaak betekent dat een vis al hapklaar in twee stukken wordt gebeten. Buiten vis gaan ze af op alles wat beweegt, knaagdieren, amfibieën en zelfs watervogels, die de schildpad als een ware alligator onder water sleurt en met de bek en poten uit elkaar trekt. Ook wordt aas gegeten, dat met het goede reukvermogen van de schildpad wordt opgespoord.

De volwassen alligatorschildpad heeft nauwelijks tot geen natuurlijke vijanden. Hij is niet kwetsbaar voor de aanvallen van andere rivierdieren, en weet aanvallen van deze in de regel prima af te slaan. Juveniele exemplaren worden echter vaak opgegeten door vogels en grote vissen. Wilde honden en zwijnen willen nogal eens de eieren opgraven wanneer de vrouwtjes de eieren gelegd en begraven hebben. Het enige waar de populatie daadwerkelijk onder te lijden heeft is de mens.

Net zoals de 'echte' bijtschildpad (Chelydra serpentina) behoren deze dieren met recht tot de familie bijtschildpadden; ze zijn zeker in volwassen vorm ronduit gevaarlijk. De beet die ze kunnen toedienen kan leiden tot ernstige (slagaderlijke) bloedingen. De schildpad kan met gemak een vinger afbijten. De nek van de schildpad kan in een reflex behoorlijk ver worden uitgestoken om een beet toe te dienen. In de streken waar ze voorkomen zit er soms eentje op de bodem van natuurzwembaden en recreatieplassen, en hoewel er vaak speciaal op de aanwezigheid van deze dieren wordt gewezen worden badgasten soms gebeten.

Schildpadden worden vaak in gevangenschap worden gehouden maar de alligatorschildpad is geen huisdier voor beginners. Als ze slecht worden verzorgd blijven ze klein en kwijnen ze weg. Als men ze goed verzorgt worden het vleesverslindende monsters die beter uit de buurt van huisdieren en kinderen kunnen worden gehouden. Volwassen exemplaren hebben bovendien een groot terrarium nodig.

Het vlees van de alligatorschildpad wordt beschouwd als erg smakelijk. Hierdoor is er al sinds de kolonisatie hevig op de schildpad gejaagd waardoor de soort nu zeldzamer is. Vroeger reikte het verspreidingsgebied waarschijnlijk van Zuid-Canada tot het noorden van Mexico. In sommige gebieden is de alligatorschildpad al ernstig bedreigd, echter lang niet overal. In het grootste deel van zijn verspreidingsgebied is de schildpad beschermd.

• Over het exceptionele reukvermogen gaan verscheidene verhalen; onder andere het verhaal van de politie in de VS die er maar niet in slaagde de lijken van een aantal dode mensen op te sporen in een meer, terwijl ze toch echt zeker wisten dat de slachtoffers erin lagen. Een oude indiaan bood uitkomst; een alligatorschildpad werd gevangen en 'aangelijnd' met een touw, en vervolgens in het meer uitgezet. Iedere keer als de lijn niet meer langer werd, zat aan het uiteinde steevast de schildpad aas te eten... Het verhaal is echter niet geverifieerd.

• In 2013 werd in het Duitse Irsee de achillespees van een jongen doorgebeten. Uit de bijtwond kon men afleiden dat er een alligatorschildpad in het meer zit.[4]