Houtkachel

Een houtkachel is een kachel, waarin als brandstof hout wordt gestookt. Een houtkachel kan in principe slechts één vertrek verwarmen, maar er zijn ook houtgestookte centrale verwarmingskachels. Een houtkachel geeft stralingswarmte en kan, in het geval van een dubbelwandig stalen kachel, zorgen voor eenconvectieluchtstroom die het gehele vertrek verwarmt.

Houtgestookte kachel in plaats van open haard
Schema van een hoogrendementshoutvergasserkachel

Inleiding

Een houtkachel heeft een rendement van 50-80% een open haard slechts 10-20%. Het nadeel van een tradtioneel gesloten kachel is dat het vlammenspel niet te zien is. Daarom zijn veel van de moderne houtkachels voorzien van een glazen deur.

De kachel kan gemaakt zijn van gietijzer of van plaatstaal. Bij een gietijzeren of plaatstalen kachel is de binnenkant van de verbrandingsruimte bekleed met vuurvaste stenen of vermiculiet. Moderne kachels hebben een Clean Burning-systeem, waarbij de haard is voorzien van een dubbel verbrandingssysteem, dat tot 90% van de gassen en deeltjes van de rook omzet in warmte. Dit scheelt in de stookkosten, is beter voor het milieu en de ruit blijft goed schoon.

Een houtkachel kan een bron van stof zijn in de woonruimte doordat stof vrijkomt bij het verwijderen van de as of het beladen met stoffige brandstof. Met uitneembare, afsluitbare aslades of zogenaamde aszuigers kan het vrijkomen van stof in huis beperkt worden.

Andere houtkachels

Een fornuis is een kachel met een vlakke bovenkant waarop vroeger gekookt werd en vaak ook met hout gestookt werd.

Zogenaamde allesbranders zijn zowel voor de verbranding van hout als kolen geschikt. Ze zijn niet geschikt voor het verbranden van papier, karton, kunststoffen of vloeibare brandstoffen.

In het geval van een tegelkachel geeft het vuur in korte tijd zijn warmte af aan een grote (honderden kilo's tot enkele tonnen) massa speksteen, leem of chamotte. Gedurende vele uren tot een dag wordt de warmte dan gelijkmatig aan de woonruimte afgegeven. Dit systeem maakt ook een efficiënte verbranding mogelijk.

Milieu- en gezondheidsimpact

Houtkachels zijn door uitstoot van fijnstof, roet, polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK's) en dioxines schadelijker voor het milieu en de volksgezondheid dan gaskachels. Het stoken van houtkachels kan met name in stedelijke woongebieden leiden tot overlast en gezondheidsklachten voor omwonenden. De Rijksuniversiteit Groningen publiceerde hier in 2006 een rapport over. In 2012 publiceerde het Energieonderzoek Centrum Nederland een rapport over houtstook door huishoudens waarin de gezondheidseffecten van houtstook wederom aan bod komen. Volgens een onderzoek van de Vlaamse Milieumaatschappij uitgevoerd tijdens de winter van 2015-2016 in een woonwijk in Dessel is houtverbranding verantwoordelijk voor ongeveer een derde van de totale fijnstofuitstoot in Vlaanderen tijdens de winter. Een houtkachel zou in verhouding zelfs vier keer meer fijnstof uitstoten dan een steenkoolcentrale.[1][2]

Daartegenover staat dat ze, doordat ze gestookt worden met (afval)hout, CO2-neutraal zijn. Tegenwoordig behalen houtkachels een dermate hoge verbrandingsgraad dat een rendement van 80-90% bereikt kan worden. In dit geval wordt gesproken van een HR-houtkachel (een hoogrendementshoutkachel).

De schoorsteen van een houtgestookte kachel moet ten minste één keer per jaar door een erkende schoorsteenveger geveegd worden. Om vervuiling van de schoorsteen met roet en teer tegen te gaan mag het hout maximaal 20% vocht bevatten.

In 2017 werden negen modellen houtkachels door de milieu-inspectie van de FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu van de Belgische markt gehaald omdat ze niet aan de wettelijke normen voldeden. Dit doordat ze ofwel te veel fijnstof of koolstofmonoxide uitstootten, ofwel omdat hun rendement niet hoog genoeg was.[3]

In oktober 2018 sloten 24 partners, waaronder de Vlaamse overheid, houtkachelproducenten en milieuverenigingen, een zogenaamde 'Green Deal Huishoudelijke Houtverwarming' waarin werd afgesproken dat alle houtkachels, pelletkachels en open haarden tegen 2030 maar de helft schadelijke stoffen mogen uitstoten ten opzichte van 2016. Er zou ook naar gestreefd worden om tegen dan alle verouderde kachels buiten gebruik gesteld te hebben, en om eigenaars te sensibiliseren omtrent schoner stoken. Een akkoord over de registratie van alle kachels in Vlaanderen werd niet gevonden. Een aantal organisaties, waaronder de Bond Beter Leefmilieu en Kom op tegen Kanker, betreurden dat de 'Green Deal' niet verder ging en beslisten bewust om de eindtekst niet te ondertekenen.[2][4]

Zie ook
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.