Aida (musical)

Aida beleefde zijn wereldpremière op 16 september 1998 in het Alliance Theatre in Atlanta, waar de voorstelling bijna twee maanden werd gespeeld met Heather Headley in de rol van Aida. Na een aangepaste, eveneens twee maanden durende opvoering in het Cadillac Palace Theatre in Chicago, waarin Headley bij een val lichte verwondingen opliep, volgden 1852 voorstellingen op Broadway tussen maart 2000 en september 2004. Headley won met haar rol de Tony Award en de Drama Desk Award voor beste actrice in een musical in 2000. Naast Headley vertolkten onder anderen ook de popsterren Toni Braxton en Michelle Williams de rol van Aida op Broadway. De opname van de oorspronkelijke Broadwayproductie won de Grammy Award voor beste musicalalbum.

Van 21 oktober 2001 tot en met 3 augustus 2003 speelde de musical, in de Nederlandse hertaling van Martine Bijl, in het Circustheater in Scheveningen. Nederland was daarmee het eerste Europese land waar de show te zien was. De musical werd in totaal 648 keer opgevoerd en trok ruim 1,2 miljoen bezoekers. Hoofdrolspelers waren Chaira Borderslee, Carolina Dijkhuizen en Leona Philippo als Aida, Bastiaan Ragas en René van Kooten als Radames en Antje Monteiro en Marleen van der Loo als Amneris. Marlon David Henry brak met zijn vertolking van Mereb door als musicalster.

Daarnaast werd Aida opgevoerd in onder meer Duitsland, Zwitserland, Hongarije, Tsjechië, Zweden, Brazilië, Japan, Israël, Australië en Zuid-Korea.

Akte I

Het verhaal begint in de Egyptische vleugel van een modern museum, waar een man en een vrouw elkaars ogen ontmoeten. Amneris, een vrouwelijke farao, komt tot leven (Het gaat altijd over liefde) en neemt ons mee naar het oude Egypte, waar Radames, kapitein van het Egyptische leger, net terugkomt uit het land Nubië, dat al lange tijd Egyptes vijand is (Moed wordt altijd beloond). Wanneer zijn soldaten een groep Nubische vrouwen meenemen, vindt hij zichzelf gefascineerd door de kracht en trots van de beeldschone prinses Aida (Vroeger is nu een verre ster).

Aangekomen in Egypte, wordt Aida door Radames gered van een zekere dood in de kopermijnen, als hij haar als hulp naar prinses Amneris, zijn verloofde, stuurt. Radames' vader, premier Zoser, groet zijn zoon met het nieuws dat de farao op sterven ligt en Radames moet gaan voorbereiden op de troon (Bouw maar gauw een piramide).

Radames' Nubische bediende Mereb is een jonge man die de trucs van overleven in Egypte heeft geleerd. Aida naar het paleis brengend, herkent hij haar als de dochter van de Nubische koning (O, ik ken u). Zij beveelt hem om haar identiteit geheim te houden, omdat de Egyptenaren haar anders zullen vermoorden. Als ze bij Amneris is, neemt Aida waar dat de prinses haar liefde voor kleding (Mijn pakkie an) alleen dient als een masker voor haar onzekerheden. Bij een banket maakt de farao bekend dat Radames en Amneris over zeven dagen zullen trouwen. De kapitein realiseert zich dat zijn dagen als ontdekkingsreiziger ten einde zullen komen. Samen met Aida deelt hij hun dromen en betreuringen (Als schepen in de nacht).

Later die nacht maakt Amneris zich zorgen over haar vaders ziekte en vindt in Aida iemand die haar begrijpt en steunt (Mijn pakkie an (reprise)). In de kamer van zijn verloofde steelt Radames een moment met Aida om zijn gevoelens voor haar te delen.

Door Mereb naar het Nubische kamp gebracht, stelt Aida hem voor om haar volk te leiden (Dans van de mantel). Wanneer ze Radames smeekt om hulp voor de Nubiërs, opent hij zijn hart door zijn bezittingen aan hen te geven (Ik niet) en zijn liefde aan haar te verklaren (Verwarrend bestaan). Zij is niet in staat om tegen haar gevoel te vechten en valt in zijn armen.

Hun moment van liefde wordt verstoord door het nieuws dat Radames' leger Amonasro, koning van Nubië en vader van Aida, gevangen heeft genomen. Niet in staat om haar gerust te stellen, verlaat Radames Aida in nood. Aida verzamelt haar volk en verzekert hen dat Nubia nooit zal dood gaan (Gezegend Nubië).

Akte II

Aida, Amneris en Radames vinden zichzelf verstrikt in strijdige loyaliteiten en gevoelens (Te ver gegaan).

Aida en Mereb vinden hun weg naar Amonasro's gevangeniscel, waar ze wordt herenigd met haar vader. Mereb verzint een plan om te ontsnappen tijdens de commotie van Amneris' huwelijk. Om haar vader en land te redden, moet Aida de man van wie ze houdt verraden (Vergeet hem).

Zoser komt achter Radames' affaire en waarschuwt zijn zoon dat het zijn troon kan kosten, maar Radames deelt zijn vaders ambitie niet meer (Zo vader, zo zoon). Zoser beveelt zijn mannen om Aida te vinden en te doden.

Bij het Nubische kamp, ontvangt Aida een verontschuldiging van Radames (De brief van Radames) voor de tactloze manier waarop hij reageerde toen hij hoorde over Amonasro's gevangenschap. Wanneer Egyptische soldaten arriveren om Aida te doden, offert Nehebka zichzelf op zodat de prinses kan leven. Nu is ze nog zekerder van haar besluit om Radames voor altijd te verlaten en Aida zegt hem vaarwel, ondanks de bezwaren van Mereb (O, ik ken u (reprise)).

Radames vertelt Aida dat hij de bruiloft afblaast. Ze weet dat dit de ontsnapping van haar vader onmogelijk zal maken en vertelt hem dat hij ermee door moet gaan (Ergens in de Sterren). Radames stemt hiermee in, op voorwaarde dat ze ontsnapt naar de vrijheid op een boot waar hij voor zal zorgen. De geliefden gaan, met gebroken hart, uit elkaar, maar Amneris heeft hun hele gesprek gehoord en weet dat haar hele aanstaande huwelijk nep en beschamend is (Ik weet het nu).

Het nieuws van Amonasro's ontsnapping verstoort Amneris' bruiloft. Radames leert de waarheid over Aida's identiteit wanneer hij arriveert bij de boot op het moment dat Aida en haar vader instappen. Zoser vermoordt Mereb en Radames helpt Amonasro te ontsnappen. Dan worden hij en Aida gearresteerd wegens hoogverraad.

Bij de rechtszaak, veroordeelt de farao zowel Aida als Radames tot een levende begrafenis. Amneris stijgt naar haar rol als aankomend farao om haar vader ervan te overtuigen dat ze sterven in hetzelfde graf, in een handeling van liefde voor de twee mensen van wie ze hield. Met de dood in de ogen, kijkt Aida naar Radames voor kracht (Verwarrend bestaan (reprise)). Als licht en lucht hen langzaam ontnomen wordt (Als schepen in de nacht (reprise)), zweert Radames dat hij honderden levensjaren naar haar zal zoeken.

Terug in het huidige museum, beginnen de man en vrouw elkaar te herkennen, terwijl de geest van Amneris toekijkt (Het gaat altijd over liefde (reprise)). Ze zijn de reïncarnaties van Aida en Radames en vinden in elkaar een nieuw begin en een oude liefde. Een liefde die nog voor honderden levensjaren zal voortbestaan.

De première van Aida vond op 21 oktober 2001 plaats in het Circustheater in Scheveningen en de laatste voorstelling was op 3 augustus 2003. De première van Aida in concert vond op 20 juni 2019 plaats in het Autotron in Rosmalen en de laatste voorstelling was op 30 juni 2019.