ประชาชน

From Sanskrit प्रजा (prajā, “creature; mankind; people; race; etc.”) + जन (jana, “creature; mankind; people; race; etc.”).

ประชาชน • (bprà-chaa-chon)

1. people.
   • 1932, Constitution of the Kingdom of Siam, Preamble:

     ขอให้รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรของเรานี้ จงเป็นหลักที่สถาพรสถิตประดิษฐานสมรรถภาพอันประเสริฐ เป็นบ่อเกิดความผาสุกสันติคุณวิบุลราศีแก่อาณาประชาชนตลอดจำเนียรกาลประวัติ นำประเทศสยามบรรลุสรรพพิพัฒนชัยมงคล อเนกศุภผลสกลเกียรติยศมโหฬาร

     kɔ̌ɔ hâi rát-tà-tam-má-nuun hɛ̀ng râat-chá-aa-naa-jàk kɔ̌ɔng rao níi jong bpen làk tîi sà-tǎa-pɔɔn sà-tìt bprà-dìt-sà-tǎan sà-mát-tà-pâap an bprà-sə̀ət bpen bɔ̀ɔ-gə̀ət kwaam-pǎa-sùk sǎn-dtì kun wí-bun raa-sǐi gɛ̀ɛ aa-naa bprà-chaa-chon dtà-lɔ̀ɔt jam-niian gaa-lá bprà-wàt nam bprà-têet sà-yǎam ban-lú sàp-pá pí-pát-tá-ná chai-yá mong-kon à-nèek sùp-pá pǒn sà-gon-lá gìiat-dtì-yót má-hǒ-laan

     May this constitution of our kingdom be the eternal pillar, blessed with and established in excellent potency as the source of happiness, peacefulness, and dignity of all our people for good. May it lead the Siamese nation to prosperity and victory of every kind, in addition to endless, enormous, and universal success and honour.

   • 2000, สถาบันภาษาไทย กรมวิชาการ กระทรวงศึกษาธิการ, ประชุมโคลงโลกนิติ, สถาบันภาษาไทย กรมวิชาการ กระทรวงศึกษาธิการ, →ISBN, page 65:

     อัญขยมบรมนเรศร์เรื้อง รามวงศ์ พระผ่านแผ่นไผททรง สืบไท้ แสวงยิ่งสิ่งสดับองค์ โอวาท หวังประชาชนให้ อ่านแจ้งคำโคลง

     an-kà-yǒm bɔ-rom ná-rêet rʉ́ʉang · raam-wong · prá pàan pɛ̀n pà-tai song · sʉ̀ʉp tái · sà-wɛ̌ɛng yîng sìng sà-dàp ong · oo-wâat · wǎng bprà-chaa-chon hâi · àan jɛ̂ɛng kam kloong

     I, the great ruler of mankind, a descendant of the Rama clan, the divine successor to the sovereignty over this realm, have made efforts to seek, and have found, certain teachings that should be heeded. So now I want my people to read and be informed of them, that have been arranged into stanzas.

   • 2007, Constitution of the Kingdom of Thailand, Section 5:

     ประชาชนชาวไทย ไม่ว่าเหล่ากำเนิด เพศ หรือศาสนาใด ย่อมอยู่ในความคุ้มครองแห่งรัฐธรรมนูญนี้เสมอกัน

     bprà-chaa-chon chaao tai mâi-wâa lào-gam-nə̀ət pêet rʉ̌ʉ sàat-sà-nǎa dai yɔ̂m yùu nai kwaam-kúm-krɔɔng hɛ̀ng rát-tà-tam-má-nuun níi sà-mə̌ə gan

     The Thai people, irrespective of their origin, sex, or religion, are all entitled to the equal protection of the present constitution.

2. (colloquial) a private citizen, as opposed to a public officer.
   • 2015, นาซือเราะ เจะฮะ, "'ขอเป็นประชาชนปกติ' ดาโอ๊ะ ท่าน้ำ ในวันปลดโซ่ตรวน", คมชัดลึก:

     ขอเป็นประชาชนปกติ

     kɔ̌ɔ bpen bprà-chaa-chon bpà-gà-tì

     I prefer being a normal private citizen.