święty

święty (Polnisch)

Adjektiv

Positiv Komparativ Superlativ
święty świętszy najświętszy
Alle weiteren Formen: Flexion:święty

Worttrennung:

świę·ty, Komparativ: święt·szy, Superlativ: naj·święt·szy

Aussprache:

IPA: [ˈɕfʲɛntɨ], Komparativ: [ˈɕfʲɛntʃɨ], Superlativ: [najˈɕfʲɛntʃɨ]
Hörbeispiele:  święty (Info), Komparativ: , Superlativ:

Bedeutungen:

[1] Religion, speziell Christentum: nach dem Tod offiziell durch die Kirche kanonisiert; heilig
[2] Religion: Gott oder einer Gottheit geheiligt, ein Kultobjekt darstellend; heilig
[3] Religion: Gott seine Allmacht, Unendlichkeit und Unsterblichkeit zusprechend; heilig
[4] umgangssprachlich, Religion: mit einem Kult verbunden; heilig
[5] übertragen: tugendhaft, gerecht, edel
[6] übertragen: ehrenwert, edel, erhaben
[7] übertragen: heilig, unantastbar

Abkürzungen:

[1] św.

Herkunft:

seit dem 14. Jahrhundert bezeugtes Erbwort aus dem urslawischen *svętъ ‚heilig‘, das sich auf das indogermanischen *ḱu̯en-to- zurückführen lässt, das wiederum von der indogermanischen Wurzel *ḱu̯en- ‚feiern, feierlich begehen‘ abstammt; gemeinslawisches Wort, das etymologisch verwandt ist mit obersorbisch swjaty  hsb, niedersorbisch swěty  dsb, tschechisch svatý  cs, slowakisch svätý  sk, russisch святой (svjatój)  ru, altkirchenslawisch свѧтъ (svętъ)  cu, ukrainisch святий (svjatýj)  uk, weißrussisch святы (svjatý)  be, slowenisch svet  sl, serbokroatisch свет (svet)  sh und bulgarisch свет (svet)  bg sowie urverwandt mit litauisch sventas  lt, awestisch spənta- und altindisch (vedisch) श्वान्त (śvānta-)  sa[1][2]

Synonyme:

[4] sakralny
[7] nienaruszalny, niepodważalny, nietykalny

Sinnverwandte Wörter:

[5] cnotliwy, sprawiedliwy
[6] szlachetny, wzniosły

Beispiele:

[1] Został świętym.
Er wurde heilig gesprochen.
[4] Słyszał święte pieśni.
Er hörte heilige Lieder.
[5] To była święta kobieta.
Das war eine heilige Frau.
[6] Była to dla niego walka o świętą i słuszną sprawę.
Das war für ihn ein Kampf um eine heilige und gerecht Sache.

Redewendungen:

[1] matko święta!
[1] na święty nigdy
[1] siki świętej Weroniki
[1] choroba świętego Wita/taniec świętego Wita
[6] od świętej pamięci
[6] świętej pamięci

Sprichwörter:

[1] od świętej Anki chłodne wieczory i poranki
[1] Na świętego Grzegorza idzie zima do morza
[1] Na święty Antoni pierwsza się jagódka zapłoni
[1] Na święty Wit słowik cyt
[1] Święta Barbara po lodzie, Boże Narodzenie po wodzie/Śięta Barbara po wodzie, Boże Narodzenie po lodzie
[1] Święty Marcin na białym koniu jedzie
[3] Święty Boże nie pomoże

Charakteristische Wortkombinationen:

[2] komunia święta, msza święta, święty ogień, święty gaj
[4] święty obrazek
[7] święte prawo

Wortbildungen:

[1] święto, świętość
[1] Matka Najświętsza, Najświętsza Maria Panna/Najświętsza Panna, Święta Anna Samotrzecia, Święty Mikołaj
[2] dzień święty, Najświętszy Sakrament, Ojciec Święty, Pismo Święte, święta krowa, Święta Rodzina, święta wojna, Święte Oficjum, święte kolegium, Ziemia Święta
[3] Duch Święty, Trójca Święta

Übersetzungen

Referenzen und weiterführende Informationen:

[1, 2, 3, 4] PONS Polnisch-Deutsch, Stichwort: „święty
[1–7] Słownik Języka Polskiego – PWN: „święty
[1, 2, 5, 7] Słownik Języka Polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego: „święty
[1, 2, 5, 7] Witold Doroszewski: Słownik języka polskiego. Band 1–11, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997, ISBN 83-01-12321-4 (elektronischer Reprint; Erstdruck 1958–1969) „święty“
[*] Słownik Ortograficzny – PWN: „święty

Quellen:

  1. Wiesław Boryś: Słownik etymologiczny języka polskiego. 1. Auflage. Wydawnictwo Literackie, Kraków 2005, ISBN 83-08-03648-1, Seite 623.
  2. Max Vasmer: Russisches etymologisches Wörterbuch. Этимологический словарь русского языка, Перевод с немецкого и дополнения члена-корреспондента АН СССР О. Н. Трубачева. Под редакцией и с предисловием проф. Б. А. Ларина. 2. Auflage. 2 Е–Муж, Прогресс, Moskau 1986, „святой“ Seite 585.

Substantiv, m

Singular Plural
Nominativ święty święci
Genitiv świętego świętych
Dativ świętemu świętym
Akkusativ świętego świętych
Instrumental świętym świętymi
Lokativ świętym świętych
Vokativ święty święci

Worttrennung:

świę·ty, Plural: świę·ci

Aussprache:

IPA: [ˈɕfʲɛntɨ], Plural: [ˈɕfʲɛɲt͡ɕi]
Hörbeispiele:  święty (Info), Plural:

Bedeutungen:

[1] Religion, speziell Christentum: Heiliger

Weibliche Wortformen:

[1] święta

Beispiele:

[1] Śpiewali litanię do wszystkich świętych.
Sie sangen eine Litanei an alle Heiligen.

Redewendungen:

[1] goły jak święty turecki
[1] święci pańscy

Sprichwörter:

[1] Każdy święty ma swoje wykręty
[1] Nie święci garnki lepią

Wortbildungen:

[1] Wszystkich Świętych

Übersetzungen

Referenzen und weiterführende Informationen:

[1] Polnischer Wikipedia-Artikel „święty
[1] PONS Polnisch-Deutsch, Stichwort: „święty
[1] Słownik Języka Polskiego – PWN: „święty
[1] Słownik Języka Polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego: „święty
[1] Witold Doroszewski: Słownik języka polskiego. Band 1–11, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997, ISBN 83-01-12321-4 (elektronischer Reprint; Erstdruck 1958–1969) „święty“
[*] Słownik Ortograficzny – PWN: „święty
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.